Đẩy nhanh tiến độ, kết luận chính xác

Nhiều thông tin liệt sĩ có giá trị

 Ban chỉ đạo 515 các tỉnh trên địa bàn Quân khu 4 đều tổ chức tập huấn kỹ càng công tác kết luận địa bàn, lập bản đồ, tìm kiếm, quy tập HCLS. Các bước rà soát hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ; phân tách, chuyển giao hồ sơ, danh sách liệt sĩ theo địa bàn nơi hy sinh, an táng ban đầu; phát phiếu cung cấp thông tin liệt sĩ, mộ liệt sĩ; kiểm đếm, thống kê mộ liệt sĩ trong nghĩa trang và gia đình, dòng họ quản lý và điều tra, xác minh, đối chiếu, kết luận thực địa một cách tỉ mỉ, khoa học. Các đoàn thể như MTTQ, hội cựu chiến binh, hội người cao tuổi vào cuộc rất đều tay, thu thập được thêm nhiều thông tin chôn cất liệt sĩ ban đầu có giá trị.

Tỉnh Quảng Trị được xác định là địa bàn trọng điểm về công tác tìm kiếm, quy tập HCLS. Đến nay, 125/125 xã, phường, thị trấn; 9/9 huyện, thị xã, thành phố vẽ xong bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS. Công tác tuyên truyền, phát phiếu cung cấp thông tin liệt sĩ, mộ liệt sĩ được các cấp, ngành và toàn thể nhân dân tham gia. Từ đây đã có nhiều thông tin mộ liệt sĩ được chính quyền và người dân cung cấp hữu ích, phục vụ cho công tác khảo sát, kết luận địa bàn chính xác, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS. Cơ quan chức năng đã tiến hành phát phiếu thu thập thông tin liệt sĩ đến toàn thể người dân và thu về 172 phiếu có thông tin về nơi chôn cất ban đầu của liệt sĩ. Đặc biệt là từ thông tin từ ông Lê Kim Việt, trú quán tại Khu vực 2 Nhan Biều, xã Triệu Thượng, huyện Triệu Phong đã giúp cơ quan chức năng quy tập được 4 HCLS.

Tính đến nay, 21/21 huyện, thành phố, thị xã của tỉnh Nghệ An đã vẽ xong bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS, cấp tỉnh phấn đấu hoàn thành trước ngày 31-3. Cũng qua quá trình lập bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS, theo người dân cung cấp, tại xã Tà Cạ, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An có 34 thông tin HCLS, năm 2016 và năm 2020 đã được cất bốc 2 phần mộ. Hiện nay, người dân phát hiện thêm 1 phần mộ có quan tài nhưng không rõ thông tin. Bộ CHQS tỉnh Nghệ An đang xây dựng kế hoạch, tổ chức khảo sát, xác minh thông tin, xin chủ trương của Ban chỉ đạo 515 Quân khu 4 để tổ chức cất bốc, lấy mẫu sinh phẩm bàn giao cho Sở Lao động-Thương binh và Xã hội và đưa vào nghĩa trang.

Đại diện Ban Bản đồ Quân khu 4 hướng dẫn các đơn vị lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, tháng 4-2021. Ảnh: MẠNH HÙNG.

Tỉnh Hà Tĩnh đã có 216/216 xã, phường, thị trấn và 13/13 huyện, thị xã, thành phố; cấp tỉnh hoàn thành kết quả vẽ bản đồ quy tập HCLS. Trong chiến tranh, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh có nhiều đơn vị Quân đội đóng quân trên địa bàn vận chuyển lương thực, vũ khí trang bị cho chiến trường Lào nên các trường hợp hy sinh đều có bia mộ, ghi quê quán, ngày hy sinh, nhưng do thời gian quá lâu, chữ trên các bia không còn mà chỉ còn lại chân bia. Trung tá Nguyễn Đình Dũng, Trợ lý Chính sách Ban CHQS huyện Hương Sơn chia sẻ: “Sau gần hai tháng phát phiếu thu thập thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, chúng tôi thông báo nhân dân nộp lại phiếu cho ban cán sự thôn tổng hợp, phân thành các nhóm phiếu, lập thành các danh sách theo mẫu, sau đó tiến hành họp thôn kết luận địa bàn tìm kiếm thông tin liệt sĩ. Với tinh thần trách nhiệm của các cấp và sự phối hợp nhịp nhàng của các ngành có liên quan, huyện Hương Sơn đã tìm được khá nhiều bộ đội hy sinh và được chôn cất ban đầu trên địa bàn. Bước đầu có 6 liệt sĩ chưa quy tập, cần tìm thêm thông tin và đang đề nghị cấp trên có hướng giải quyết đúng quy định để sớm đưa các liệt sĩ về nơi an nghỉ trang trọng”.

