Tên lửa đầu dẫn hồng ngoại R-73 Vympel. Ảnh tư liệu

 

Một thành phần không thể không nhắc đến đối với quang điện tử là các đầu dẫn quang điện tử hồng ngoại. Do đặc trưng của các mục tiêu bay là có động cơ phát nhiệt rất lớn, từ 950oC đến 2.000oC nên rất dễ bị nhận ra bởi các cảm biến hồng ngoại. Các đầu dẫn tầm nhiệt đã được nghiên cứu và phát triển từ rất sớm. Từ chỗ sử dụng các cảm biến đơn kết hợp với các bộ biến điệu tần số không gian bằng cơ khí để xác định hướng của các nguồn nhiệt, các đầu dẫn hồng ngoại tiến hóa thành các đầu dẫn cảm biến ảnh hồng ngoại. Với độ phân giải cao, khả năng nhận biết thông tin đầy đủ hơn, các đầu dẫn cảm biến ảnh hồng ngoại đã trở nên lợi hại hơn rất nhiều, ít bị đánh lừa bởi các biện pháp nghi trang bằng phát sáng nhiệt.

Ngày nay, các đầu dẫn cho tên lửa đã thể hiện ưu thế bằng 90% số máy bay bị bắn rơi do tên lửa có đầu dẫn hồng ngoại. Hiệu quả của tên lửa hành trình đang ngày càng được cải thiện mà phần lớn là dựa vào sự phát triển của đầu dẫn. Ngay với những tên lửa của Nga, từ những thế hệ tên lửa mang đầu dẫn đầu tiên như AIM-9B và AA-2 lắp trên các chiến đấu cơ của Liên Xô cho đến các thế hệ cao hơn như R-73 Vympel lắp trên Su27 và Su30MK2 đã thay đổi rất nhiều về hiệu năng.

Hiệu quả của đầu dẫn hồng ngoại lớn đến mức các công nghệ dùng để hạn chế lượng bức xạ nhiệt cũng như đánh lừa các đầu dẫn hồng ngoại đã trở thành một mảng nghiên cứu quan trọng, quyết định yếu tố sống còn cho các máy bay chiến đấu của các cường quốc.

VĂN KHẢI