Theo AFP, vụ xả súng mới nhất diễn ra tại nhà thờ Geneva Presbyterian, ở thành phố Laguna Woods, quận Cam, bang California, khiến ít nhất 1 người chết và 5 người bị thương, trong đó 4 người đang nguy kịch. Một ngày trước đó, 10 người thiệt mạng và 3 người khác bị thương trong vụ xả súng tại một siêu thị ở thành phố Buffalo, bang New York. 

Trong vụ xả súng ở quận Cam, các nạn nhân chủ yếu là người gốc Á. Khi xảy ra vụ tấn công, đang có khoảng 30 đến 40 người trong nhà thờ. Cảnh sát trưởng quận Cam Jebb Hallock cho biết, cảnh sát vẫn chưa xác minh được động cơ của tay súng. Các giáo dân trong nhà thờ đã bắt giữ nghi phạm khoảng 60 tuổi và thu giữ ít nhất hai vũ khí trước khi cảnh sát tới hiện trường. 

leftcenterrightdel
Người dân hoảng hốt bên ngoài hiện trường vụ xả súng đẫm máu ở Buffalo. Ảnh: Getty 

Còn vụ xả súng đẫm máu ở Buffalo, hiện Bộ Tư pháp đang điều tra theo hướng tội ác thù ghét và hành động bạo lực cực đoan mang động cơ chủng tộc. CNN dẫn lời giới chức Mỹ cho biết, 11 trong số 13 người bị nghi phạm Payton Gendron, 18 tuổi, tấn công tại siêu thị Tops Friendly Market, là người da màu. Siêu thị này nằm ở trung tâm của cộng đồng người da màu tại Buffalo. Hung thủ mặc áo chống đạn bên ngoài bộ trang phục kiểu quân đội, xông vào siêu thị rồi dùng súng trường bắn vào những người đang có mặt tại đây. Trên khẩu súng của hung thủ Gendron sơn chữ "n", từ viết tắt trong tiếng Anh có nghĩa là khinh miệt người da màu.

Đáng chú ý, vụ xả súng được phát trực tiếp qua một camera gắn trên mũ của kẻ thủ ác. Phát ngôn viên của Twitch, nền tảng phát sóng trực tiếp mà Gendron sử dụng để phát trực tiếp vụ xả súng, cho biết video đã bị gỡ xuống chỉ hai phút sau khi vụ bạo lực xảy ra. Tuy nhiên, điều nguy hại là hai phút cũng đủ để video được chia sẻ rộng rãi trên nền tảng khác. Theo CNN, đến ngày 15-5, video của Gendron đã được lan truyền rộng rãi trên các mạng xã hội khác, bao gồm Facebook và Twitter. Một đoạn trích từ video gốc đăng trên nền tảng Streamable đã thu hút hơn 3 triệu lượt xem trước khi bị xóa.

Gendron bị cáo buộc giết người cấp độ I, mức nghiêm trọng nhất theo luật hình sự Mỹ, thể hiện hành vi có chủ đích, có kế hoạch của thủ phạm nhằm vào nạn nhân. Hiện các nhà điều tra đang xem xét một bản tuyên ngôn dài 180 trang đăng trên mạng đề tên tác giả là Payton Gendron. Tên này đã thừa nhận là người thực hiện vụ tấn công, gọi mình là kẻ phát xít theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng và bài Do Thái. Y cho biết đã mua đạn từ lâu nhưng tới tháng 1 mới nghiêm túc lên kế hoạch tấn công.

Trong tài liệu trên, Gendron cho thấy nhận thức của mình về quy mô dân số da trắng ngày càng giảm cùng những tuyên bố về sự thay thế dân tộc và văn hóa của người da trắng. Một quan chức thân cận với cuộc điều tra cho biết Gendron đã đưa ra những tuyên bố đầy căm thù đối với cộng đồng da đen sau khi bị bắt. Các nhà điều tra cũng phát hiện ra những thông tin cho thấy kẻ xả súng đang tìm hiểu về các vụ tấn công và xả súng thù hận trước đó.

Tổng thống Mỹ Joe Biden và các thành viên quốc hội đã đồng loạt lên án vụ xả súng ở Buffalo và chủ nghĩa da trắng thượng đẳng, kêu gọi hành động giải quyết chủ nghĩa khủng bố trong lòng nước Mỹ. Tổng thống Joe Biden cho rằng, tội ác thù ghét mang động cơ chủng tộc gây ảnh hưởng rất xấu tới nền móng quốc gia. “Chúng ta phải nỗ lực hết sức để chấm dứt chủ nghĩa khủng bố trong nước mang động cơ thù ghét”, nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh. Theo CNN, một quan chức Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Joe Biden và đệ nhất phu nhân Jill Biden dự định đến Buffalo để gặp gia đình các nạn nhân của vụ xả súng vào ngày 17-5.

Vụ xả súng đẫm máu ở Buffalo xảy ra hơn một năm sau vụ tấn công hồi tháng 3-2021 nhằm vào siêu thị King Soopers ở thành phố Boulder, bang Colorado, khiến 10 người thiệt mạng. Nhưng trong vụ này, các nhà điều tra chưa công bố lý do và động cơ của vụ tấn công. 

Vụ thảm sát ở Buffalo là bằng chứng cho thấy mối đe dọa nghiêm trọng từ làn sóng khủng bố liên quan tới chủ nghĩa da trắng thượng đẳng-một hệ tư tưởng thù hận sôi sục lan truyền trên mạng đang khoét sâu thêm sự chia rẽ xuất phát từ nạn phân biệt chủng tộc ở nước Mỹ. Ngoài ra, vụ xả súng hàng loạt được hung thủ phát sóng trực tiếp trên các nền tảng mạng xã hội một lần nữa làm dấy lên câu hỏi về vai trò, trách nhiệm của các mạng xã hội trong việc để lọt các nội dung bạo lực và được lan truyền rộng rãi với tốc độ chóng mặt gây nguy hại khôn lường.

XUÂN PHONG