Ngày 3-5-1959, Bác Hồ viết bài “Cần phải tiếp tục chống hạn”

Chuyên mục Ngày này năm xưa số ra ngày 3-5-2022 cũng được Báo Quân đội nhân dân Điện tử thực hiện dưới hình thức các tác phẩm phát thanh podcast và video clip trên Chuyên trang Media Báo Quân đội nhân dân Điện tử, trân trọng mời bạn đọc xem thêm.

Một số sự kiện trong nước và quốc tế ngày 3-5

Sự kiện trong nước

- Ngày 3-5-1931: Nhà hoạt động cách mạng Nguyễn Phong Sắc bị mật thám Pháp bắt tại Ga Hàng Cỏ và bị thủ tiêu ít lâu sau đó. Nguyễn Phong Sắc sinh năm 1902 tại Hà Nội, là Ủy viên Trung ương lâm thời, trực tiếp chỉ đạo phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh, là Bí thư Xứ ủy Trung Kỳ. Cuộc đời cách mạng của đồng chí Nguyễn Phong Sắc tuy ngắn ngủi, nhưng hết sức cao đẹp, vẻ vang và có nhiều cống hiến to lớn đối với sự nghiệp cách mạng.

Đồng chí Nguyễn Phong Sắc, người trực tiếp phụ trách Xứ ủy Trung Kỳ, lãnh đạo phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh. Ảnh: tuyengiao.vn

- Ngày 3-5-1968, Bộ Ngoại giao Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra Tuyên bố về vấn đề cấp bậc đại biểu, địa điểm, thời gian của cuộc nói chuyện chính thức giữa Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mỹ. Bộ trưởng Xuân Thủy được Chính phủ cử làm đại diện Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; Paris là địa điểm cuộc nói chuyện và ngày 10-5 hoặc vài ngày sau đó sẽ bắt đầu cuộc nói chuyện chính thức.

- Ngày 3-5-1983: Ban Bí thư Trung ương Đảng ra chỉ thị: Hoàn thành điều chỉnh ruộng đất, đẩy mạnh cải tạo xã hội chủ nghĩa đối với nông nghiệp ở các tỉnh Nam Bộ.

Sự kiện quốc tế

- Ngày 3-5 hàng năm được chọn là Ngày Tự do báo chí thế giới theo Liên hợp quốc - World Press Freedom Day (viết tắt WPFD). Đây là ngày được Liên hợp quốc chọn dành riêng để cổ cũ, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của tự do báo chí trên khắp thế giới. Theo đó, ngày này nhắc nhở các chính phủ về bổn phận phải tôn trọng, duy trì quyền tự do ngôn luận (Điều 19 của Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền).

Theo dấu chân Người

- Ngày 3-5-1946, trên Báo Cứu quốc, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết bài “Hồng quân với Liên Xô” (ký bút danh là Q.Th.) phân tích những bước trưởng thành và tính ưu việt của đạo quân ra đời cùng Cách mạng Tháng Mười Nga và chiến thắng trong cuộc Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại: “Hồng quân Liên Xô biết phép chiến đấu:… đã được hưởng thụ một nền văn hóa và giáo dục tốt đẹp… Quân dân nhất trí… Quân đội Liên Xô có những vị chỉ huy tối cao sáng suốt và đủ tài đức”. Từ đó, bài báo đi đến kết luận: “Chúng ta đương tổ chức quân đội quốc gia, chúng ta phải rút kinh nghiệm quý báu trong lịch sử kiến thiết quân đội của Liên Xô”.

Cùng ngày, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh về việc bảo vệ tự do cá nhân và Sắc lệnh bổ nhiệm một số trí thức lớn được đào tạo dưới chế độ cũ như cụ Huỳnh Thúc Kháng, Bùi Bằng Đoàn, Vũ Trọng Khánh vào Hội đồng Phúc thẩm đặt tại Bộ Nội vụ.

