Hoạt động KH&CN đã tạo ra nhiều sản phẩm có hàm lượng KH&CN cao, được triển khai ứng dụng hiệu quả tại các đơn vị hoặc đang được hoàn thiện, chuyển giao cho các nhà máy quốc phòng để sản xuất; xuất hiện nhiều hơn các cách làm sáng tạo trong triển khai nghiên cứu khoa học và phát triển sản phẩm, như chủ động huy động kinh phí để nghiên cứu, chế thử và đưa sản phẩm vào ứng dụng thực tế. Các nghiên cứu cơ bản cũng được chú ý triển khai, một số nghiên cứu công nghệ nền, công nghệ lõi đã được triển khai và đã đạt một số kết quả nhất định. Học viện cũng đã tạo ra nhiều sản phẩm lưỡng dụng phục vụ đời sống dân sinh.
Theo Thiếu tướng Mai Quang Huy, Phó giám đốc Học viện Kỹ thuật Quân sự, nhiều sản phẩm KH&CN có hàm lượng kỹ thuật cao đã được ứng dụng hiệu quả trong thực tiễn, chuyển giao thành công cho các nhà máy quốc phòng, tiêu biểu như: Hệ thống phóng loạt WM-18.VN, hệ thống dẫn đường quán tính INS-FOG-MTA cho tàu ngầm (P4, TN-75) sử dụng cảm biến công nghệ sợi quang, trạm sonar thủy âm SONAR-HV01 lắp trên tàu mặt nước Hải quân, thiết bị tập bắn súng TBS-19,...
 |
Sinh viên Trường Đại Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội hào hứng luyện tập với thiết bị tập bắn súng TBS-19. Ảnh: Sơn Bình |
Trung tá, Thạc sĩ Đoàn Văn Dũng, giảng viên Khoa Vũ khí, Học viện Kỹ thuật Quân sự-người chủ trì đề tài “Thiết bị tập bắn súng TBS-19” cho biết, anh đã cùng các cộng sự Học viện Kỹ thuật Quân sự nghiên cứu đề tài khoa học xuất phát từ những yêu cầu thực tiễn. Theo đó, huấn luyện bắn súng bộ binh là một trong những nội dung quan trọng trong huấn luyện chiến đấu của Quân đội; góp phần nâng cao chất lượng huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu. Việc huấn luyện bắn súng bộ binh trong toàn quân hiện tại còn thô sơ (chủ yếu là tập chay), thiếu tính đồng bộ, thiếu các thiết bị hiện đại. Một số thiết bị có liên quan còn nhiều hạn chế về mặt triển khai sử dụng chưa sát thực tế về nhiều mặt. Giá thành đảm bảo cho các sản phẩm còn cao, khó có thể đáp ứng sản xuất đại trà để trang bị phổ biến trong toàn quân.
Từ những hạn chế đó, nhóm nghiên cứu của Học viện Kỹ thuật Quân sự đã triển khai thực hiện đề tài. Sau khi hoàn thành, sáng kiến với tính ưu việt về tính năng, tác dụng, khả năng làm chủ công nghệ lõi trong thiết kế, thuận tiện triển khai cho sản xuất loạt với giá thành tối ưu so với các sản phẩm có chung mục đích sử dụng ở cả trong và ngoài nước. Sản phẩm của sáng kiến hiện đang được sản xuất cung cấp cho các đơn vị huấn luyện bắn súng bộ binh trong toàn quân. Đồng thời, sản phẩm cũng được áp dụng trong giảng dạy môn học bắn súng trong giáo dục quốc phòng an ninh cho các cơ sở giáo dục - đào tạo ở bên ngoài Quân đội theo Thông tư số 19/2022/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
 |
Các học viên tại Học viện Kỹ thuật Quân sự sớm được tiếp xúc với nghiên cứu khoa học. Ảnh: Ninh Hoan |
Qua quá trình sử dụng sản phẩm, các đơn vị đều đánh giá tốt và sản phẩm có nhiều điểm ưu việt như: Sát thực tế sử dụng súng về quy trình sử dụng, hiệu ứng lực giật và tiếng nổ tạo cảm giác thích thú cho người tập; thuận tiện sử dụng, dễ triển khai thu hồi, bảo quản, giúp chỉ huy đơn vị linh hoạt trong bố trí huấn luyện. Có thể sử dụng ở nhiều điều kiện địa hình và thời tiết khác nhau. Khi sử dụng thiết bị vào huấn luyện bắn súng, chất lượng kiểm tra của người tập được cải thiện và nâng cao rõ rệt.
