Chuyên mục Ngày này năm xưa số ra ngày 25-2-2022 còn được Báo Quân đội nhân dân Điện tử thực hiện dưới hình thức các tác phẩm phát thanh podcast tại đây và video clip trên Chuyên trang Media Báo Quân đội nhân dân Điện tử, trân trọng mời bạn đọc xem thêm. 

Một số sự kiện trong nước và quốc tế diễn ra ngày 25-2

Sự kiện trong nước

Ngày 25-2-1944, Trung đội Cứu quốc quân III được thành lập tại rừng Khuổi Kịch (châu Sơn Dương, Tuyên Quang) trước sự chứng kiến của đồng chí Hoàng Quốc Việt. Trung đội gồm 30 chiến sĩ, do đồng chí Triệu Khánh Phương làm chỉ huy trưởng.

Ngày 25 đến 28-2-1943, Ban Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương họp tại Võng La (Đông Anh, Phúc Yên, nay thuộc Hà Nội) để bàn về việc mở rộng Mặt trận Dân tộc Thống nhất và xúc tiến chuẩn bị khởi nghĩa vũ trang.

Ngày 25-2-1952, Lũ đoàn 649 tiền thân là Đoàn Hồng Hà thành lập tại bến Phương Lâm, thị xã Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình. Đây là lữ đoàn vận tải thủy quan trọng, chiến lược của Tổng cục Hậu cần với những đoàn tàu trọng tải lớn, hiện đại đang ngày đêm đạp sóng biển, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Từ những ngày mới thành lập, tiểu đội chỉ có 12 cán bộ, chiến sĩ và 5 chiếc xuồng máy đẩy loại thô sơ. Với tinh thần tự lực tự cường, các cán bộ, chiến sĩ đã sáng tạo, mưu trí tổ chức vận chuyển hàng ngàn lượt xe, pháo, đưa cán bộ, bộ đội, dân công vượt sông phục vụ kháng chiến. Những cái tên như: Tiểu đội xuồng máy đẩy, Đội 26B, Đội ca nô Hồng Hà, Đoàn Hồng Hà đến Lữ đoàn 649 đã ngày càng trở nên thân thiện, gần gũi, gắn bó sâu đậm trong lòng những người lính hậu cần và nhân dân nơi bộ đội vận tải Lữ đoàn 649 chiến đấu và công tác.

Chỉ huy Lữ đoàn 649 kiểm tra thực hành bắn đạn thật trên biển. Ảnh: Tư liệu. 

Bước vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Lữ đoàn 649 được giao nhiệm vụ vận chuyển với khối lượng hàng hóa lớn, đi hầu hết các hướng trên vùng sông biển của đất nước, trong đó trọng tâm là vận chuyển vật chất hậu cần, vũ khí đạn dược, xăng dầu và các trang bị khí tài kỹ thuật… cho nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu của các đơn vị trong toàn quân. Đặc biệt, đơn vị còn phối hợp với Quân chủng Hải quân thực hiện thắng lợi gần 30 mùa vận chuyển hàng hóa xây dựng Trường Sa với khối lượng trên 160.000 tấn hàng hóa và hơn 3.000 lượt người đến các vùng biển đảo của Tổ quốc. Cùng với đó, các tàu của Lữ đoàn 649 còn tham gia nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền và sẵn sàng chiến đấu trên biển đảo, tích cực tham gia công tác tìm kiếm cứu nạn…

Trải qua 70 năm, với những thành tích tiêu biểu trong công tác, xây dựng, chiến dấu, Lữ đoàn 649 được Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Hậu cần trao tặng nhiều phần thưởng cao quý trong đó có Danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân. Trong dịp kỉ niệm 65 năm truyền thống đơn vị (25-02-2017), Lữ đoàn 649 vinh dự đón nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.

Lãnh đạo TCHC trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ tặng Lữ đoàn 649. Ảnh: Tư liệu. 

Ngày 25/2/1966, tại Hà Nội, những người làm công tác sử học đã tiến hành Đại hội thành lập Hội khoa học lịch sử Việt Nam.

Hội khoa học lịch sử Việt Nam là một hội nghề nghiệp có hệ thống từ Trung ương đến các địa phương. Từ ngày ra đời đến nay, Hội khoa học lịch sử Việt Nam đã đóng góp to lớn vào công tác nghiên cứu, sưu tầm, giảng dạy bộ môn lịch sử. Nhiều công trình khoa học được công bố có giá trị lịch sử và thực tiễn cao. Nhiều nhà sử học đã đóng góp vào việc lưu giữ và biên soạn các bộ sách sử có giá trị.

