Vì sao Nhật Bản tấn công Trân Châu Cảng

Chuyên mục Ngày này năm xưa số ra ngày 7-12-2021 cũng được Báo Quân đội nhân dân Điện tử thực hiện dưới hình thức các tác phẩm phát thanh podcast tại đây và video clip trên Chuyên trang Media Báo Quân đội nhân dân Điện tử, trân trọng mời bạn đọc xem thêm.

Một số sự kiện trong nước và quốc tế ngày 7-12

Sự kiện trong nước

Ngày 7-12-1995, Bộ Văn hóa - Thông tin đã lập dự án quy hoạch tổng thể làng văn hóa các dân tộc Việt Nam tại Đồng Mô - Ngải Sơn huyện Ba Vì, tỉnh Hà Tây.

Lễ hội Tết Gơ rơ của đồng bào Khơ Mú (Tương Dương, Nghệ An) được tái hiện Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.

Dự án nhằm xây dựng trung tâm văn hóa lớn tầm cỡ quốc gia dưới dạng một công viên văn hóa để tái hiện trưng bày những truyền thống, thành tựu văn hóa vật chất và tinh thần tiêu biểu của các dân tộc Việt Nam. Làng văn hóa này có diện tích 1.540 ha, với tổng mức đầu tư dự án là gần 600 triệu đôla Mỹ.

- Ngày 7-12-1320, tướng quân Phạm Ngũ Lão qua đời, ông sinh năm 1255 quê ở làng Phù Ủng, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên, là con rể Trần Hưng Đạo (Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn).

Đền Phù Ủng - Ân Thi, Hưng Yên - nơi thờ Danh tướng Phạm Ngũ Lão. Ảnh: baotanglichsu.vn

Ông là một tướng có công lớn trong cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông thế kỷ XIII. Dưới triều vua Trần Anh Tông, ông còn lập nhiều chiến công ở biên giới phía Nam, được phong chức Điện soái thượng tướng quân.

Tuy là võ tướng, ông cũng thích đọc sách, ngâm thơ. Tác phẩm của ông chỉ còn lại hai bài thơ: Thuật hoài (tỏ lòng) và bài Viếng Hưng Đạo đại vương.

Thuở đầu lập nghiệp, Phạm Ngũ Lão được truyền tụng với câu chuyện ngồi bên đường đan sọt, giáo đâm vào đùi chẳng hề hay biết vì mải lo mưu kế đánh giặc.

- Ngày 7-12-1895, Nguyễn Công Trứ qua đời, ông sinh năm 1778, quê ở huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Ông học hành cần cù nhưng mãi đến năm 42 tuổi mới đỗ Giải nguyên làm quan dưới triều nhà Nguyễn. Làm quan đến Thị lang Bộ hình và Đại tướng, có lúc bị cách chức xuống làm lính thú ở biên thùy, song ông vẫn trung thành với nhà Nguyễn. Khi làm Dinh điền sứ, ông đã có công mộ dân khai khẩn đất hoang, lập hai huyện Kim Sơn (Ninh Bình) và Tiền Hải (Thái Bình). Ngày nay các nơi ấy vẫn còn đền thờ ông.

Nguyễn Công Trứ còn để lại 50 bài thơ, hơn 60 bài ca trù và một bài phú nổi tiếng "Hàn nho phong vị phú" đều viết bằng chữ Nôm. "Bài ca ngất ngưởng" cũng là tác phẩm xuất sắc của Nguyễn Công Trứ.

Sự kiện quốc tế

- Ngày 7-12-1941, Nhật Bản tấn công Trân Châu Cảng.

Trận tấn công Trân Châu là một đòn tấn công quân sự bất ngờ được Không lực Hải quân Nhật Bản thực hiện nhằm vào căn cứ hải quân của Hoa Kỳ tại Trân Châu Cảng thuộc tiểu bang Hawaii. Đây là một bước ngoặt quan trọng trong chiến tranh thế giới thứ hai dẫn đến việc Tổng thống Mỹ quyết định tham gia vào hoạt động quân sự trong chiến tranh thế giới thứ hai.

