Cấu trúc lại để phát triển bền vững

QĐND - Hai năm qua, trong bối cảnh kinh tế đất nước gặp nhiều khó khăn, nhưng các doanh nghiệp quân đội vẫn tiếp tục phát triển, góp phần thực hiện Nghị quyết của Chính phủ kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội. Tuy nhiên, để doanh nghiệp quân đội phát triển mạnh, thời gian tới cần phải cấu trúc lại cho phù hợp...

Chủ động cắt giảm ngành nghề, xây dựng hướng đi mới

Quán triệt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản 1604/TTg-ĐMDN phê duyệt Đề án sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp quân đội giai đoạn 2013-2015, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo các cơ quan chức năng xây dựng kế hoạch thực hiện.

Cục Kinh tế (Bộ Quốc phòng) đã phối hợp với các cơ quan của Bộ Quốc phòng nghiên cứu tổ chức, sắp xếp lại các doanh nghiệp quân đội (nhất là doanh nghiệp xây dựng, thương mại) theo hướng tập trung, tích tụ vốn, khắc phục hiện tượng manh mún, nhỏ lẻ, tạo điều kiện để doanh nghiệp phát triển. Thượng tá Nguyễn Việt Anh, Trưởng phòng Quản lý doanh nghiệp (Cục Kinh tế) cho biết:

- Cục Kinh tế đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp toàn quân xây dựng đề án sắp xếp, tập trung vào việc cổ phần hóa công ty TNHH MTV 100% vốn Nhà nước, doanh nghiệp xây dựng, thương mại. Cục Kinh tế cũng hướng dẫn doanh nghiệp, đơn vị liên quan xây dựng lộ trình thoái vốn nhà nước tại các công ty cổ phần mà nhà nước nắm dưới 50% vốn. Đến giữa tháng 3-2014, 100% doanh nghiệp trực thuộc Bộ Quốc phòng đã báo cáo xong đề án tái cơ cấu.

Lực lượng thi công cơ giới của Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn (Bộ Quốc phòng) trên công trường xây dựng Nhà máy thủy điện Buôn Kốp (Tây Nguyên). Ảnh: Trường Sơn.

Thiếu tướng Nguyễn Mạnh Hùng, Tổng giám đốc Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel) cho biết: “Ngay trước khi đề án tái cơ cấu doanh nghiệp quân đội được phê duyệt, Viettel đã thường xuyên quan tâm tổ chức lại hoạt động sản xuất kinh doanh để đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra. Các đơn vị thành viên mỗi năm ít nhất thực hiện một lần thay đổi". Cũng theo Tổng giám đốc Nguyễn Mạnh Hùng: “Năm 2013, Viettel đã kiện toàn lại bộ máy các đơn vị thuộc lĩnh vực viễn thông, truyền hình trong nước, nước ngoài; sản xuất thiết bị, phần mềm và hoàn tất việc đổi tên 4 đơn vị trực thuộc Tập đoàn cũng như thành lập, đưa vào hoạt động Công ty Viettel America (VTA) tại Mỹ. Viettel cũng đã sáp nhập công ty Thông tin Viễn thông điện lực vào công ty mẹ Tập đoàn, theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và quyết định của Bộ Quốc phòng. Năm 2014, Viettel tiếp tục thay đổi chiến lược và cơ chế vận hành, chuyển dịch từ công ty trong nước thành công ty toàn cầu; chuyển dịch từ di động sang cố định băng rộng bằng cáp quang; từ nhà mạng sang nhà cung cấp dịch vụ với các dịch vụ phi thoại, các dịch vụ viễn thông kết hợp với CNTT...".

Thiếu tướng, PGS, TS Trần Trung Tín, Cục trưởng Cục Kinh tế phân tích: Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo các đơn vị, doanh nghiệp rà soát, cắt giảm những ngành nghề không hoặc ít liên quan đến ngành nghề kinh doanh chính để tập trung vào những ngành, lĩnh vực then chốt, ngành nghề phụ trợ phục vụ nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; kiên quyết thoái vốn ở các khoản đầu tư kém hiệu quả, nâng cao công tác quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp, tăng khả năng bảo toàn và phát triển vốn, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp phát huy quyền tự chủ trong sản xuất kinh doanh, tạo sự bứt phá, nâng cao hiệu lực quản lý của chủ sở hữu và giúp doanh nghiệp quân đội phát triển bền vững trong thời gian tới. Hiện đa số doanh nghiệp đều đã cắt giảm ngành nghề kinh doanh; một số trường hợp điển hình như Tổng công ty Xăng dầu quân đội cắt giảm 26 ngành nghề; Tổng công ty Đông Bắc cắt giảm 29 ngành nghề... Hy vọng việc cấu trúc lại sẽ giúp doanh nghiệp tạo “bứt phá”, bảo đảm cho các doanh nghiệp quân đội phát triển bền vững trong tương lai.