- Ngày 3-5-1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp một số nhà báo nhân đi thị sát mặt trận. Trả lời những câu hỏi về một số sự kiện quốc tế, Bác lạc quan đánh giá: “Các nước dân chủ nhờ đoàn kết mà đánh tan phát xít, nay đã thắng lợi cũng nên đoàn kết để giữ gìn hòa bình... theo ý tôi, thì mặt trận dân chủ thế giới vẫn luôn luôn lạc quan”. Đánh giá về những khó khăn của nước Pháp, quan điểm của Bác vẫn đầy thiện chí: “Chính trị, kinh tế, tài chính của Pháp đều gay go. Nhưng dân Pháp là một dân quật cường, tôi chắc họ sẽ cố gắng giải quyết những sự khó khăn đó... Nếu nước Pháp muốn phục hưng và muốn giải quyết mọi vấn đề khó khăn thì không gì bằng cộng tác một cách thật thà và bình đẳng với các dân tộc hải ngoại… Nhân dân ta và Chính phủ ta, bao giờ cũng rất hoan nghênh những người Pháp dân chủ”.

Nói về tinh thần binh sĩ của ta, Bác biểu dương: “Mặc dầu dầm mưa dãi nắng, khi đói, khi no, bom nổ tứ tung, đạn kêu váng óc, mà tướng sĩ vui vẻ kiên quyết, tinh thần rất cao. Họ rất xứng cái tên: Đội xung phong của dân tộc”.

- Ngày 3-5-1952, Bác tiếp các chiến sĩ nông nghiệp, bộ đội tham dự Đại hội Anh hùng, Chiến sĩ thi đua và cán bộ gương mẫu toàn quốc lần thứ nhất. Nói chuyện với các đại biểu, Bác phân tích: “So sánh với địch về vật chất và trang bị, cái gì ta cũng kém. Thế mà chúng ta dám quyết kháng chiến và nhất định thắng lợi. Đó là tinh thần của nhân dân ta rất anh dũng, có lòng yêu nước nồng nàn, đoàn kết chặt chẽ, lòng căm thù của dân tộc ta rất sâu sắc... Cán bộ phải thi đua với quần chúng, xung phong làm gương cho quần chúng để kháng chiến mau thắng lợi, kiến quốc chóng thành công”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Đại hội Anh hùng, Chiến sĩ thi đua toàn quốc lần thứ nhất tại Thái Nguyên, tháng 5-1952. Ảnh: baotanglichsu.vn

- Ngày 3-5-1959, Bác viết bài “Cần phải tiếp tục chống hạn” đăng trên Báo Nhân Dân, động viên cuộc đấu tranh rất gian khổ của bà con nông dân miền Bắc chống hạn hán và kết luận bằng câu thơ: “Muốn cho đời sống vui tươi/ Lúa đủ nước uống thì người thừa ăn”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh tát nước chống hạn cùng bà con nông dân thôn Tả Thanh Oai (xã Đại Thanh, huyện Thanh Trì, Hà Tây, nay là Hà Nội), ngày 12-1-1958. Ảnh: baotanglichsu.vn

(Hồ Chí Minh toàn tập – Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật 2011)

Lời Bác dạy ngày này năm xưa

“Toàn dân đoàn kết muôn năm.

Trường kỳ kháng chiến nhất định thắng lợi”

Là lời kêu gọi đồng bào Cao Đài, Hòa Hảo của Chủ tịch Hồ Chí Minh được đăng trên Báo Cứu quốc, số 917, ngày 3-5-1948. (Hồ Chí Minh toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia - Sự thật - tập 5)

Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chuyện thân mật với các đại biểu tôn giáo trong Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1960. Ảnh. Baochinhphu.vn

Trong bối cảnh một số đồng bào theo đạo Cao Đài, đạo Hòa Hảo bị thực dân Pháp và các giáo sĩ phản động mua chuộc, lôi kéo, bắt làm lính, chống lại cách mạng, đi ngược lại lợi ích và truyền thống tốt đẹp của dân tộc… sau khi được vận động, giáo dục đã thức tỉnh, quay súng trở về với cách mạng, với Tổ quốc. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết lời kêu gọi để kịp thời biểu dương những anh em đạo Cao Đài, đạo Hòa Hảo lầm đường theo địch, nay đã tỉnh ngộ; đồng thời, tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tạo nên sức mạnh tiến hành thắng lợi cuộc kháng chiến giải phóng đất nước khỏi ách đô hộ của đế quốc, thực dân xâm lược.

