* Hải quân Mỹ hoàn tất đại tu tàu ngầm tấn công nhanh lớp Los Angeles

Hải quân Mỹ vừa hoàn thành một đợt đại tu nạp nhiên liệu lớn trong khuôn khổ Chương trình kéo dài thời gian phục vụ (SLEP) cho tàu ngầm tấn công nhanh USS Cheyenne, chiếc cuối cùng thuộc lớp Los Angeles. Đây cũng là tàu ngầm đầu tiên được thực hiện đại tu theo sáng kiến SLEP, đánh dấu một bước đi quan trọng nhằm duy trì năng lực tác chiến dưới biển.

Công việc đại tu được tiến hành tại Xưởng tàu hải quân Portsmouth (bang Maine) tập trung vào việc khôi phục lõi động lực hạt nhân, nâng cấp các hệ thống tác chiến then chốt và bảo đảm độ bền kết cấu của thân tàu. Sau khi hoàn tất, thời gian phục vụ của USS Cheyenne được kéo dài lên hơn 44 năm, đưa con tàu trở lại trạng thái sẵn sàng chiến đấu và tiếp tục đảm nhiệm vai trò quan trọng trong lực lượng tàu ngầm tấn công của Hải quân Mỹ.

Tàu ngầm tấn công nhanh lớp Los Angeles của Hải quân Mỹ, USS Cheyenne, đã được nâng cấp, rời xưởng Portsmouth để tiến hành các thử nghiệm trên biển sau đại tu vào tháng 12-2025. Ảnh: Bộ Quốc phòng Mỹ 

Lớp Los Angeles, còn được gọi là lớp 688, là các tàu ngầm tấn công nhanh chạy bằng năng lượng hạt nhân được đưa vào biên chế từ thập niên 1970. Với tốc độ hành trình ngầm trên 56km/giờ và khả năng lặn sâu khoảng 244m, các tàu lớp này được tối ưu cho nhiều nhiệm vụ như tác chiến chống ngầm, thu thập thông tin tình báo, tấn công bằng tên lửa hành trình Tomahawk và triển khai lực lượng đặc nhiệm. Thiết kế lò phản ứng nhỏ gọn cùng độ ồn thấp giúp chúng duy trì khả năng sống sót cao trong môi trường tác chiến phức tạp.

Trong số 62 tàu ngầm lớp Los Angeles được đóng từ năm 1972 đến 1996, đến cuối năm 2025 vẫn còn khoảng 28 chiếc đang hoạt động. Mặc dù các tàu ngầm lớp Virginia thế hệ mới đang dần thay thế, nhưng những hạn chế về năng lực công nghiệp và sự chậm trễ trong sản xuất đã tạo ra khoảng trống về khả năng sẵn sàng. Việc kéo dài tuổi thọ cho một số tàu lớp Los Angeles, trong đó có USS Cheyenne, được xem là giải pháp nhằm bù đắp khoảng trống này.

Chương trình SLEP gồm nhiều giai đoạn khác nhau, với trọng tâm là đợt đại tu nạp nhiên liệu kỹ thuật (ERO). Quá trình này bao gồm thay thế lõi nhiên liệu đã sử dụng của lò phản ứng hạt nhân bằng lõi mới, một nhiệm vụ phức tạp chỉ có thể thực hiện tại số ít xưởng tàu chuyên biệt. Ngoài nạp nhiên liệu, SLEP còn bao gồm bảo tồn thân tàu, hiện đại hóa hệ thống động lực, nâng cấp sonar và hệ thống tác chiến, cũng như cải thiện điều kiện sinh hoạt cho thủy thủ đoàn. Riêng với USS Cheyenne, tàu được tích hợp hệ thống xử lý sonar AN/BQQ-10 và bộ điều khiển tác chiến AN/BYG-1, qua đó đồng bộ hóa năng lực cảm biến và vũ khí với các nền tảng hiện đại trong hạm đội.

So với đóng mới, SLEP được đánh giá là giải pháp hiệu quả về chi phí và thời gian. Trong khi một tàu ngầm tấn công nhanh lớp Virginia có giá hơn 3,5 tỷ USD và cần nhiều năm để bàn giao, thì SLEP cho phép Hải quân Mỹ khôi phục một nền tảng tác chiến hoàn chỉnh với chi phí thấp hơn và thời gian ngắn hơn đáng kể. Thành công của USS Cheyenne được coi là minh chứng thực tế cho tính khả thi của chương trình này, trong bối cảnh Mỹ tiếp tục cân nhắc mở rộng SLEP cho một số tàu lớp Los Angeles khác trong những năm tới.

* Italy nâng cao khả năng đối phó UAV với Skynex

Rheinmetall thông báo đã bàn giao hệ thống phòng không tầm ngắn Skynex đầu tiên cho Quân đội Italy. Việc bàn giao nằm trong khuôn khổ hợp đồng trị giá 73 triệu Euro ký vào đầu năm 2025, đánh dấu lần đầu Italy đưa vào trang bị một thế hệ phòng không dùng pháo, được kết nối mạng, nhằm tăng cường bảo vệ tầm gần trước các mối đe dọa từ UAV và mục tiêu bay thấp. Đây cũng là quốc gia NATO đầu tiên triển khai Skynex theo cấu hình kết hợp pháo Revolver Gun Mk3 cỡ 35mm với radar XTAR 3D.

