Lời Bác dạy ngày này năm xưa
Bác Hồ viết bài này trong bối cảnh miền Nam đang tiến hành đấu tranh chính trị, giữ gìn, phát triển lực lượng, chuẩn bị cho cao trào cách mạng mới; miền Bắc đang trong thời kỳ khôi phục, cải tạo và bước đầu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc nhở đội ngũ cán bộ, đảng viên phải luôn thận trọng trong từng lời nói, việc làm, đặc biệt là phải luôn thật thà, khiêm tốn, thực hiện tốt mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước nhằm huy động sức mạnh đông đảo của quần chúng cùng hướng vào thực hiện mục tiêu chung của sự nghiệp cách mạng. Lời dạy của Người không chỉ trở thành phương hướng hành động, mục tiêu phấn đấu, rèn luyện của cán bộ, đảng viên mà còn tạo được niềm tin trong quần chúng nhân dân, động viên, cổ vũ nhân dân thi đua lao động, sản xuất, kháng chiến thắng lợi.

Chủ tịch Hồ Chí Minh làm việc trong hang đá ở Việt Bắc (1951). Ảnh: hochiminh.vn 

Ngày nay, đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ làm công tác dân vận phải luôn thấm nhuần lời căn dặn của Người, coi đó là định hướng hành động, không ngừng vươn lên lãnh trách nhiệm trước Đảng, trước dân, khắc phục mọi khó khăn, yếu kém, nhạy bén, tham mưu giải quyết một cách kịp thời, có hiệu quả những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn, góp phần thiết thực vào việc củng cố, tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân.

Thực hiện chức năng đội quân công tác, những năm qua, các đơn vị quân đội đã cử hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ; tham gia hàng triệu ngày công, triển khai hàng trăm dự án, đồng hành cùng nhân dân và là lực lượng nòng cốt trong tham gia giúp đỡ nhân dân phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm, cứu hộ - cứu nạn, xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội, ổn định cuộc sống... Nhiều chương trình, mô hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả đã để lại ấn tượng tốt đẹp, tạo sự lan tỏa sâu rộng, mang ý nghĩa chính trị - xã hội và nhân văn sâu sắc, góp phần tăng cường quan hệ đoàn kết gắn bó quân - dân, phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc; củng cố và tăng cường niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và Quân đội.

Một số hoạt động dân vận của Quân đội. Ảnh: qdnd.vn  
Bộ đội tận tình hỗ trợ người dân nơi tâm dịch Covid-19. Ảnh: qdnd.vn

Theo dấu chân Người

Ngày 4-9-1919, trên tờ “Le Populaire” (Dân chúng) xuất bản tại Pari, Nguyễn Ái Quốc viết bài: “Đông Dương và Triều Tiên” đề cập một vấn đề quan trọng của thời đại sau cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất: “Thế giới sẽ chỉ có nền hoà bình cuối cùng khi tất cả các dân tộc tự mình thoả thuận với nhau cùng tiêu diệt con quái vật đế quốc chủ nghĩa ở khắp mọi nơi mà họ gặp nó. Trong khi chờ đợi ngày đó, hiện nay họ còn là nạn nhân của con quái vật ấy, đòi hỏi một cách nghiêm khắc, nhân danh nguyên tắc của dân tộc được quyền tự quyết và họ rất xứng đáng để lưu ý tiếng nói của họ phải được lắng nghe với tình cảm đậm đà trong nhân dân các nước châu Âu và châu Mỹ”.

Ngày 4-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Sắc lệnh số 4 thành lập “Quỹ Độc lập” với mục đích để thu nhận các món tiền và đồ vật của nhân dân sẵn lòng quyên giúp Chính phủ để ủng hộ nền độc lập của quốc gia.

Ngày 4-9-1947, tại chiến khu, Bác tiếp ông Phạm Khắc Hoè cựu Ngự tiền Văn phòng của Vua Bảo Đại vừa từ vùng tạm chiếm lên chiến khu tham gia kháng chiến. Hồi ức của Phạm Khắc Hoè ghi lại: khi nghe câu trả lời rằng yếu tố quyết định ra chiến khu tham gia kháng chiến là hình ảnh và uy tín của lãnh tụ, Bác không đồng ý và nói rằng yếu tố quyết định nằm ngay trong bản thân chú. Đó là lòng yêu nước của chú.

Ngày 4-9-1949, Bác ký Sắc lệnh số 102 thành lập Hội đồng Giáo dục có nhiệm vụ giúp Bộ Quốc gia Giáo dục ấn định chính sách và kế hoạch giáo dục do Giáo sư Nguyễn Văn Huyên làm Chủ tịch.

