Nếu một ngày nào đó bạn đến một nơi rất xa, rất lạ lẫm, bỗng dưng được nghe một khúc hát ru, một làn điệu dân ca và được đắm mình trong sắc cờ Tổ quốc, hẳn bạn sẽ xúc động và tự hào lắm. Đoàn chúng tôi đã được sống trong cảm xúc ấy, trong sắc âm ngọt ngào ấy khi đến thăm, làm việc tại Trường Thiếu sinh quân Camilo Cienfuegos Capdevila, thuộc Quân khu La Habana-Tập đoàn Quân miền Tây, Bộ các LLVT cách mạng Cuba.

Khi vừa đến cổng trường, bước xuống xe đã nghe tiếng đờn ca tài tử dịu êm vọng lại. Trường Thiếu sinh quân Camilo Cienfuegos Capdevila nằm ở vùng ngoại ô La Habana, giữa những hàng cây cổ thụ và những khoảnh vườn trù phú, xanh tươi hoa trái. Âm thanh quen thuộc của những bản đờn ca tài tử về tình yêu quê hương đất nước, tình yêu đôi lứa... như đưa chúng tôi trở về miền sông nước Nam Bộ, nơi những chiếc ghe, con xuồng ba lá, mái tóc hương dừa, khăn rằn quàng cổ và tiếng đờn kìm tải giọng ca theo con nước lớn nước ròng tiễn đoàn quân ra trận năm xưa. Chính trong không gian ấy, chúng tôi cảm nhận rõ hơn sự hòa quyện giữa tình cảm và lý tưởng, giữa văn hóa và cách mạng, điều mà cả Việt Nam và Cuba cùng nâng niu gìn giữ...

Thiếu tướng Raúl Pérez Asvila, Tư lệnh Quân khu La Habana và Thượng tá Jorge Legrá Borges, Hiệu trưởng nhà trường ra đón chúng tôi. Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ bắt tay Thiếu tướng Raúl Pérez Asvila, chân thành bày tỏ:

- Đờn ca tài tử là di sản văn hóa của vùng đất Nam Bộ, chiếc nôi của truyền thống cách mạng, là vùng đất thành đồng Tổ quốc, đi trước về sau trong các cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước của Việt Nam. Cảm ơn các đồng chí đã cho chúng tôi cảm giác thân quen như đang ở quê nhà!

Thiếu tướng Raúl Pérez Asvila đáp:

- Tinh thần yêu nước của nhân dân Việt Nam được hun đúc từ truyền thống lịch sử, văn hóa lâu đời của dân tộc. Chúng tôi luôn coi Việt Nam như một biểu tượng về ý chí, bản lĩnh, tinh thần đấu tranh kiên cường, bất khuất và lấy đó làm bài học cho các thế hệ học viên dưới những mái trường như thế này...

Chúng tôi vào trường. Trên khán đài chính ở khoảng sân rộng, nổi bật lá đại kỳ Việt Nam hàng chục mét vuông. Sự xuất hiện của sắc cờ Tổ quốc Việt Nam một cách trang nghiêm, long trọng mang đến cảm xúc thiêng liêng kỳ lạ. Đại kỳ mang biểu tượng thiêng liêng của tình yêu Tổ quốc, niềm tự hào dân tộc lớn lao. Ở bất cứ hoàn cảnh nào, sự xuất hiện của hình ảnh ấy cũng mang đến nguồn động lực tinh thần to lớn. Và ngay trong thời khắc này, hình ảnh của đại kỳ Việt Nam xuất hiện ở nơi trang trọng nhất trong doanh trại của một đơn vị quân đội nước bạn, niềm xúc động, tự hào bỗng trào dâng mạnh mẽ. Chúng tôi thầm cảm ơn tình cảm trọng thị, chân thành và sự tinh tế trong văn hóa ngoại giao của những người đồng chí, người anh em thân thiết. Dưới bóng đại kỳ và hai bên lễ đài, từng khối cán bộ, chiến sĩ, học viên... quân phục chỉnh tề đứng nghiêm, chào trong tiếng trống, tiếng nhạc vang lên hào hùng...

Đến tham quan tiết học của học viên tại phòng học chuyên dùng môn Sinh học, chúng tôi rất ấn tượng trước hình thức và phương pháp dạy học trực quan ở đây. Các loài muông thú và những cây thuốc, rau quả từ hệ sinh thái thực vật được chế tác bằng kỹ thuật nhồi bông, mô phỏng, giúp học viên nghiên cứu, hình thành kỹ năng sinh tồn trong những hoàn cảnh đặc biệt. “Chúng tôi được huấn luyện những kỹ năng sinh tồn để ngay cả khi bị lạc trong rừng sâu hay hoang đảo, chúng tôi vẫn có thể biến những thứ có sẵn trong thiên nhiên thành thức ăn, thuốc chữa bệnh nhằm bảo toàn tính mạng và sức mạnh chiến đấu”-một học viên giải thích về những công cụ dạy học trực quan.

Đoàn công tác Báo Quân đội nhân dân và cán bộ, giáo viên, học viên Trường Thiếu sinh quân Camilo Cienfuegos Capdevila dưới bóng đại kỳ. Ảnh: TRỌNG HẢI

Trò chuyện với chúng tôi, Thiếu tướng Raúl Pérez Asvila nhắc lại lời trong Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết” để nhấn mạnh về mục tiêu, yêu cầu đào tạo của mô hình Trường Thiếu sinh quân. Theo đó, trong sự nghiệp giáo dục, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho giới trẻ, Cuba coi trọng đào tạo từ gốc. Thượng tá Jorge Legrá Borges, Hiệu trưởng nhà trường, nhấn mạnh thêm: “Chúng tôi đào tạo học viên phát triển toàn diện, rèn luyện tri thức, bản lĩnh, lòng yêu nước và khả năng thích ứng với mọi thử thách, để sau này trở thành cán bộ, sĩ quan phục vụ Tổ quốc và nhân dân”.

