Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - GCC năm nay có sự tham gia của Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma (Barack Obama) và lãnh đạo 6 nước vùng Vịnh, bao gồm A-rập Xê-út, Cô-oét, Các Tiểu vương quốc A-rập thống nhất (UAE), Ca-ta, Ô-man và Ba-ranh. Trong các phát biểu tại hội nghị, cả Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma và các nhà lãnh đạo GCC đều nhấn mạnh đến sự cần thiết phải tăng cường quan hệ hợp tác chiến lược giữa hai bên.

Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo Mỹ và GCC đã xem xét những tiến bộ đạt được kể từ Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - GCC hồi tháng 5-2015 tại Trại Đa-vít, trong đó có các biện pháp tăng cường hợp tác và làm sâu sắc quan hệ đối tác giữa hai bên. Trên cơ sở thừa nhận rằng khu vực hiện đang đối mặt với nhiều thách thức, Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma và các nhà lãnh đạo A-rập vùng Vịnh cam kết tiến hành khẩn cấp các bước đi bổ sung nhằm đẩy mạnh cuộc chiến chống khủng bố, nhất là nhóm "Nhà nước Hồi giáo tự xưng" (IS)  và tổ chức Al Qaeda, tránh leo thang và nỗ lực giải quyết các cuộc khủng hoảng trong khu vực, tăng cường khả năng của các nước GCC trong việc giải quyết những mối đe dọa trong nước và bên ngoài cũng như hạ nhiệt những căng thẳng khu vực và giáo phái, vốn đang làm trầm trọng thêm tình hình bất ổn trong khu vực. “Các nhà lãnh đạo nhất trí tăng cường phối hợp, nỗ lực nhằm đánh bại các nhóm khủng bố, tiến hành các cuộc tập trận quân sự chung trong tháng 3-2017, tăng cường trao đổi thông tin về những mối nguy hiểm mà I-ran tạo ra tại khu vực cũng như xác định các điều kiện cho việc khôi phục quan hệ với nước này”, Tuyên bố chung sau hội nghị nêu rõ.

 Tổng thống Ba-rắc Ô-ba-ma (bên phải) cùng Quốc vương Xan-man và các nhà lãnh đạo GCC tại hội nghị. Ảnh: thenational.ae

Cũng trong Tuyên bố chung, Tổng thống B.Ô-ba-ma và các nhà lãnh đạo GCC bày tỏ sự đoàn kết đối với người dân Xy-ri, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực thi đầy đủ Nghị quyết 2254 của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và khẳng định sự cần thiết phải thúc đẩy tiến trình chuyển giao chính trị tại quốc gia này.

Về cuộc khủng hoảng Y-ê-men, Tổng thống B.Ô-ba-ma và các nhà lãnh đạo GCC cam kết hỗ trợ thỏa thuận ngừng bắn và hối thúc các bên đối địch tại Y-ê-men tham gia vòng hòa đàm ở Cô-oét để nhanh chóng tiến tới một giải pháp chính trị cho cuộc xung đột tại quốc gia Trung Đông này.

Liên quan đến tình hình Li-bi, các nhà lãnh đạo kêu gọi tất cả các bên ở Li-bi tôn trọng tính hợp pháp của Chính phủ đoàn kết dân tộc và hối thúc cộng đồng quốc tế hỗ trợ chính phủ mới ở Li-bi giải quyết các thách thức hiện nay. Mỹ và GCC cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải giải quyết cuộc xung đột I-xra-en và Pa-le-xtin trên cơ sở một thỏa thuận hòa bình toàn diện.

Mỹ bày tỏ sẵn sàng giúp đỡ các nước GCC trong nỗ lực đa dạng hóa nền kinh tế và giải quyết những thách thức kinh tế do giá dầu thấp gây ra. Các nhà lãnh đạo cũng cam kết tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong các vấn đề hai bên cùng quan tâm thông qua các hội nghị, diễn đàn giữa các bộ trưởng quốc phòng GCC - Mỹ. Các nhà lãnh đạo cũng đề nghị các nhóm làm việc Mỹ - GCC nhóm họp ít nhất hai lần mỗi năm để tăng cường hợp tác chống khủng bố và đẩy nhanh nỗ lực giúp các nước A-rập vùng Vịnh nâng cao năng lực phòng vệ.

Đại diện các nhà lãnh đạo GCC, Quốc vương A-rập Xê-út, Xan-man Áp-đen Bin An A-dít (Salman Abdel Bin Al Aziz), khẳng định hội nghị đã diễn ra rất xây dựng và hiệu quả, góp phần làm tăng cường sự hợp tác giữa GCC và Mỹ. “Chúng tôi đánh giá cao những cuộc đối thoại xây dựng và đầy kỳ vọng tại hội nghị. Các nước vùng Vịnh luôn ý thức và quyết tâm theo đuổi việc thúc đẩy các mối quan hệ lịch sử và chiến lược giữa GCC và Mỹ, vì các lợi ích chung, nền hòa bình, an ninh, sự ổn định và thịnh vượng tại khu vực và thế giới”, Quốc vương Xan-man nhấn mạnh.

BÌNH NGUYÊN