Chiến hạm USS Arizona bị đánh chìm. Ảnh: Cơ quan lưu trữ quốc gia Mỹ

Cuộc tấn công bao gồm hai đợt không kích với tổng cộng 353 máy bay xuất phát từ 6 tàu sân bay Nhật Bản. Trận tấn công đã đánh chìm 4 thiết giáp hạm Hoa Kỳ và gây hư hỏng cho 4 chiếc khác. Quân Nhật còn đánh chìm hoặc phá hoại 3 tàu tuần dương, 3 tàu khu trục và 1 tàu thả mìn, phá hủy 188 máy bay, gây tổn thất về nhân mạng khoảng 2.402 người tử trận và 1.282 người khác bị thương. Nhật Bản chịu thiệt hại nhẹ khi chỉ mất 29 máy bay bị bắn hạ và 4 tàu ngầm mini bị đánh chìm với khoảng 64 người thiệt mạng.

Trận đánh này được trù tính sẽ ngăn ngừa và giữ chân Hạm đội Thái Bình Dương Hoa Kỳ không can thiệp đến cuộc chiến mà Nhật Bản đang hoạch định nhằm xâm chiếm Đông Nam Á, chống lại Anh Quốc, Hà Lan và Hoa Kỳ, đồng thời làm chủ vùng biển châu Á -Thái Bình Dương trong giai đoạn đầu của chiến tranh thế giới thứ hai.

- Ngày 7-12-1944, tại thành phố Chicago (Hoa Kỳ) đã ký công ước về Hàng không dân dụng. Công ước này nhằm thắt chặt, giữ gìn tình hữu nghị giữa các dân tộc bảo đảm an ninh chung và tạo cho ngành hàng không phát triển an toàn, trật tự, cung cấp dịch vụ đường tải đường không ngày càng tốt hơn, góp phần vào sự phát triển kinh tế của mỗi quốc gia và toàn cầu.

Hàng không dân dụng thế giới (gọi tắt là ICAO) chính thức trở thành tổ chức chuyên môn của Liên hợp quốc từ năm 1947 và đến nay đã có hơn 180 quốc gia thành viên. Việt Nam đã tham gia ICAO từ năm 1980.

Theo dấu chân Người

Ngày 7-12-1945, trên tờ báo “Tấc Đất” của Bộ Canh nông, Bác đăng thư “Gửi Nông gia Việt Nam” trong đó chỉ rõ: “Hiện nay chúng ta có hai việc quan trọng nhất: Cứu đói ở Bắc và kháng chiến ở Nam” đồng thời kêu gọi nông dân: “Tăng gia sản xuất! Tăng gia sản xuất ngay! Tăng gia sản xuất nữa! Đó là khẩu hiệu của ta ngày nay. Đó là cách thiết thực của chúng ta để giữ vững quyền tự do, độc lập”.

Trang nhất Báo “Tấc Đất” số ra đầu tiên (7-12-1945). Ảnh tư liệu

Ngày 7-12-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đưa ra “Lời kêu gọi gửi Quốc hội và Chính phủ Pháp” khẳng định: ”Người Việt Nam và người Pháp đã đổ máu nhiều rồi, đã chịu tai vạ chiến tranh nhiều rồi... Tôi yêu Tổ quốc và đồng bào tôi, tôi cũng yêu nước Pháp và nhân dân Pháp. Vì vậy tôi thiết tha kêu gọi Quốc hội và Chính phủ Pháp nghĩ đến lợi quyền chung tối cao của hai dân tộc Pháp - Việt, hạ lệnh cho đương cục Pháp khôi phục tình trạng trước ngày 20-11-1946, để cùng Chính phủ Việt Nam thi hành Tạm ước, để xây đắp sự cộng tác Pháp - Việt thân thiện và lâu dài”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh và đồng chí Lê Duẩn dự Hội nghị Trung ương lần thứ nhất. Ảnh tư liệu

Ngày 7-12-1963, trước cuộc thảo luận trong Hội nghị Trung ương lần thứ 9, Bác nhắc nhở: “Người làm chính trị cương vị càng cao thì càng phải bình tĩnh... Mục đích của ta là vì đoàn kết. Vì đoàn kết mà phải tranh đấu. Tranh đấu để đi đến đoàn kết chứ không nói xấu ai... Phải làm sao cho trong Đảng và trong nhân dân giữ được lòng yêu mến và biết ơn các nước bạn anh em, đó là “thiên kinh địa nghĩa”, đồng thời không nên coi sự bất đồng là chuyện lạ...”.