Trường Camilo Cienfuegos Capdevila nằm trong hệ thống Trường Thiếu sinh quân do Đại tướng Raúl Castro sáng lập năm 1966. Hơn nửa thế kỷ qua, từ những chiếc nôi này đã ra đời lớp lớp sĩ quan ưu tú, đóng góp xuất sắc cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ thành quả cách mạng của Cuba, vun đắp tình hữu nghị, đoàn kết quốc tế...

Từ những chiếc nôi của hệ thống Trường Thiếu sinh quân, nhiều cán bộ đã trưởng thành, phát triển, trở thành những sĩ quan chỉ huy cao cấp trong các đơn vị chủ lực thuộc Bộ các LLVT cách mạng Cuba. Sư đoàn Tăng 1011, đơn vị được mệnh danh “Quả đấm thép” trong lịch sử đấu tranh bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế của các LLVT cách mạng Cuba, là một trong những đơn vị điển hình. Nhiều sĩ quan cao cấp và cán bộ chỉ huy ở các cơ quan, đơn vị thuộc Sư đoàn qua các thời kỳ được giáo dục, rèn luyện, trưởng thành từ chiếc nôi của hệ thống Trường Thiếu sinh quân. Khi đã giữ những trọng trách trong các đơn vị, họ lại tiếp tục truyền lửa, bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau...

Đến thăm và làm việc tại Sư đoàn Tăng 1011, chúng tôi được hướng dẫn tham quan bảo tàng, gồm khu trưng bày ngoài trời và phòng truyền thống được tích hợp quản lý, khai thác bằng các nền tảng số. Đồng chí Neil Sarmiento Reinaldo, cán bộ quản lý bảo tàng Sư đoàn Tăng 1011 tỉ mỉ giới thiệu với chúng tôi về những chiếc xe tăng đã góp phần lập nên chiến công hiển hách trong sự nghiệp cách mạng của nhân dân và các LLVT cách mạng Cuba. Tại phòng truyền thống, những thước phim tư liệu quý giá về lịch sử 60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành cùng các tư liệu, hiện vật lịch sử qua các thời kỳ, đã khắc họa rõ nét tầm vóc, sức mạnh sẵn sàng chiến đấu của đơn vị. Qua cuộc trò chuyện với Đại tá Robendo Navarro Cabneja, Sư đoàn trưởng Sư đoàn Tăng 1011, chúng tôi thấy rõ sự tương đồng trong công tác giáo dục, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của đơn vị bạn với các đơn vị trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Ở đây, công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho sĩ quan, binh sĩ cũng luôn được bắt đầu từ nền tảng của lịch sử, truyền thống. Người chiến sĩ trước lúc đặt ngón tay lên cò súng và hướng nòng súng về mục tiêu ngắm bắn, đã có sẵn trong trái tim, khối óc tinh thần tận hiến và đức hy sinh. Và mạch nguồn sức mạnh ấy luôn được bồi đắp, phát triển không ngừng. Điều này góp phần lý giải, vì sao trong bối cảnh đời sống kinh tế-xã hội đang gặp muôn vàn khó khăn, các đơn vị LLVT cách mạng Cuba vẫn không lúc nào sao nhãng, coi nhẹ nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Từ phòng truyền thống đến giảng đường, thao trường... trong doanh trại Sư đoàn Tăng 1011 là một quy trình giáo dục, rèn luyện liên hoàn, liên tục cho người học. Nơi đóng quân của Sư đoàn cũng chính là một pháo đài phòng thủ vững chắc, phòng thủ có chiều sâu bên bờ biển. Người chiến sĩ xe tăng không chỉ được huấn luyện thuần thục kỹ năng chiến đấu bằng xe tăng mà còn sử dụng thành thạo các loại vũ khí chống tăng, sẵn sàng cơ động, linh hoạt trong các tình huống chiến đấu. Trực tiếp chứng kiến buổi huấn luyện võ thuật và tham quan bắn đạn thật của đơn vị trên thao trường với kết quả tiêu diệt mục tiêu ngay từ viên đạn đầu của các chiến sĩ xe tăng, chúng tôi thực sự nể phục tinh thần, ý chí, bản lĩnh của họ.

Trên thao trường của Sư đoàn Tăng 1011, có một không gian thiêng liêng trưng bày tảng đá lớn cùng với hình ảnh của lãnh tụ Fidel Castro. Đó là kỷ vật khắc ghi, sinh thời, lãnh tụ vĩ đại của nhân dân Cuba đã từng đến đây, trực tiếp kiểm tra công tác huấn luyện của các chiến sĩ và căn dặn họ phải chiến đấu vì tổ quốc. Ngày nay, giữa bộn bề khó khăn, thách thức, hình ảnh và tư tưởng của Người vẫn mãi tỏa sáng như ngọn cờ hồng, dẫn dắt toàn dân tộc Cuba tiếp tục vượt khó, giữ vững thành quả cách mạng với tinh thần Tổ quốc trên hết. Chợt thấm thía hơn những vần thơ từ hơn 6 thập kỷ trước của nhà thơ Tố Hữu: Cuba đây, chói ngọn cờ hồng/ Cuba đạp sóng trùng dương tiến/ Oai hùng như chiến hạm Rạng Đông!...

(còn nữa)

 

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Phóng sự Điều tra xem các tin, bài liên quan.