Trọng tâm của năng lực mới là kiến trúc Skynex, một hệ thống phòng không tầm ngắn được tổ chức xoay quanh hệ thống quản lý tác chiến Oerlikon Skymaster. Hệ thống này hợp nhất dữ liệu từ nhiều cảm biến, nổi bật là radar X-TAR 3D băng tần X, có khả năng tạo lập bức tranh không gian ba chiều với tầm phát hiện khí tài lên tới 50km và phân loại mục tiêu từ máy bay thông thường đến các UAV cỡ rất nhỏ và rocket.

Một đơn vị hỏa lực Skynex gồm một nút chỉ huy – kiểm soát, một radar X-TAR 3D và tối đa bốn pháo Oerlikon Revolver Gun Mk3 bố trí xung quanh khu vực cần bảo vệ. Mỗi pháo có tốc độ bắn khoảng 1.000 phát/phút, với tầm bắn hiệu quả xấp xỉ 4km đối với mục tiêu bay thấp và rất thấp.

Italy đã đưa vào biên chế hệ thống phòng không tầm ngắn Skynex đầu tiên nhằm nâng cao năng lực đối phó UAV và các mối đe dọa đường không bay thấp ở cự ly gần. Ảnh: Rheinmetall 

Skynex sử dụng đạn lập trình AHEAD, loại đạn kích nổ phía trước mục tiêu và giải phóng một đám mảnh đạn dày đặc, tạo “bức tường” mảnh vỡ mà mục tiêu khó vượt qua bằng cơ động hoặc các biện pháp đối kháng điện tử. So với tên lửa phòng không, đạn AHEAD có chi phí cho mỗi lần đánh chặn thấp hơn đáng kể, phù hợp với các nhiệm vụ chống UAV trong bối cảnh đối phương có thể tiến hành các đợt tấn công bằng phương tiện giá rẻ.

Chương trình Skynex của Italy được khởi động đầu năm 2025 với đơn hàng ban đầu cho một hệ thống, kèm tùy chọn mua thêm ba hệ thống trị giá 204 triệu Euro, đưa tổng giá trị tiềm năng lên gần 280 triệu Euro. Dù kế hoạch ban đầu dự kiến bàn giao vào quý II năm 2026, khẩu đội đầu tiên đã được chuyển giao ngay trong tháng 12-2025, cho thấy tiến độ được đẩy nhanh nhằm đáp ứng yêu cầu cấp bách về phòng không tầm ngắn tại châu Âu.

* KF-21 Boramae của Hàn Quốc đã đạt năng lực không đối đất?

Theo Yonhap News, tiêm kích KF-21 Boramae do Hàn Quốc phát triển sẽ đạt đầy đủ năng lực không đối đất từ năm 2027, sớm hơn khoảng 1,5 năm so với kế hoạch ban đầu. Thông tin này cho thấy những tiến triển trong thử nghiệm bay, tích hợp hệ thống điện tử hàng không và chứng nhận vũ khí khi chương trình chuyển từ giai đoạn phát triển sang sản xuất ban đầu.

Hình ảnh tiêm kích KF-21 của Không quân Hàn Quốc. Ảnh; Army Recognition 

Theo Cơ quan quản lý chương trình mua sắm quốc phòng của Hàn Quốc (DAPA), chính phủ Hàn Quốc sẽ đầu tư khoảng 472 triệu USD để triển khai chiến dịch thử nghiệm và đánh giá quy mô lớn đối với 10 loại vũ khí không đối đất. Các nội dung thử nghiệm bao gồm bom dẫn đường chính xác, vũ khí tấn công tầm xa và các loại vũ khí thông minh không đối đất, phần lớn được sản xuất bởi các doanh nghiệp quốc phòng Hàn Quốc. Việc đẩy nhanh tiến độ được đánh giá sẽ tăng cường đáng kể sức mạnh tác chiến của Không quân Hàn Quốc, đồng thời cải thiện triển vọng xuất khẩu của KF-21.

KF-21 Boramae là tiêm kích siêu thanh đầu tiên do Hàn Quốc tự thiết kế, giữ vai trò then chốt trong chiến lược dài hạn nhằm giảm phụ thuộc vào máy bay chiến đấu nhập khẩu. Chương trình khởi động từ năm 2015 với mục tiêu thay thế các nền tảng đã cũ như F-5 và các biến thể F-4 thế hệ đầu, vốn không còn đáp ứng yêu cầu tác chiến hiện đại.

Khác với các tiêm kích thế hệ 5 như F-35A hay F-22, KF-21 không phụ thuộc hoàn toàn vào khoang vũ khí trong thân hoặc mức độ tàng hình cực cao. Máy bay áp dụng các giải pháp giảm diện tích phản xạ radar, được trang bị radar mảng pha quét điện tử chủ động do Hàn Quốc phát triển, hệ thống tìm kiếm–theo dõi hồng ngoại (IRST) và máy tính nhiệm vụ hiện đại dựa trên kiến trúc mở. Triết lý thiết kế này cho phép nâng cấp phần mềm và tích hợp vũ khí nhanh hơn, tạo điều kiện trực tiếp để sớm đạt năng lực không đối đất.