“Anh cả” ở khoa ngoại bệnh viện dã chiến

Là bác sĩ gây mê thuộc Khoa Ngoại Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 3 (BVDC 2.3) của Việt Nam tại Nam Sudan, anh được ví như một “chốt chặn” đối với các ca mổ khó...

“Để tôi chịu trách nhiệm...”

BVDC 2.3 tiếp nhận một bệnh nhân bị thương thấu ngực, khả năng tử vong cao vì chảy mạch máu liên sườn, dẫn lưu hơn 1 lít máu, bắt buộc phải mổ cấp cứu. Cũng giống như các ca nặng khác, bác sĩ Duy lập tức được ban giám đốc yêu cầu có mặt để xử lý.

Tình trạng bệnh nhân không thể chậm trễ, cần nhanh chóng có phương án cứu chữa chuẩn xác, anh lập tức xin phép chịu trách nhiệm chỉ huy cả kíp trực tiến hành cấp cứu bệnh nhân. Mọi khâu chuẩn bị từ máu, phòng mổ... diễn ra nhanh chóng. Chỉ trong một thời gian ngắn, bệnh nhân được gây tê tủy sống giảm đau và được lên bàn mổ. Sau mổ, bệnh nhân hồi sức tốt.

Trong nghề nên mọi người đều rõ nếu hôm đó không có bác sĩ Duy, khả năng bệnh nhân tử vong rất cao. Đây là ca cấp cứu mà bác sĩ Duy nhớ nhất vì tham gia từ khi cấp cứu đến sau mổ và gần như mình anh phải chịu trách nhiệm cho mọi quyết định chuyên môn để cả kíp thực hiện cứu sống bệnh nhân.

May mắn được trò chuyện với bác sĩ Duy, bác sĩ duy nhất của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 trong đội hình BVDC 2.3, thấy anh trầm tính, ít nói, khiêm nhường và giản dị. Anh bộc bạch: “Trong nước, tôi may mắn được làm việc ở bệnh viện tuyến cuối, có điều kiện tiếp cận và tham gia xử lý nhiều ca bệnh khác nhau nên khi sang Nam Sudan có thuận lợi hơn trong công tác chuyên môn”.

Niềm vui của người bệnh sau khi được bác sĩ Nguyễn Tiến Duy (đứng bên phải) và các đồng nghiệp cứu chữa thành công. Ảnh: NGUYỄN ĐẢM

Khắc phục khó khăn, hết lòng vì người bệnh

Anh Duy chính là người đầu tiên và là người thực hiện chính kỹ thuật TAP block-phương pháp gây tê phong bế thần kinh ổ bụng tại BVDC 2.3, giúp tạo tiếng vang cho BVDC cấp 2 của Việt Nam ở phái bộ. Nhờ sự tận tình truyền nghề và chia sẻ kinh nghiệm chuyên môn của bác sĩ Duy, một số đồng nghiệp của anh đã có thể tự tin thực hiện kỹ thuật TAP block.

Đây là phương pháp giảm đau trong các ca phẫu thuật ổ bụng, giúp hạn chế việc sử dụng thuốc giảm đau gây nghiện và bệnh nhân hồi phục nhanh chóng. Những bệnh nhân đã mổ và được áp dụng TAP block đều “không tin nổi” vì họ không bị đau đớn như lo lắng ban đầu và cảm phục trình độ của các y, bác sĩ Việt Nam. Bác sĩ Duy kể, một nhân viên Liên hợp quốc người Pakistan sau khi trải qua ca mổ nhẹ nhàng, đã xúc động ôm anh và cám ơn vì đã giữ đúng lời hứa “sẽ không quá đau”.

Bệnh nhân này còn cảm kích gọi bác sĩ Duy là “anh trai” bằng tiếng Việt, sau khi về phép, còn mua quà từ quê nhà sang tặng cả kíp mổ, tặng riêng bác sĩ Duy một món quà, trên đó có khắc tên người bác sĩ mà họ quý mến và biết ơn. 

Sự có mặt của bác sĩ Duy trong các ca cấp cứu luôn mang lại sự yên tâm cho các đồng nghiệp. Ảnh: NGUYỄN ĐẢM

Trong một lần kiểm tra định kỳ bệnh viện, chỉ huy quân y Phái bộ Nam Sudan rất ấn tượng khi được nghe giới thiệu về kỹ thuật TAP block và ngạc nhiên vì BVDC Việt Nam là bệnh viện đầu tiên áp dụng phương pháp này ở Nam Sudan. Các đồng nghiệp tại Bệnh viện cấp 2 cộng ở Malakal, Nam Sudan cũng mong muốn được bệnh viện Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm về kỹ thuật này.  

