Quan tâm sâu sát, triển khai toàn diện
Thời gian qua, công tác GDQPAN cho HSSV được Quân khu 7 và các địa phương quan tâm sâu sát, triển khai toàn diện, có trọng điểm, mang lại hiệu quả đáng ghi nhận. Các nhà trường đã chủ động phối hợp với các đơn vị Quân đội, Trung tâm GDQPAN liên kết giảng dạy theo Thông tư liên tịch số 123/2015/TTLT-BQP-BGDĐT-BLĐTBXH ngày 5-11-2015 của Bộ Quốc phòng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội; triển khai thực hiện đúng, đủ nội dung, chương trình và thời gian quy định.
Trong năm học 2021-2022 vừa qua, các trường, Trung tâm GDQP trên địa bàn Quân khu 7 giảng dạy môn học GDQPAN cho hơn 818.000 HSSV, học viên. Tại địa bàn TP Hồ Chí Minh, đã hoàn thành chương trình môn học GDQPAN cho HSSV của gần 350 trường đại học, cao đẳng, trung cấp nghề, trung học phổ thông, trung tâm giáo dục thường xuyên với kết quả đạt khá, giỏi là hơn 85%.
    |
 |
| Giảng dạy môn Giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh, Trường Quân sự Quân khu 7. Ảnh: BÙI THỦY |
Bộ tư lệnh TP Hồ Chí Minh còn phối hợp với các cơ quan chức năng chỉ đạo, hướng dẫn các hoạt động như: Chương trình “Học kỳ quân đội”, tham quan di tích, chứng tích lịch sử, giao lưu nói chuyện truyền thống... góp phần đa dạng phương pháp giảng dạy GDQPAN cho HSSV.
Chia sẻ về kinh nghiệm từ một trường đại học được tự chủ giảng dạy GDQPAN, Thạc sĩ Nguyễn Bảo Luân, Phó trưởng Bộ môn GDQPAN, Trường Đại học Tài chính-Marketing cho biết: Đội ngũ giảng viên, sinh viên luôn quán triệt tốt tầm quan trọng của môn học GDQPAN trong hệ thống giáo dục hiện nay để xây dựng ý chí, động cơ dạy-học thật tốt.
Được sự quan tâm của trường, cán bộ, giảng viên của bộ môn có điều kiện học tập kinh nghiệm với các trường bạn trong giảng dạy môn GDQPAN, thường xuyên cập nhật kiến thức, bồi dưỡng tác phong sư phạm, vận dụng, khai thác công nghệ thông tin vào dạy và học. Đặc biệt, sinh viên được tham quan, học tập truyền thống tại các đơn vị thuộc Vùng 2 Hải quân.
Tại Trường Đại học Tôn Đức Thắng, thầy Nguyễn Tiến Lộc, Phó giám đốc Trung tâm GDQPAN của trường chia sẻ kinh nghiệm: “Nhà trường đã đầu tư hệ thống cơ sở vật chất, bảo đảm quân trang, thao trường quốc phòng cho trung tâm đáp ứng tốt nhất yêu cầu giảng dạy môn học này ngay tại trường. Việc tổ chức “Học kỳ quân đội” là học phần đặc biệt, nét nổi bật của trường so với các trường ngoài Quân đội, giúp người học từng bước hoàn thiện nhân cách, trang bị thêm nhiều kỹ năng hoạt động của người chiến sĩ”.
Tuy nhiên, công tác giảng dạy GDQPAN vẫn còn những hạn chế nhất định như: Một số trường được giao quyền tự chủ giảng dạy GDQPAN cho HSSV nhưng điều kiện cơ sở vật chất chưa bảo đảm, việc thống kê kết quả GDQPAN cho học sinh, sinh viên trong các trường còn chậm, chất lượng giáo viên, giảng viên chưa đồng đều...
|
 |
| Học sinh trên địa bàn TP Hồ Chí Minh tham gia Hội thao Giáo dục quốc phòng và an ninh năm 2022. Ảnh: TRỊNH TÂN |
Tăng sức hấp dẫn, chú trọng truyền cảm hứng
GDQPAN là môn học thiết thực nhưng mang tính đặc thù cao, nội dung chuyển tải lớn trong thời gian ngắn nên đổi mới phương pháp truyền thụ là yêu cầu cấp thiết, quan trọng đối với việc nâng cao chất lượng dạy và học. Theo ý kiến của nhiều giáo viên, giảng viên, dạy GDQPAN cho HSSV cần linh hoạt, đa dạng phương pháp, hướng đến truyền cảm hứng về các giá trị truyền thống, lòng yêu nước, để từ đó thẩm thấu, tăng tính hấp dẫn trong từng nội dung học.
