Nhật Bản bắt đầu khai thác máy bay cảnh báo sớm E-2 của Northrop Grumman từ năm 1983 và trở thành nước sở hữu số lượng lớn nhất “radar bay” này ngoài Mỹ, với 13 chiếc E-2C.
Đến năm 2014, Tokyo bắt đầu chương trình tìm kiếm máy bay cảnh báo sớm mới để dần thay thế cho phi đội E-2C đã cũ. Cuối cùng, xứ sở hoa anh đào tiếp tục đặt niềm tin vào E-2D – biến thể cải tiến mới nhất của E-2C.
Giữa năm 2015, Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã ký hợp đồng mua 4 chiếc E-2D cùng các thiết bị liên quan và hỗ trợ hậu cần trị giá tổng cộng 1,7 tỷ USD. Nhằm tăng cường khả năng cảnh báo sớm và kiểm soát không lưu, đến cuối năm 2018, Nhật Bản tiếp tục đặt hàng thêm 9 chiếc E-2D với Northrop Grumman.
 |
|
Máy bay cảnh báo sớm E-2D Advanced Hawkeye của Lực lượng Phòng vệ trên không Nhật Bản. |
Dự kiến JASDF sẽ nhận 3 chiếc E-2D tiếp theo trước cuối năm 2020, trong khi chiếc thứ 5 sẽ có thể là năm 2022.
Như vậy, cùng với phi đội E-2C và 4 máy bay E-767 của hãng Boeing, những chiếc E-2D sẽ là “cánh tay đắc lực” phối hợp với tiêm kích tàng hình F-35 và tàu chiến Aegis của Nhật Bản thực hiện nhiệm vụ giám sát trên biển, trên không và trên đất liền.
E-2D là phiên bản hiện đại nhất của của dòng E-2. So với E-2C, E-2D có radar APY-9 sóng ngắn UHF quét 360 độ và lồng anten Type ADS-18, giúp máy bay không những có thể tiến hành nhận diện địch-ta linh hoạt mà còn tiến hành quan sát tập trung đối với các khu vực hoặc mục tiêu trọng điểm. Nó cũng cung cấp các hệ thống truyền thông tích hợp cho đơn vị chiến đấu và các trung tâm chỉ huy.
Ngoài ra, E-2D còn được nâng cấp hệ thống điện tử hàng không, cải thiện động cơ, buồng lái mới, và khả năng tiếp nhiên liệu trên không. Máy bay có thể đạt tốc độ lên đến 650km/h, tầm hoạt động 2.600km; đồng thời có thể tăng tầm hoạt động lên gấp nhiều lần nhờ được tiếp nhiên liệu trên không.
Hiện các phiên bản của dòng E-2 đang phục vụ trong quân đội các nước như: Mỹ, Nhật Bản, Mexico, Singapore, Israel...
PHẠM HUY (theo Air Recognition)