Tăng cường lực lượng, trang bị

Mặc dù đã có một số kết quả tích cực, tuy vậy, công tác thực hiện kết luận địa bàn, vẽ bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS của một số địa phương còn chậm, chưa đúng mẫu quy định, phải làm đi làm lại nhiều lần. Nguyên nhân là do công tác lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai tổ chức thực hiện của một số huyện có thời điểm chưa quyết liệt; các cơ quan, ban, ngành địa phương chưa thực sự quan tâm sát sao; chưa phát huy tốt sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân trong tổ chức thực hiện công tác rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS. Mặt khác, công tác lưu trữ, quản lý, bàn giao sơ đồ mộ chí, số lượng, danh sách liệt sĩ của các địa phương thời gian trước đây thiếu chặt chẽ nên khó khăn cho việc xác định vị trí, khu vực, số lượng liệt sĩ, mộ liệt sĩ.

Trên địa bàn Quân khu 4, mặc dù đã được các đơn vị chủ lực của Quân đội, một số đơn vị LLVT địa phương tham gia chiến đấu trên địa bàn bàn giao hồ sơ, danh sách, sơ đồ mộ chí để phục vụ cho việc khảo sát, tìm kiếm và quy tập, tuy nhiên số bộ đội hy sinh có sơ đồ mộ chí là rất ít. Mộ liệt sĩ chưa được quy tập chủ yếu tập trung ở những nơi rừng rậm, khe, suối chia cắt, núi non hiểm trở, đường sá đi lại khó khăn. Phần lớn thi hài các liệt sĩ mai táng rải rác nhiều khu vực, việc chôn cất thiếu điều kiện, không có sơ đồ mộ chí cùng với sự tác động của khí hậu, thời tiết đã làm thay đổi địa hình, địa vật. Trí nhớ của đồng đội, của nhân dân địa phương không còn chính xác. Nhiều nơi, HCLS được an táng nằm lẫn trong khu vực dân sinh nên việc khảo sát, tìm kiếm và quy tập còn có hạn chế nhất định. Tỉnh Quảng Trị hiện có 354 khu vực, địa bàn có thông tin mộ liệt sĩ đã tìm kiếm, quy tập nhưng chưa hết, cần phải tìm kiếm, quy tập tiếp; 158 khu vực, địa bàn có thông tin mộ liệt sĩ nhưng chưa tổ chức tìm kiếm, quy tập; 185 khu vực, địa bàn đã tìm kiếm, quy tập nhưng chưa có kết quả.

Hiện nay, để đẩy nhanh tiến độ lập bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS, các cơ quan, đơn vị Quân khu 4 đang phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể, địa phương, nhất là ngành lao động, thương binh và xã hội nhằm thực hiện việc chuẩn hóa dữ liệu danh sách, số lượng liệt sĩ chôn cất ban đầu để hoàn thành kết luận địa bàn bảo đảm đầy đủ, chính xác. Đại tá Phạm Văn Đông, Phó chủ nhiệm Chính trị Quân khu 4 cho biết: “Chúng tôi đang tăng cường lực lượng, trang bị, thành lập các tổ kỹ thuật, phát huy vai trò, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ chuyên môn để đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện. Các cơ quan, đơn vị đang nỗ lực phối hợp chặt chẽ với các địa phương phấn đấu việc bàn giao dữ liệu, kết luận địa bàn, sản phẩm bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS cho Cục Chính sách (Tổng cục Chính trị) và Cục Bản đồ (Bộ Tổng Tham mưu) hoàn thành trước ngày 30-4-2023”.

Công tác tìm kiếm, quy tập HCLS ngày càng khó khăn khi thời gian trôi qua và địa hình ngày càng thay đổi. Việc hoàn thành kết luận địa bàn, lập bản đồ sớm giúp công tác tìm kiếm, quy tập HCLS thuận lợi. Theo đó, phát huy sức mạnh tổng hợp, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành, đoàn thể chính trị, xã hội có vai trò quan trọng để đẩy nhanh tiến độ kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập HCLS, góp phần hoàn thành trọng trách, ý nghĩa nhân văn đưa các liệt sĩ trở về nơi an nghỉ trang trọng, linh thiêng.

HOÀNG HOA LÊ