Điều đó đòi hỏi giáo viên, giảng viên phải vừa lồng ghép những nội dung giáo dục mới, thiết thực, cập nhật nhanh tình hình thời sự cho HSSV, vừa tăng cường các hoạt động trao đổi, tọa đàm, để người học chủ động hơn trong tìm hiểu, nghiên cứu, tiếp nhận kiến thức.
Trao đổi về phương pháp giảng dạy truyền cảm hứng, Thạc sĩ Cao Thị Thúy Hoa, Giám đốc Chương trình Giáo dục thể chất, QPAN thuộc Trường Đại học Thủ Dầu Một phân tích rằng, việc giảng dạy GDQPAN hiện nay trải rộng ở các cấp học với nhiều đối tượng, độ tuổi. Do đó, có thể áp dụng một số phương pháp phù hợp HSSV như: Phương pháp đàm thoại, đóng vai trên các cương vị khác nhau, khởi động trí tuệ, hoạt động nhóm, nêu và giải quyết vấn đề...
|
 |
| Giảng dạy môn Giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên tại Trung tâm Giáo dục quốc phòng và an ninh, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh. Ảnh: HỒ CHÍ |
Đặc biệt, trong bối cảnh công nghệ như hiện nay thì phương pháp "webquest" sẽ giúp người học GDQPAN chủ động thực hiện trong nhóm một nhiệm vụ về những chủ đề gắn với tình huống thực tiễn, kích thích người học khám phá năng lực quân sự của bản thân.
Ở góc độ các trường THPT, theo thầy Hà Huy Nguyên (Trường THPT An Nghĩa, huyện Cần Giờ, TP Hồ Chí Minh), tuy trường có 2 giáo viên phụ trách môn GDQPAN với hơn 800 học sinh nhưng nhà trường rất chú trọng môn này thể hiện qua yêu cầu chất lượng cao về giáo trình giảng dạy, kiểm tra đánh giá thường xuyên, định kỳ...
Để hoàn thành nhiệm vụ, các giáo viên đã chịu khó sáng tạo, đổi mới phương pháp giảng dạy để thu hút học sinh, nhất là khi học thực hành những nội dung quân sự. Chẳng hạn, ở từng nội dung, giáo viên lồng ghép những câu chuyện trong kháng chiến, đặt ra những câu hỏi vận dụng trong thời điểm hiện nay để học sinh phát huy tư duy giải đáp.
Bên cạnh đổi mới phương pháp giảng dạy, nhiều chuyên gia cũng đề xuất giảm thời gian dạy lý thuyết, tăng thời gian học thực hành kỹ năng quân sự, tạo sự hấp dẫn giúp HSSV hăng say học tập, phát huy năng lực, bộc lộ năng khiếu quân sự. Thiếu tướng Lê Xuân Thế, Phó tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ tư lệnh TP Hồ Chí Minh cho rằng: Giáo dục kỹ năng quân sự cần đổi mới theo hướng quy định từng nội dung huấn luyện cụ thể cho từng cấp học nhằm tránh sự trùng lặp.
Việc xây dựng chương trình, nội dung, thời gian phải phù hợp, đáp ứng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, nghệ thuật quân sự, tiến trình hiện đại hóa của Quân đội ta. Cần đẩy mạnh việc bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn, từng bước đáp ứng đủ giáo viên chuyên trách GDQPAN ở tất cả các trường. Các nhà trường, đơn vị tổ chức học tập, ăn nghỉ tập trung cần xây dựng thêm hoạt động ngoại khóa lành mạnh có tác dụng thiết thực góp phần xây dựng tinh thần đoàn kết, rèn luyện kỹ năng hoạt động tập thể, phối hợp đồng đội...
HỒNG GIANG