Đoàn Việt Nam tại phiên đàm phán đa phương (Ảnh tư liệu của Nguyễn Năng Tiến-Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ Sĩ-TTXVN phát)
* Thỏa thuận về việc Việt Nam gia nhập WTO được thông qua

Ngày 26-10, phóng viên báo Quân đội nhân dân đã liên lạc với anh Pi-tơ Ung-pha-kon, nhân viên báo chí của WTO tại Giơ-ne-vơ, được biết, gói thỏa thuận về các cam kết và quyền của Việt Nam khi gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã được thông qua tại phiên họp đa phương chính thức cuối cùng của Ban công tác. Gói thỏa thuận bao gồm: Dự thảo các cam kết về hàng hóa; Dự thảo cam kết về dịch vụ và Dự thảo báo cáo của ban công tác. Ngoài ra, cuộc họp cũng thông qua nội dung Nghị định thư gia nhập WTO của Việt Nam.

Theo dự thảo các cam kết về hàng hóa (chủ yếu là hàng nông sản và phi nông nghiệp), Việt Nam cam kết mức thuế trần dao động giữa 0 và 35%. Một số hàng hóa có mức thuế trần cao hơn sẽ được cắt giảm theo từng giai đoạn cho tới năm 2014. Cụ thể là rượu, thuốc lá, cà phê uống liền và một số sản phẩm liên quan, xe ô tô cùng các phụ tùng mới và đã qua sử dụng, các loại vật liệu lợp mái. Ô tô đã qua sử dụng ít nhất 5 năm có thể phải nộp các loại thuế bổ sung theo tỷ lệ cố định.

Trong dự thảo cam kết trong lĩnh vực dịch vụ, Việt Nam bảo lưu một số quyền để giới hạn sở hữu đối với các công ty dịch vụ đang hoạt động ở Việt Nam ví dụ như dịch vụ viễn thông. Trong dự thảo báo cáo của Ban công tác, Việt Nam cam kết thực hiện một số cải cách liên quan tới doanh nghiệp nhà nước, tỷ giá hối đoái...

Sau khi gói thỏa thuận về việc Việt Nam gia nhập WTO được thông qua, ngày 7-11, Đại hội đồng WTO sẽ họp để kết nạp Việt Nam. Về nguyên tắc, để Việt Nam chính thức trở thành thành viên WTO, sau phiên họp này, còn phải chờ Quốc hội Việt Nam phê chuẩn. Sau 30 ngày kể từ khi Quốc hội phê chuẩn, Đại hội đồng WTO sẽ tổ chức phiên họp chính thức tiến hành lễ kết nạp Việt Nam. Việc Việt Nam sẽ chính thức được kết nạp làm thành viên WTO trong thời gian bao lâu phụ thuộc vào các thủ tục của chính Việt Nam. Theo chương trình dự kiến, ngày 27-11, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết sẽ trình bày tờ trình đề nghị Quốc hội phê chuẩn việc Việt Nam gia nhập WTO. Bộ trưởng Thương mại sẽ báo cáo kết quả đàm phán gia nhập WTO của Việt Nam. Ngày 28-11, Quốc hội sẽ thảo luận và xem xét thông qua Nghị quyết phê chuẩn việc Việt Nam gia nhập WTO. Tại phiên họp nói trên, Chủ tịch Ban công tác về việc Việt Nam gia nhập WTO Ê-i-rích Glen-nê đã bày tỏ sự khâm phục đối với đoàn đàm phán Việt Nam do Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển dẫn đầu và nhóm công tác đã thực hiện đầy đủ các cam kết để thực hiện đến cùng các cuộc đàm phán về việc Việt Nam gia nhập WTO. Ông nói: “Việc gia nhập WTO là một quá trình lâu dài và gian khó, đòi hỏi phải có các quyết sách khó khăn. Chính phủ Việt Nam đã làm những công việc đáng khâm phục để đáp lại một cách nhanh chóng trên tinh thần xây dựng các yêu cầu của các thành viên và trong khuôn khổ luật lệ của WTO”. Ông cám ơn các nỗ lực của các thành viên khác đã góp phần đưa “quá trình gia nhập (của Việt Nam) hoàn thành”.

Đánh giá về việc thỏa thuận được thông qua, một số thành viên cho rằng cuộc thương lượng trong gần 12 năm qua là một “chặng đường dài”. Liên minh châu Âu (EU) cho rằng, “đó là quãng thời gian đáng giá vì nó đem lại bước chuyển đổi cho nền kinh tế và hệ thống thương mại của Việt Nam”. Mỹ ca ngợi sự “can đảm” và “kiên trì” của Việt Nam và đánh giá mong muốn gia nhập WTO của Việt Nam là một lá phiếu niềm tin cho tổ chức này. Còn các quốc gia khác đều trông đợi vào những đóng góp của Việt Nam đối với WTO.

Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển cho biết, các cam kết của Việt Nam đã được mở rộng và có tầm ảnh hưởng sâu rộng. Ông hy vọng đây sẽ tiếp tục là động lực cho nền kinh tế Việt Nam. Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển đánh giá cao thái độ thiện chí và hợp tác của các thành viên trong các cuộc đàm phán. Thay mặt Chính phủ nhân dân và Đoàn đàm phán Việt Nam, Bộ trưởng Trương Đình Tuyển đã chân thành cảm ơn các nước thành viên ban công tác, lãnh đạo và chuyên viên ban thư ký WTO, Chủ tịch ban công tác đã kiên trì và tích cực ủng hộ Việt Nam trong suốt quá trình đàm phán.

Ngay sau phiên họp Đại sứ Ngô Quang Xuân đã mở tiệc chiêu đãi chào mừng thành công về kết thúc đàm phán gia nhập WTO của Việt Nam. Dự chiêu đãi có Chủ tịch ban công tác cùng đông đảo các đại sứ, trưởng các phái đoàn các nước thành viên, các nhà đàm phán của ban công tác cùng các nhà lãnh đạo và các quan chức WTO.

MỸ HẠNH