Năm 2010, trong “Đánh giá Chiến lược Quốc phòng và An ninh” (SDSR) của Anh đã đưa ra 2 dự án đóng tàu, nằm trong chương trình “Chiến hạm toàn cầu” (Global Combat Ship-GCS). Theo kế hoạch, để thay thế 13 khinh hạm Type 23, Hải quân Hoàng gia Anh sẽ đóng 5 khinh hạm đa năng và 8 khinh hạm chống ngầm mới.

Chương trình “Chiến hạm Toàn cầu” sẽ cho ra đời các tàu chiến đa nhiệm có khả năng cao, được thiết kế để hỗ trợ chống ngầm, phòng không và các hoạt động tác chiến chung ở bất kỳ đâu trên đại dương.

Hải quân Anh dự kiến chế tạo 8 tàu chiến đấu toàn cầu Type 26. Ảnh: Baesystems.com. 

Ban đầu, không có nhiều khác biệt giữa 2 dự án này, song “Đánh giá Chiến lược Quốc phòng và An ninh” năm 2015 đã quyết định, 5 khinh hạm mới sẽ được đóng theo một dự án riêng biệt, có tên gọi là Type 31 (còn được gọi là “Inspiration”), hay dự án Tàu khu trục đa nhiệm (General Purpose Frigate). Dự án còn lại được gọi là Type 26 “Chiến hạm Toàn cầu”.

Khu trục hạm Type 26 (lớp City) trước đây được gọi là “Tàu chiến đấu bề mặt tương lai”, là một chương trình phát triển tàu chiến đa nhiệm của Vương quốc Anh. Chương trình sẽ bao gồm việc phát triển các tàu phòng không, chống ngầm và tàu đa năng mới để thay thế các khinh hạm Type 22 (lớp Broadsword) và Type 23 (lớp Duke) hiện đang được biên chế trong Hải quân Hoàng gia Anh.

Năm 2017, chiếc đầu tiên trong số 8 khinh hạm Type 26 đã được khởi đóng. Nhóm kỹ sư chung của BAE Systems và Bộ Quốc phòng Anh đã và đang phối hợp để hoàn thiện các thiết kế chi tiết và giải pháp công nghệ cho con tàu. Dự kiến, chiếc Type 26 đầu tiên sẽ đi vào hoạt động trong đầu thập kỷ này và sẽ duy trì hoạt động đến giữa thế kỷ XXI.

Với thiết kế và phát triển dựa trên kinh nghiệm chế tạo các lớp tàu chiến được chứng minh trong biên chế Hải quân Hoàng gia Anh, Type 26 có thể hoạt động độc lập hoặc theo nhóm, đồng thời đảm nhận nhiều vai trò. Chúng có thể hiện diện ở các khu vực xa xôi, vùng lãnh thổ hải ngoại, thực hiện chức năng tuần tra, hỗ trợ lực lượng đổ bộ và lực lượng đặc biệt và tham gia cuộc chiến chống cướp biển.

Theo nhà phát triển BAE Systems, các biến thể Type 26 sẽ có đặc điểm chung về thân tàu và sẽ tận dụng tối đa thiết kế mô-đun, cùng kiến trúc hệ thống mở để tạo điều kiện thuận lợi nâng cấp. Điều này sẽ phù hợp với các nhu cầu hàng hải trong tương lai và thích ứng với khả năng bố trí các hệ thống thiết bị mới.  

Song song với việc chế tạo Type 26, Anh nhanh chóng bắt tay vào công việc nghiên cứu, phát triển dự án chế tạo chiến hạm Type 31 mới. Năm 2018, ba nhóm thiết kế đã được chọn tham gia vào chương trình, bao gồm: BAE Systems / Cammell Laird, Babcock / BMT / Thales và Atlas Elektronik UK / Thyssenkrupp Marine Systems.

Năm 2019, theo một nguồn tin, thiết kế Arrowhead 140 của nhóm Babcock / BMT / Thales đã được chọn để phát triển thêm. Cùng năm đó, tập đoàn Babcock chính thức được trao hợp đồng chế tạo, với chi phí trung bình 250 triệu bảng Anh cho mỗi tàu và tổng chi phí của chương trình là 2 tỷ bảng Anh.

Theo thông tin ban đầu, Arrowhead 140 được phát triển trên cơ sở dự án khinh hạm Iver Huitfeldt của Đan Mạch. Các tàu Type 31 mới lần lượt được đặt tên là: Venturer, Active, Bulldog, Campbeltown và Form Does.

Thông số kỹ thuật của chiến hạm đa năng Type 31. Ảnh: Topwar. 

Vào tháng 9, tại các cơ sở của tập đoàn công nghiệp Babcock International (Anh), lễ cắt thép cho chiến hạm Type 31 đầu tiên đã được tổ chức. Đây trở thành điểm khởi đầu cho việc đẩy nhanh tốc độ hoàn thành chương trình “Chiến hạm toàn cầu” đầy tham vọng của Hải quân Hoàng gia Anh.

Về đặc điểm chung, các chiến hạm Type 31 có chiều dài 139m, chiều rộng 20m. Tàu có lượng choán nước xấp xỉ 5.700 tấn. Tổ máy điện chính diesel 2 trục, gồm bốn động cơ diesel Rolls Royce/MTU 20V 8000 M71, với công suất mỗi động cơ 8.200 kW. Type 31 có tốc độ tối đa là 48km/giờ. Thủy thủ đoàn gồm 105 người.

Tàu khu trục được trang bị 24 bệ phóng thẳng đứng của hệ thống phòng không tầm ngắn MBDA Sea Ceptor, 1 bệ pháo 57mm BAE Systems Bofors Mk 3 và 2 bệ pháo 40mm BAE Systems Bofors Mk 4. Tàu có thể mang theo máy bay trực thăng Wildcat hoặc Merlin, với tên lửa chống hạm.

Type 31 sẽ nhận được một hệ thống điều khiển chiến đấu tự động Thales TACTICOS, radar phát hiện chung Thales NS110 và các radar dẫn đường Terma Scanter và Raytheon NSX, 2 hệ thống điều khiển hỏa lực Thales Mirador Mk 2 EOS và 1 hệ thống tác chiến điện tử Thales Vigile-D.

Theo các chuyên gia, cùng với 2 tàu sân bay lớp Queen Elizabeth và 6 tàu khu trục Type 45 đã được đóng, với 8 tàu khu trục Type 26 và 5 tàu khu trục Type 31 được lên kế hoạch chế tạo, Hạm đội Anh sẽ tiếp tục là một trong những lực lượng hải quân hùng mạnh nhất thế giới trong nhiều thập kỷ tới.

MINH TUẤN (tổng hợp)