(Sách Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày này năm xưa, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật, 2010)

Lời Bác dạy ngày này năm xưa

“Đồng bào tôi và tôi thành thực muốn hòa bình. Chúng tôi không muốn chiến tranh. Tôi biết là nhân dân Pháp không muốn chiến tranh. Cuộc chiến tranh này chúng tôi muốn tránh bằng đủ mọi cách… Nước Việt Nam cần kiến thiết, nước Việt Nam không muốn là nơi chôn vùi hàng bao nhiêu sinh mạng. Nhưng cuộc chiến tranh ấy, nếu người ta buộc chúng tôi phải làm thì chúng tôi sẽ làm... Nước Pháp có những phương tiện ghê gớm và cuộc chiến đấu sẽ khốc hại, nhưng dân tộc Việt Nam đã sẵn sàng chịu đựng tất cả, chứ không chịu mất tự do... Cả nước Pháp lẫn nước Việt Nam đều không thể phí sức gây một cuộc chiến tranh khốc hại, và nếu phải kiến thiết trên đống hoang tàn thì thật là một điều tai hại".

Đây là thông điệp của Bác gửi tới nhà báo Bécna Đrăngbê (Berna Draber), phóng viên của tờ “Pari - Sài Gòn” vào ngày 7-12-1946.

Lịch sử hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam phải tiến hành nhiều cuộc kháng chiến chống lại các thế lực ngoại xâm để giành và bảo vệ độc lập, tự do cho Tổ quốc. Trải qua những cuộc chiến đấu lâu dài, gian khổ, chịu đựng biết bao mất mát, hy sinh, hơn ai hết, dân tộc ta nhận rõ giá trị của hòa bình, độc lập, tự do.

Bởi vậy, yêu chuộng hòa bình là một trong những truyền thống nổi bật, là nét đẹp văn hóa tiêu biểu của dân tộc Việt Nam.

Thông điệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói lên khát vọng, mong muốn được hòa bình của nhân dân lương thiện thế giới nói chung và nhân dân Việt Nam nói riêng; đồng thời, là lời kêu gọi nhân dân tiến bộ trên toàn thế giới phải đoàn kết đấu tranh chống đế quốc thực dân thì mới giành được hòa bình thật sự.

Ngày 6-12-1953, Bộ Chính trị tổ chức cuộc họp dưới sự chủ trì của Chủ tịch Hồ Chí Minh để nghe Tổng Quân ủy báo cáo và duyệt lần cuối kế hoạch tác chiến Đông - Xuân 1953 - 1954, đồng thời quyết định mở Chiến dịch Điện Biên Phủ với quyết tâm tiêu diệt bằng được tập đoàn cứ điểm này. Ảnh TTXVN

Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân ta đã anh dũng chiến đấu, hy sinh để giành độc lập, thống nhất đất nước, nhân dân được sống trong hòa bình và đang đẩy mạnh công cuộc đổi mới, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế; là bạn, đối tác tin cậy, thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Các hoạt động đối ngoại của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Quân đội. Ảnh TTXVN

Thông điệp của Bác đã thấm nhuần trong mỗi cán bộ, chiến sĩ trong quân đội phải luôn nêu cao ý thức cảnh giác cách mạng; tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, kiên định mục tiêu, lý tưởng chiến đấu; nêu cao tinh thần chịu đựng gian khổ, hy sinh, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, cũng kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình; trong đó biện pháp chủ yếu là thông qua đàm phán, thương lượng, nhằm tìm kiếm giải pháp cơ bản và lâu dài, đáp ứng lợi ích chính đáng của tất cả các bên liên quan, vì độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của đất nước và vì hòa bình, ổn định ở khu vực và quốc tế.

Ngày nay, Quân đội không ngừng nâng cao chất lượng huấn luyện, sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang, phát huy sức mạnh tổng hợp xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại và tiến lên hiện đại, bảo đảm cho Quân đội ta là công cụ sắc bén của Đảng và Nhà nước, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.

Dấu ấn Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân