Tạp chí Popular Mechanics (Mỹ) dẫn báo cáo của GAO khẳng định, nhìn chung, máy bay quân sự càng tân tiến thì chi phí vận hành càng lớn, kèm theo đó, tuổi tác phục vụ cũng là một yếu tố không thể bỏ qua. Loại máy bay quân sự đầu tiên phải kể đến là các máy bay tiêm kích. Tạp chí Popular Mechanics nhấn mạnh “tin tốt” là chi phí vận hành hai loại máy bay tiêm kích đa nhiệm chủ lực trong không quân và hải quân Mỹ “tương đối phải chăng”.
Theo đó, chi phí cho một giờ bay đối với máy bay F-16 Fighting Falcon của không quân Mỹ là 26.927USD, trong khi đối với máy bay F/A-18E/F Super Hornet của hải quân Mỹ là 30.404USD. Tuy nhiên, “tin không tốt lắm”, theo Tạp chí Popular Mechanics, xảy ra đối với F-22 Raptor-vốn là máy bay tiêm kích thế hệ thứ 5 đầu tiên và có ý kiến còn đánh giá là máy bay tiêm kích tốt nhất trên thế giới-khi chi phí một giờ bay lên tới 85.325USD.
“Như vậy, toàn bộ tiền thuế thu nhập liên bang của 14 hộ gia đình có thu nhập trung bình 70.784USD/năm chỉ đủ để bảo đảm cho một chiếc F-22 Raptor bay trong một giờ”, Tạp chí Popular Mechanics nhấn mạnh.
    |
 |
| Máy bay trực thăng tấn công AH-64 Apache của quân đội Mỹ trong cuộc tập trận chung thường niên "Sư tử châu Phi" (African Lion) ở Morocco, tháng 6-2022. Ảnh: Getty Images |
Trong khi đó, chi phí một giờ bay của máy bay tiêm kích F-35 Joint Strike Fighter là 41.986USD đối với tất cả 3 phiên bản F-35A dành cho không quân, F-35B dành cho thủy quân lục chiến, F-35C dành cho thủy quân lục chiến và hải quân Mỹ.
“Đặc biệt, không quân Mỹ đang phải đau đầu với bài toán thay thế máy bay tiêm kích thế hệ thứ tư F-16 Fighting Falcon. Các máy bay tiêm kích thế hệ thứ 5 F-35 Joint Strike Fighter từng được dự kiến sẽ thay thế cũng như được hứa hẹn có chi phí vận hành tương đương F-16 Fighting Falcon. Giờ đây, không quân Mỹ hoặc phải mua ít máy bay F-35A hơn, hoặc phải tính cách chi trả cho hóa đơn hằng năm lớn hơn”, Tạp chí Popular Mechanics nêu rõ.
Tiếp theo là các máy bay ném bom. Theo Tạp chí Popular Mechanics, nhiều người có thể cho rằng máy bay ném bom B-52 Stratofortress với tuổi thọ phục vụ hơn 60 năm sẽ có chi phí vận hành đắt đỏ nhất. Thế nhưng, báo cáo của GAO lại cho thấy, chi phí một giờ bay của B-52 Stratofortress chỉ là 88.354USD. Tạp chí Popular Mechanics cho rằng, với một chiếc máy bay già cỗi như B-52 Stratofortress - gồm 5 thành viên phi hành đoàn, có khả năng mang theo cả vũ khí hạt nhân và vũ khí thông thường-thì 88.354USD là chi phí “tương đối hời”.
Trong khi đó, máy bay ném bom B-2 Spirit - vốn được xem là mới hơn cho dù cũng bắt đầu được đưa vào sử dụng từ thập niên 1980-có chi phí bay một giờ là 150.741USD. B-1B Lancer, một loại máy bay ném bom khác “già hơn” B-2 Spirit có chi phí bay một giờ lên tới 173.014USD.
Đối với các máy bay trực thăng, báo cáo của GAO cho biết, chi phí một giờ bay của máy bay trực thăng tấn công AH-64 Apache chỉ là 5.171USD. Trong khi chi phí một giờ bay của máy bay trực thăng vận tải UH-60 Blackhawk là 3.116USD, phiên bản dành cho hải quân của dòng máy bay trực thăng vận tải này là MH-60R Seahawk lại lên tới 14.555USD.
“Không rõ tại sao chi phí một giờ bay của phiên bản dành cho hải quân lại cao gấp gần 5 lần như vậy nhưng MH-60R Seahawk mang các thiết bị cho phép nó thực hiện những nhiệm vụ phức tạp hơn như săn ngầm, tác chiến chống hạm, tác chiến điện tử. Dù lý do là gì thì một máy bay trực thăng hoạt động trên biển thường có chi phí vận hành gấp 4-5 lần so với máy bay trực thăng chủ yếu hoạt động trên bộ”, Tạp chí Popular Mechanics nhấn mạnh.
Đối với các loại máy bay quân sự chuyên biệt khác, báo cáo của GAO chỉ ra rằng chi phí vận hành chúng thường rất đắt đỏ. Đơn cử như chi phí một giờ bay đối với máy bay chỉ huy và cảnh báo sớm E-3 Sentry là 66.126USD, với máy bay trinh sát RC-135 là 95.339USD.
“Những chi phí nói trên đối với một máy bay tiêm kích, máy bay ném bom hay máy bay trực thăng mới chỉ là một phần và trong thực tế thường chỉ chiếm 30% toàn bộ chi phí của một chiếc máy bay. Liệu rằng người Mỹ bắt buộc phải chịu chi phí đắt đỏ như vậy để có được lực lượng quân đội lớn nhất, hiện đại nhất thế giới hay là chúng ta có thể làm tốt hơn thế?”, Tạp chí Popular Mechanics nêu vấn đề.
HOÀNG VŨ