Để doanh nghiệp đứng vững sau cổ phần hóa

Đại tá Trần Ngọc Thắng, Phó cục trưởng Cục Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Quốc phòng cho rằng: “Tái cơ cấu xét đến cùng là hoàn chỉnh lại tổ chức biên chế, hoàn chỉnh lại ngành nghề sản xuất kinh doanh cho phù hợp, tập trung vào ngành nghề chính, năng lực gốc của doanh nghiệp để giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh. Song, để tái cơ cấu đạt hiệu quả, nhất là khi các doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa thì Ban chỉ đạo sắp xếp đổi mới doanh nghiệp và các cơ quan chức năng của Bộ cũng cần nguyên cứu, áp dụng các chính sách phù hợp với đặc điểm của từng doanh nghiệp theo cơ cấu tổ chức, đặc thù riêng, quy mô vốn điều lệ. Không nên áp dụng một công thức, cơ chế cố định vào một doanh nghiệp".

Phương tiện của Tổng công ty 319 (Bộ Quốc phòng) thi công trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận. Ảnh: Hoàng Gia.

Tổng công ty 36 đã chủ động đề xuất Bộ Quốc phòng cho phép Tổng công ty thực hiện cổ phần hóa. Đại tá Nguyễn Đăng Giáp, Tổng giám đốc Tổng công ty cho biết: Cổ phần hóa ngoài mục tiêu chuyển từ hình thức đơn sở hữu nhà nước sang đa sở hữu của các cổ đông, nâng cao trách nhiệm cá nhân trong chỉ đạo, điều hành, giám sát và huy động khối lượng vốn lớn từ bên ngoài bổ sung cho vốn điều lệ và vốn chủ sở hữu, giúp doanh nghiệp có điều kiện trực tiếp tham gia đấu thầu các dự án lớn mà các doanh nghiệp Nhà nước xưa nay phải “đứng nhìn”... Tuy nhiên, để các doanh nghiệp quân đội cổ phần hóa thành công, Bộ Quốc phòng cũng nên xem xét, ban hành một số chính sách nhằm hỗ trợ hơn nữa các doanh nghiệp quân đội, đảm bảo cho các doanh nghiệp sau khi cổ phần hóa tiếp tục duy trì tốc độ phát triển ổn định. Ví như, có thể tăng số người đại diện nắm phần vốn chủ sở hữu (thay vì quy định từ 3-5 người như trước đây), giải quyết chế độ chính sách cho quân nhân khi cổ phần hóa. Về phương tiện và biển kiểm soát xe quân sự, Bộ cũng nên có phương án xử lý từng bước hợp lý…

Thiếu tướng Phan Tiến Hạt, Phó cục trưởng Cục Cán bộ (Tổng cục Chính trị) cho rằng: Để tiến trình tái cơ cấu và thực hiện cổ phần hóa các doanh nghiệp đạt hiệu quả, ngoài đề xuất cấp trên tháo gỡ khó khăn, vướng mắc… thì việc rút kinh nghiệm từ các doanh nghiệp thực hiện cổ phần hóa trước đây để tổ chức các lớp tập huấn về cổ phần hóa cũng cần được tiến hành. Có như vậy mới quán triệt, hướng dẫn cho cán bộ, công nhân viên chức, người lao động hiểu về các văn bản pháp luật liên quan đến chủ trương tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước, qua đó làm tốt công tác tư tưởng cho cán bộ khi thực hiện cổ phần hóa. Bộ Quốc phòng cũng nên chỉ đạo các doanh nghiệp quân đội tăng cường liên kết, hợp tác nhằm tăng năng lực tài chính, khả năng cạnh tranh, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, giúp các doanh nghiệp quân đội phát triển bền vững trong tương lai.