Trong môi trường làm việc dã chiến còn thiếu thốn trang thiết bị, bác sĩ Duy có những sáng kiến nhỏ mà hiệu quả giúp bệnh nhân giảm đau và bảo đảm an toàn. Ở bệnh viện dã chiến, máy siêu âm không chuyên dùng cho giảm đau nên anh phải khắc phục bằng đầu dò không chuyên dụng, sử dụng kim gây tê giảm đau, dây truyền dịch làm dây dẫn thuốc...

Sau 5 ca sử dụng hiệu quả các thiết bị khắc phục này, sáng kiến của bác sĩ Duy đã trở thành quy trình chung ở bệnh viện. Bác sĩ Duy cho biết, nhiều khi anh phải độc lập đưa ra quyết định tốt nhất cho người bệnh vì không đủ trang thiết bị.

Bác sĩ Duy cùng đồng nghiệp kiểm tra sức khoẻ bệnh nhân. Ảnh: NGUYỄN ĐẢM

Trong điều kiện làm việc rủi ro cao vì dịch Covid-19, đối với chuyên môn gây mê, anh đã chủ động xây dựng quy trình riêng bao gồm các biện pháp phòng tránh lây nhiễm bắt buộc phải tuân thủ và được sự ủng hộ của Ban giám đốc bệnh viện. Kết quả là chưa có trường hợp lây nhiễm Covid-19 nào từ phòng mổ mặc dù điều kiện cơ sở vật chất và vật tư y tế phòng dịch bị hạn chế. 

Cũng như nhiều đồng nghiệp trong đơn vị, bác sĩ Duy không chỉ làm riêng chuyên môn gây mê mà còn phải trực cấp cứu, tham gia khám và điều trị bệnh nhân. Nhớ lại ca cấp cứu một bệnh nhân người Ghana bị đột quỵ, sau khi hội chẩn với Giám đốc bệnh viện, anh và đồng nghiệp đã thức suốt đêm trông bệnh nhân đề phòng bất trắc.

Nhiều khi còn phải “sắm vai” cả bác sĩ tâm lý, khéo léo giải thích, động viên bệnh nhân vượt qua nỗi sợ hãi, an tâm về phương pháp điều trị, nhất là hứa “sẽ không đau”... Chia sẻ về áp lực này, anh cho biết bù lại là niềm vui và hạnh phúc được sự tin tưởng, quý mến của người bệnh. Họ đã dành cho các bác sĩ Việt Nam những tình cảm đặc biệt, những lời biết ơn vì sự tận tụy, bày tỏ sự khâm phục trong các bức thư cảm ơn hay sổ ghi cảm tưởng của bệnh nhân sau khi xuất viện. 

Bác sĩ “nông dân”...

Không chỉ giỏi chuyên môn, ở đơn vị, bác sĩ Duy còn là một “nông dân” có tiếng. Tưởng chỉ quen với kim tiêm, dao kéo, vậy mà bác sĩ trồng cây, trồng rau rất mát tay. Được giao phụ trách tăng gia của khoa ngoại, cứ chiều chiều, anh và các đồng nghiệp trong khoa lại ra chăm chút cho vườn rau để cải thiện bữa ăn. Vườn rau của khoa luôn dẫn đầu toàn đơn vị về diện tích trồng, sự đa dạng về chủng loại.

Kể cả bí, bầu cũng lần đầu tiên được trồng, rau bí, mướp, rau cải, rau muống, cây nào cây nấy đều xanh tốt, cùng với vườn tăng gia của các khoa, ban khác bảo đảm cung cấp thoải mái rau xanh cho cả đơn vị.  

Bác sĩ Duy cùng các đồng nghiệp cải tạo đất quanh đơn vị để tăng gia cải thiện bữa ăn. Ảnh: NGUYỄN ĐẢM

Trung tá, bác sĩ Trịnh Mỹ Hòa, Giám đốc BVDC 2.3 chia sẻ, bác sĩ Duy rất hòa đồng, là nhân tố kết nối anh em, tạo tinh thần đoàn kết, tích cực tham gia phong trào tăng gia sôi nổi của đơn vị.

BVDC 2.3 vừa kết thúc nhiệm kỳ thành công tại Nam Sudan và đang thực hiện bàn giao cho thê đội tiếp theo vừa triển khai tới địa bàn. Tiếp nối các BVDC cấp 2 đi trước của Việt Nam, BVDC 2.3 đã ghi những dấu ấn đặc biệt trong lòng bạn bè quốc tế, được đánh giá cao vì “sự cống hiến, tận tâm và chuyên nghiệp”. Bác sĩ Nguyễn Tiến Duy và những người lính quân y mũ nồi xanh có thể tự hào xứng danh “lương y như từ mẫu”, góp phần tôn vinh hình ảnh Tổ quốc Việt Nam và Bộ đội Cụ Hồ tại một nơi vô cùng đặc biệt.

MỸ HẠNH