Đại đoàn kết là truyền thống quý báu của dân tộc ta, được nâng lên tầm cao mới trong thời đại Hồ Chí Minh, tạo nên sức mạnh vô cùng to lớn, chiến thắng giặc ngoại xâm và giành thắng lợi có ý nghĩa lịch sử trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đồng bào theo các tôn giáo đã đoàn kết cùng đồng bào cả nước thực hiện ước nguyện của Bác Hồ là xây dựng đất nước ta “Sánh vai với các cường quốc năm châu”. Các tổ chức tôn giáo được Nhà nước công nhận đều chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, xây dựng đường hướng hành đạo riêng, phù hợp với đạo lý của mình, như: “Đạo pháp - Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội” của Phật giáo; “Sống Phúc âm giữa lòng dân tộc” của Công giáo; “Sống Phúc âm phụng sự Thiên chúa, phục vụ Tổ quốc và Dân tộc” của Hội thánh Tin Lành; “Nước vinh, Đạo sáng” của Cao Đài… tất cả vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Bộ đội Cụ Hồ với đồng bào dân tộc thiểu số.

Thực hiện lời Bác dạy, cán bộ, chiến sĩ Quân đội đã luôn đoàn kết, gắn bó với nhau như ruột thịt, trên tình thương yêu giai cấp, hết lòng giúp đỡ nhau, lúc thường cũng như lúc ra trận; không phân biệt dân tộc, tôn giáo, vùng miền… Đây chính là nhân tố có vị trí quan trọng bậc nhất tạo nên sức mạnh chiến đấu, chiến thắng của Quân đội ta. Cấp ủy, chỉ huy các cấp trong toàn quân luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tốt việc xây dựng tinh thần đoàn kết gắn bó giữa cán bộ với chiến sĩ, đoàn kết giữa các dân tộc, tôn giáo trong tình thương yêu đồng chí, đồng đội, thực hiện toàn quân một ý chí.

Bên cạnh đó, quân đội còn luôn thực hiện tốt chức năng đội quân công tác, làm tốt công tác dân vận, nhất là vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đồng bào có đạo, kiên quyết đấu tranh với các thế lực thù địch tuyên truyền, chống phá chính sách đại đoàn kết của Đảng, Nhà nước… góp phần quan trọng xây dựng thế trận lòng dân vững chắc, được Đảng, Nhà nước và nhân dân tin tưởng, yêu mến dành tặng cho danh hiệu cao quý Bộ đội Cụ Hồ.

Dấu ấn Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân

- Trên trang 2 Báo Quân đội nhân dân số 2131 ra ngày 3-5-1967 có đăng Lời dạy của Hồ Chủ tịch: "Các chú, các cô phải luôn luôn nâng cao tinh thần cảnh giác và chí khí chiến đấu, chớ chủ quan khinh địch. Phải luôn luôn ra sức rèn luyện chiến thuật, kỹ thuật và tư tưởng, chính trị. Phải có tinh thần tập thể lập công. Phải phối hợp tốt với nhân dân và các đơn vị khác của lực lượng vũ trang nhân dân để lập nhiều thành tích to lớn hơn nữa, góp phần xứng đáng trong việc đánh thắng giặc Mỹ xâm lược".

- Trên trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 2854 ra ngày 3-5-1969 có đăng trang trọng ảnh Hồ Chủ tịch và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước tới dự mít tinh trọng thể kỷ niệm ngày 1-5.