Ngày 25-2-1924, nhà văn Phạm Duy Tốn qua đời.

Nhà văn Phạm Duy Tốn sinh năm 1881, quê ở tỉnh Hà Tây.

Ông tốt nghiệp trường thông ngôn, làm việc ở toà thống sứ Bắc Kì, rồi làm ở Ngân hàng Đông Dương. Ông còn viết báo ở Hà Nội và Sài Gòn. Hai truyện ngắn của ông “Sống chết mặc bay” (năm 1918) và “Con người Sở Khanh” diễn tả cảnh đen tối, thối nát của xã hội thuộc địa nửa phong kiến được coi là tác phẩm mở đường cho thể loại truyện ngắn ở miền Bắc nước ta.

Sự kiện quốc tế

Ngày 25-02-1932, Adolf Hitler nhập quốc tịch Đức và tham gia tranh cử Tổng thống.

Adolf Hitler. Ảnh: Tư liệu. 

Ngày 25-02-2008, Kosovo đơn phương tuyên bố độc lập khỏi Serbia.

Theo dấu chân Người

Ngày 25-2-1946, Bác dự họp Hội đồng Chính phủ và cùng ngày đã thoả thuận được với Xanhtơni rằng cần phải tạo không khí hoà dịu để cuộc đàm phán sau này thuận lợi và xác định lập trường của mình là “Độc lập và Hợp tác” trong quan hệ với nước Pháp.

Chủ tịch Hồ Chí Minh, Cụ Tôn Đức Thắng đến dự phiên họp đặc biệt của Hội đồng Chính phủ tại Văn phòng Chủ tịch phủ - Thủ tướng phủ. Ảnh: Tư liệu. 

Ngày 25-2-1952, sau Chiến thắng Hòa Bình, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư khen ngợi Ban chỉ huy và các chiến sĩ mặt trận Hòa Bình, dân công phục vụ chiến dịch và đồng bào địa phương. Trong thư có đoạn: “Tôi căn dặn cán bộ, chiến sĩ và đồng bào: chớ vì thắng mà kiêu, chớ chủ quan khinh địch… Thắng lợi lần này đã đánh dấu một bước tiến bộ mới của bộ đội ta, và đã làm cho địch thất bại nhục nhã trong âm mưu củng cố phòng ngự chuyển lên tiến công...”

Ngày 25-2-1961, bế mạc Hội nghị của Bộ Chính trị, Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn: “Quân đội ta là Quân đội Nhân dân. Chiến tranh của ta là Chiến tranh Nhân dân. Quân đội phải gắn chặt với dân. Trong quân đội, tác phong đồng cam cộng khổ là rất quan trọng. Trang bị kỹ thuật phải tiến lờn, nhưng sinh hoạt của bộ đội phải phù hợp với sinh hoạt của nhân dân”.

Ngày 25-2-1965, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư chào mừng Hội nghị Nhân dân Đông Dương (họp tại Phnôm Pênh, thủ đô Vương quốc Campuchia từ ngày 1 đến 9-3-1965). Trong thư, Người khẳng định đế quốc Mỹ đã phá hoại Hiệp định Giơnevơ năm 1954 về Đông Dương, và năm 1962 về Lào, xâm phạm chủ quyền các quốc gia của ba nước Đông Dương và kết luận: “Nhân dân ba nước anh em Việt Nam, Campuchia và Lào vốn đã luôn luôn cùng nhau sát cánh chống kẻ thù chung là chủ nghĩa thực dân, đế quốc. Đứng trước nguy cơ một cuộc chiến tranh mở rộng do Mỹ gây nên, nhân dân ba nước chúng ta đoàn kết chặt chẽ chống đế quốc Mỹ, thì chúng ta nhất định thắng lợi.”

(Sách Chủ tịch Hồ Chí Minh – Ngày này năm xưa, NXB Chính trị Quốc gia - Sự thật, 2010)

Lời Bác dạy Ngày này năm xưa

Trong phiên bế mạc Hội nghị Bộ Chính trị ngày 25 tháng 2 năm 1960, Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn quân đội: “Quân đội ta là quân đội nhân dân. Chiến tranh của ta là chiến tranh nhân dân. Quân đội phải gắn chặt với dân.”