Là chủ nhiệm đề tài “Hệ thống huấn luyện chiến thuật đối kháng sử dụng công nghệ laser tích hợp”, Đại tá, TS Trương Quốc Hùng, Viện trưởng Viện Công nghệ mô phỏng, Học viện Kỹ thuật Quân sự cho biết, huấn luyện chiến thuật đối kháng là một nhiệm vụ quan trọng diễn ra thường xuyên của Quân đội. Trong quá trình huấn luyện có thực binh tham chiến hai bên để đảm bảo an toàn sẽ không sử dụng đạn thật, vì thế tính đối kháng trong quá trình thực hành huấn luyện không được thể hiện rõ nét. Khi sử dụng hệ thống huấn luyện chiến thuật đối kháng sử dụng công nghệ laser tích hợp vừa đảm bảo an toàn trong quá trình huấn luyện, vừa thể hiện rõ nét hơn tính đối kháng hai bên. Do đó, một trong những nhu cầu cấp thiết hiện nay là Quân đội phải nhanh chóng nghiên cứu, thiết kế, làm chủ công nghệ chế tạo hệ thống huấn luyện chiến thuật đối kháng với yêu cầu huấn luyện chiến thuật đặc thù của Quân đội nhân dân Việt Nam, nhằm nâng cao chất lượng công tác huấn luyện và phục vụ các nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu; chủ động trong công tác sửa chữa, bảo trì, bảo dưỡng kỹ thuật; tiết kiệm chi phí so với sản phẩm nhập ngoại.
Từ những yêu cầu thực tiễn trong huấn luyện đó, nhóm nghiên cứu đề tài đã bắt tay vào nghiên cứu. Quá trình này, nhóm nhận được sự quan tâm, chỉ đạo thường xuyên của lãnh đạo, chỉ huy các cấp trong Học viện Kỹ thuật Quân sự cũng như nhận được sự phối hợp chặt chẽ của lãnh đạo, giảng viên Trường Sĩ quan Lục quân 1 (đơn vị phối hợp trong quá trình thử nghiệm hệ thống). Các linh kiện để chế tạo sản phẩm của hệ thống hầu hết sẵn có trên thị trường Việt Nam. Đội ngũ cán bộ tham gia thực hiện có năng lực, kinh nghiệm và trình độ cao.
Hệ thống huấn luyện chiến thuật đối kháng sử dụng công nghệ laser tích hợp đã hoàn thành giai đoạn đề tài nghiên cứu. Nhóm đề tài cũng đã triển khai thử nghiệm hệ thống tại Trường Sĩ quan Lục quân 1, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hưng Yên bước đầu được đánh giá mang lại hiệu quả cho công tác huấn luyện chiến thuật đối kháng. Nhóm đề tài cũng nhận được góp ý của các đơn vị thử nghiệm để hoàn thiện sản phẩm của mình đáp ứng nhu cầu thực tế của đơn vị. Sản phẩm giành được giải Ba Giải thưởng sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam (Vifotec) năm 2024.
Từ những thành công của các nhóm nghiên cứu với việc nhiều sáng kiến đáp ứng yêu cầu thực tiễn, có thể khẳng định, hoạt động sáng kiến KH&CN tại Học viện Kỹ thuật Quân sự thời gian qua đã đạt được những thành tựu nổi bật, góp phần vào nâng cao chất lượng hoạt động KH&CN tại Học viện.
HỒNG UYÊN
*Mời bạn đọc vào chuyên mục Giáo dục Khoa học xem các tin, bài liên quan.