Bộ đội vừa chăm rau vừa rôm rả như “hội ý đầu bờ”. Chỗ thì trao đổi về cách thức gieo trồng, chăm bón để có rau sạch, rau an toàn; chỗ thì chiến sĩ xuất thân từ nông thôn giảng giải cho đồng đội ở thành thị cách trồng và chăm sóc bắp cải sao cho lên đều, cuộn chắc, cuộn đẹp.

Tuy nhiên, ở Trung đội 3, việc “hội ý đầu bờ” nhanh chuyển sang tình huống khác. Khi vun tưới luống rau gối vụ, các chiến sĩ phát hiện một điều lạ, đó là, cùng một khu đất, cùng chế độ tưới, cùng chịu cái nắng và gió hanh khô mà sao rau dền và rau đay bị héo lá nhưng rau mồng tơi thì vẫn xanh tươi. Rất nhiều lời lý giải được đưa ra nhưng cách phân tích của chiến sĩ Mạnh và Tùng là rõ nét nhất.

Sau một hồi phân tích, Mạnh khẳng định: “Do mồng tơi hợp nắng và gió hanh khô”. Còn Tùng thì khẳng định: “Do bộ rễ của cây mồng tơi vừa nhiều vừa ăn sâu hơn nên hút được nhiều nước, vì vậy cây và lá không bị héo”.

Lúc đầu họ còn nhẹ nhàng lý giải, về sau thì tranh luận, phủ định, rồi mỉa mai, xúc phạm nhau. Đấu khẩu giữa họ ngày càng căng thẳng, gay gắt, vi phạm văn hóa quân nhân. Không dừng ở đó, khi ngôn ngữ “bất lực”, họ xông vào nhau để chân tay “lên tiếng”.

Đúng lúc ấy, Đại đội trưởng Nguyễn Thế đi họp về. Nghe ồn ào ở khu tăng gia, anh chạy luôn ra hiện trường, ngăn chặn không để hai quân nhân dùng vũ lực và đấu khẩu thiếu văn hóa, rồi hỏi nguyên nhân sự việc. Đã rõ sự tình, Đại đội trưởng nghiêm nghị:

- Trước một vụ việc, hiện tượng, chúng ta muốn tìm hiểu rõ nguyên nhân là điều tốt, song việc tranh luận phải trên tinh thần xây dựng, hiểu biết và chân thành, tránh lý sự cùn và hiếu thắng. Về hiện tượng rau dền, rau đay bị héo, rau mồng tơi vẫn tươi xanh, đồng chí Mạnh nói như vậy là “quăng chài”, còn cậu Tùng nói thế là “võ đoán”. Thực tế bộ rễ của rau dền và rau đay nhiều và ăn sâu hơn rễ rau mồng tơi. Nhưng rau mồng tơi vẫn xanh tươi vì lá kết cấu dày, thân cây có nhiều mao mạch nên tích được nhiều nước hơn, do đó, dù nắng và gió hanh khô nó vẫn giữ được một lượng nước cần thiết để nuôi cơ thể.

Lý giải của Đại đội trưởng Nguyễn Thế thực sự thuyết phục khiến Mạnh và Tùng ân hận, ngượng ngùng. Chính nhờ có kiến thức quân sự, quốc phòng vững vàng, lại tích cực tìm hiểu, trang bị thêm những kiến thức đời thường nên Đại đội trưởng Nguyễn Thế đã tuyên truyền, giáo dục bộ đội và giải quyết tình huống hết sức thuyết phục.

THÀNH PHƯƠNG