Sau khi Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III (1960) thành công tốt đẹp; công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội của nhân dân ta ở miền Bắc đã đạt được những thành tựu quan trọng, góp phần đảm bảo cho đấu tranh chống đế quốc Mỹ, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, trong đó có sự đóng góp đáng kể của quân đội ta.

 Ngày 5/9/1960 Đảng Lao động họp Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III. Ảnh: Tư liệu.

Lời căn dặn “Quân đội ta là quân đội nhân dân. Chiến tranh của ta là chiến tranh nhân dân. Quân đội phải gắn chặt với dân” không chỉ khẳng định bản chất giai cấp, tính dân tộc, tính nhân dân của quân đội ta mà còn thể hiện sâu sắc mối quan hệ gắn bó keo sơn giữa quân đội với nhân dân. Đồng thời, khẳng định tính chất chiến tranh của ta là chiến tranh nhân dân, chiến tranh chính nghĩa, bảo vệ Tổ quốc. Quân đội nhân dân Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp tổ chức, lãnh đạo, giáo dục và rèn luyện, là quân đội của dân, do dân, vì dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh bảo vệ độc lập chủ quyền, chế độ xã hội, bảo vệ Đảng, Nhà nước, bảo vệ thành quả cách mạng, bảo vệ tính mạng, tài sản và quyền làm chủ của Nhân dân.

Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm bộ đội diễn tập (1957). Ảnh: Tư liệu. 

Nắm vững tinh thần lời căn dặn của Bác, trải qua hơn 78 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Quân đội nhân dân Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh, cùng toàn Đảng, toàn dân lập nên những chiến công vang dội, đánh thắng thực dân Pháp và đế quốc Mỹ giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại trong giai đoạn mới - chính là hiện thực hóa tư tưởng chỉ đạo “chiến tranh của ta là chiến tranh nhân dân” của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Ngày nay, nước ta đang đứng trước những thời cơ và thách thức, những tác động tiêu cực của mặt trái nền kinh tế thị trường; sự chống phá của các thế lực thù địch bằng chiến lược “diễn biến hoà bình” với những thủ đoạn hết sức thâm độc nhằm chia rẽ quân đội với Nhân dân, song lời căn dặn “Quân đội ta là quân đội nhân dân. Chiến tranh của ta là chiến tranh nhân dân. Quân đội phải gắn chặt với dân” vẫn còn nguyên giá trị. Nhận thức sâu sắc ý nghĩa, giá trị lời dạy của Bác, mỗi cán bộ, chiến sĩ trong Quân đội nhân dân Việt Nam phải luôn nêu cao tinh thần đoàn kết quân dân, kính trọng Nhân dân, giúp đỡ Nhân dân, phục vụ Nhân dân... là những việc làm thiết thực để củng cố, tăng cường mối quan hệ quân dân, nhân tố quan trọng đảm bảo cho thắng lợi của sự nghiệp xây dựng quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn mới.

Ảnh: Tư liệu. 

Dấu ấn Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân

Trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 701 ra ngày 25-02-1960 có đăng bài “Hồ Chủ tịch đến thăm lớp học cán bộ nông trường quân đội”.

Trong chuyến thăm, Bác căn dặn các cán bộ “phải giữ vững đoàn kết, dân chủ nội bộ, gương mẫu công tác, đi sát chiến sĩ, học tập chính trị, văn hóa và chuyên môn tiến bộ, phấn đấu đạt năng suất cao, giá thành hạ, nghĩa là sản xuất được nhiều, nhanh, tốt, rẻ…”

Trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 701 ra ngày 25-02-1960. Ảnh:qdnd. 

Cũng trong ngày này năm 1964, trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 1323 có đăng bài viết “Hồ Chủ tịch thưởng huy hiệu cho ba đồng chí Bí thư, Chủ tịch, và Trưởng công an xã Yên Phong, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình” vì những thành tích nổi bật của xã Yên Phong trong phong trào bảo vệ trị an ở toàn miền Bắc.

Trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 1323 ngày 25-2-1964. Ảnh: qdnd.

Ngày 25-2-2004, trang năm Báo Quân đội nhân dân có đăng ảnh nhà quay phim R. Các-men và đạo diễn E. Mu-khin đến thăm Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Nhà quay phim R. Các-men và đạo diễn E. Mu-khin đến thăm Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ảnh:qdnd.
 

QUỲNH OANH (Tổng hợp)