Ngày 4-9-1951, Bác viết bài “Tiểu chiến” và “Đại chiến” đăng trên báo “Cứu Quốc” với khẳng định “Chiến tranh của Mỹ ở Triều Tiên là một cái hố không đáy” và “không nhìn thấy hy vọng thắng lợi”. Bài báo kết luận:

“Mang đi cướp nước người ta

Mình làm mình chết kêu mà ai thương”

Ngày 4-9-1954, báo “Nhân Dân” đăng bài đáp từ của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong buổi lễ trình quốc thư của Đại sứ Trung Quốc tổ chức tại chiến khu Việt Bắc trong đó có đoạn: “Vì quan hệ địa lý, kinh tế, văn hoá, lịch sử, v.v. hai nước chúng ta là hai nước anh em. Nhất là từ ngày nước Trung Hoa Nhân dân Cộng hoà thành lập thì mối quan hệ như môi với răng ấy càng thêm phát triển, càng thêm nồng hậu... Bây giờ hoà bình đã trở lại, nhiệm vụ của chúng tôi là: triệt để thi hành hiệp định đình chiến, củng cố hoà bình, thực hiện thống nhất, hoàn thành độc lập và dân chủ trong toàn quốc. Đồng thời cùng các nước láng giềng Đông - Nam Á ăn ở hoà bình với nhau, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau, cùng nhau ra sức giữ gìn hoà bình lâu dài ở châu Á và thế giới”.

Ngày 4-9-1968, Bác Hồ đón các cháu dũng sĩ miền Nam ra thăm miền Bắc tại ngôi nhà sàn trong Phủ Chủ tịch.

 (Sách Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày này năm xưa, NXB Chính trị quốc gia-Sự thật, 2010)

 
Đông đảo các tầng lớp nhân dân Thủ đô mít tinh ủng hộ Tuần lễ Vàng. Ảnh: dangcongsan.vn 

Dấu ấn Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân

Ngày 4-9-1957, trên trang nhất Báo Quân đội nhân dân đã đăng bài: Hồ Chủ Tịch nói chuyện với đồng bào nhân dịp Ngày Quốc khánh.

Trong bài nói chuyện, Người động viên nhân dân: Nhiệm vụ chúng ta trong năm nay là phải tích cực tăng gia sản xuất và tiết kiệm hơn nữa, phấn đấu để hoàn thành kế hoạch Nhà nước, căn bản khôi phục kinh tế của miền Bắc, làm cho đời sống của dân ta được dần dần cải thiện thêm, chuẩn bị điều kiện để sang năm 1958, chúng ta tiến tới xây dựng miền Bắc theo một kế hoạch dài hạn…

Đồng bào ở miền Nam và trong cả nước phải tiếp tục kiên trì đấu tranh, đòi chính quyền miền Nam phải tôn trọng ý chí của nhân dân. Nước Việt Nam ta là một nước thống nhất, Nam Bắc một nhà không một lực lượng phản động nào có thể chia cắt được. Nước Việt Nam ta nhất định phải thống nhất.

Để làm tròn những nhiệm vụ cách mạng to lớn là xây dựng xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc và đấu tranh thống nhất nước nhà toàn dân ta phải tăng cường đoàn kết hơn nữa, lao động cần cù, đấu tranh bền bỉ hơn nữa. Luôn nêu cao tinh thần phấn khởi, tin tưởng, kiên quyết tiến lên. Chúng ta nhất định thắng lợi.

Trang nhất Báo Quân đội nhân dân số ra ngày 4-9-1957.

Một số sự kiện trong nước và quốc tế diễn ra ngày 4-9:

Sự kiện trong nước:

Ngày 4-9-1980, Chủ tịch nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tặng danh hiệu Anh hùng Lao động và tặng thưởng huân chương Hồ Chí Minh cho đồng chí V.A Satalốp, Trung tướng không quân Liên Xô; tặng thưởng huân chương Hồ Chí Minh cho đồng chí Bùi Thanh Liêm, thiếu tá không quân đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Đội bay dự bị của chuyến bay vũ trụ Xô - Việt đầu tiên.

Ngày 4-9-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Sắc lệnh số 4 thành lập “Quỹ Độc lập” với mục đích để thu nhận các món tiền và đồ vật của nhân dân sẵn lòng quyên giúp Chính phủ để ủng hộ nền độc lập của quốc gia và trao cho nhà tư sản Đỗ Đình Thiện phụ trách. Chính từ Quỹ này đã có Tuần Lễ Vàng mang lại cho cách mạng một nguồn lực vô giá về tài chính và sự ủng hộ của dân chúng. Trong "Tuần lễ vàng" các tầng lớp nhân dân cả nước đã quyên góp được 370kg vàng và 20 triệu đồng Đông Dương. Riêng tại Hà Nội, các giới đã góp được 2.201 lạng vàng, 920 tạ thóc cùng tiền bạc và nhiều hiện vật khác, tổng trị giá lên 7 triệu đồng Đông Dương. 

Sự kiện quốc tế:

Ngày 4-9-1774, Nhà thám hiểm người Anh James Cook trở thành người châu Âu đầu tiên nhìn thấy New Caledonia.

 

THANH SƠN