QĐND - Từ năm 2012 đến nay, hàng nghìn héc-ta cà phê già cỗi ở các tỉnh Tây Nguyên đã được doanh nghiệp và nông dân đầu tư tái canh theo hai phương pháp “trồng mới” và “ghép chồi” với chi phí 150 triệu đồng/ha. Nhằm tạo điều kiện về vốn cho người trồng cà phê, nhất là nông dân thực hiện tái canh cà phê, đầu năm 2013, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai gói tín dụng ưu đãi, giải quyết vốn vay cho chương trình tái canh cà phê. Tại Hội nghị xúc tiến đầu tư vùng Tây Nguyên năm 2013, các ngân hàng đã  ký kết gói tín dụng 12 nghìn tỷ đồng cho vay tái canh cà phê giai đoạn 2013-2016, với lãi suất 10,5%/năm, thấp hơn lãi suất cho vay trung và dài hạn của tổ chức tín dụng khác từ 1,5-2%/năm. Riêng tỉnh Đắc Lắc, địa phương có nhiều diện tích cà phê già cỗi cần tái canh nhất nên được các ngân hàng  cho vay 3 nghìn tỷ đồng.

Tuy nhiên, thực tế trên địa bàn Đắc Lắc sau gần 1 năm triển khai mới giải ngân được gần 110 tỷ đồng (trên tổng số 3 nghìn tỷ đồng); trong đó doanh nghiệp vay gần 63 tỷ đồng, nông dân vay 47 tỷ đồng. Theo phân tích của các cán bộ ngân hàng, nguyên nhân gói tín dụng cho vay tái canh cà phê chưa thực sự phát huy hiệu quả là bởi còn một số hạn chế, vướng mắc. Cụ thể, lãi suất 10,5%/năm chưa thực sự ưu đãi, còn cao hơn các gói tín dụng ưu đãi khác. Bên cạnh đó, thủ tục, thời hạn và phương thức giải ngân còn rườm rà, ngân hàng chỉ giải ngân cho hộ dân, doanh nghiệp có đất trống sau hai năm chặt bỏ cà phê già cỗi, trong khi đại đa số người dân lại thực hiện tái canh cà phê theo hình thức “mỗi năm chặt bỏ cà phê già cỗi một ít để trồng mới” để duy trì nguồn thu thường xuyên và giảm bớt áp lực về kinh phí đầu tư so với hình thức chặt bỏ toàn bộ diện tích và đầu tư tái canh một lần.

Theo thống kê của Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), cả nước hiện có khoảng 622.000ha cà phê, trong đó có khoảng 200.000ha cà phê già cỗi cần tái canh từ nay đến năm 2020 (chủ yếu tập trung ở các tỉnh Tây Nguyên bao gồm Đắc Lắc: 85.000ha, Lâm Đồng: Gần 60.000ha, Gia Lai: Hơn 27.000ha, Đắc Nông: 24.000ha, Kon Tum: 2000ha). Để tạo điều kiện cho nông dân và doanh nghiệp, nhất là ở vùng Tây Nguyên (địa bàn tập trung hơn 90% diện tích và sản lượng cà phê cả nước) sớm tiếp cận được gói tín dụng ưu đãi tái canh cà phê, cần điều chỉnh hạ lãi suất cho vay, cải tiến thủ tục cho vay. Đầu tháng 3-2014, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức hội thảo, thống nhất phương án kiến nghị hạ lãi suất cho vay gói tín dụng tái canh cà phê từ 10,5%/năm xuống 5-6%/năm. Hy vọng, người trồng cà phê sẽ sớm tiếp cận được gói ưu đãi này.

BÌNH ĐỊNH -THANH HOA