Cộng đồng quốc tế kêu gọi Israel và Iran kiềm chế tối đa

“Trung Đông đang bên bờ vực nguy hiểm. Người dân khu vực này đang đối mặt với nguy cơ thực sự của một cuộc xung đột tàn phá toàn diện. Giờ là thời điểm để xuống thang và xoa dịu căng thẳng. Giờ là thời điểm phải kiềm chế tối đa...”, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres mở đầu bài phát biểu trong phiên họp khẩn của HĐBA LHQ.

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres (bên phải) trao đổi với quan chức Mỹ trước phiên họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 14-4. Ảnh: The New York Times

Nhấn mạnh vấn đề sống còn hiện nay là tránh mọi hành động có thể dẫn tới các cuộc đối đầu quân sự quy mô lớn trên nhiều mặt trận khác nhau ở Trung Đông, ông Guterres cho rằng nghĩa vụ và trách nhiệm chung của cộng đồng quốc tế là cùng với các bên liên quan chủ động ngăn chặn căng thẳng tiếp tục leo thang. Người đứng đầu LHQ đồng thời kêu gọi các bên liên quan tôn trọng nguyên tắc không xâm phạm sự an toàn của các cơ quan và nhân viên ngoại giao, lãnh sự trong mọi tình huống theo luật pháp quốc tế.

Tương tự, Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) và Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC) cùng ngày kêu gọi các bên liên quan giảm căng thẳng, kiềm chế các hành động khiến tình hình khu vực Trung Đông trầm trọng hơn. Nhiều quốc gia cũng lên tiếng rằng các bên liên quan kiềm chế leo thang và nỗ lực khôi phục ổn định ở khu vực Trung Đông.  

Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell đã quyết định sẽ tổ chức hội nghị trực tuyến bất thường vào ngày 16-4 để ngoại trưởng các quốc gia thành viên EU thảo luận những diễn biến ở Trung Đông và tìm cách hạ nhiệt căng thẳng ở khu vực này.

Theo AFP, tại phiên họp khẩn nói trên của HĐBA LHQ, Đại sứ Iran tại LHQ Amir Saeid Iravani khẳng định hành động đáp trả vừa qua của Iran đối với Israel là cần thiết và tương xứng với vụ Israel không kích tòa lãnh sự Iran tại thủ đô Damascus (Syria) hôm 1-4. Đại sứ Iravani nói thêm rằng Iran “không tìm kiếm leo thang hoặc chiến tranh”, nhưng sẽ đáp trả trước bất kỳ mối đe dọa nào. Trước đó, phái đoàn thường trực của Iran tại LHQ đã gửi thư tới HĐBA LHQ nêu rõ vụ tấn công nhằm vào lãnh thổ Israel là cách Iran thực thi quyền tự vệ chính đáng theo Hiến chương LHQ. Iran cũng tuyên bố cuộc tấn công đã đạt được các mục tiêu và Tehran không có ý định tiếp tục hoạt động này.

Trong khi đó, Đại sứ Israel tại LHQ Gilad Erdan cho rằng vụ tấn công của Iran đã “vượt qua mọi lằn ranh đỏ và Israel có quyền trả đũa”. Ông Erdan kêu gọi HĐBA LHQ “áp đặt mọi biện pháp trừng phạt có thể với Iran trước khi quá muộn”.

Cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz tuyên bố nước này sẽ đáp trả vụ tấn công của Iran vào thời điểm phù hợp và bằng cách thức phù hợp, đồng thời đề cập tới khả năng thành lập một liên minh chiến lược chống Iran.

Đáng chú ý, hãng tin CNN cho biết trong cuộc điện đàm ngày 14-4 với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, Tổng thống Mỹ Joe Biden coi việc Israel đánh chặn thành công các tên lửa và UAV của Iran là “một thắng lợi lớn”, đồng thời cho rằng Israel không cần thiết phải có thêm các hành động đáp trả. Theo lời một quan chức cấp cao của chính quyền Tổng thống Biden, trong cuộc điện đàm nói trên, ông Biden đã khuyên ông Netanyahu tính toán kỹ lưỡng đối với lựa chọn tấn công trả đũa Iran. Washington cũng khẳng định sẽ không tham gia hoặc hỗ trợ bất kỳ chiến dịch tấn công nào của Tel Aviv nhằm vào Tehran.

Cũng theo CNN, Tổng thống Israel Isaac Herzog mới đây tuyên bố nước này không tìm kiếm chiến tranh sau vụ tấn công của Iran và nhấn mạnh “sự cân bằng là cần thiết trong tình huống này”.

ANH VŨ