Đón các anh về Đất mẹ

Những dấu chân thầm lặng

Năm nào cũng vậy, hành trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, luôn được cán bộ chiến sĩ K51 (Bộ CHQS tỉnh Đắk Lắk) thực hiện với hơn 100% sức lực, tinh thần. Mùa khô 2022-2023, các anh ròng rã trèo đèo, lội suối, băng rừng hơn 7 tháng liền để nắm bắt thông tin, tổ chức tìm kiếm, cất bốc và hồi hương 22 hài cốt liệt sĩ.

Đoàn đại biểu Bộ tư lệnh Quân khu 5 dâng hương tại Lễ truy điệu, an táng hài cốt liệt sĩ do tỉnh Đắk Lắk tổ chức.

Theo thông tin do Quân đoàn 3 và một cựu chiến binh tên Thuận, hiện sinh sống ở tỉnh Đắk Nông cung cấp, tại khu vực núi Nậm Nia (huyện Bétchanđa, tỉnh Mondulkiri) có 5 liệt sĩ của ta nằm yên nghỉ. Lần theo nguồn tin, ròng rã 5 năm liền, Đội K51 đã đào bới không biết bao nhiêu lớp đất đá, nhưng vẫn như “mò kim đáy bể”. Quyết không bỏ cuộc, năm nay, Đội kiên trì trở lại khu vực Nậm Nia đến 3 lần, trong đó vào ngày thứ 9 của lần cuối, điều bất ngờ đã đến. Thượng tá Trịnh Ngọc Kiệm - Đội trưởng Đội K51 kể: “Chiều hôm đó, cán bộ, chiến sĩ Đội xuống suối tắm, vô tình phát hiện bộ tăng võng nằm ngay ven suối. Phát hiện di vật của bộ đội Việt Nam, Đội K51 lập tức khoanh vùng đào bới, tìm kiếm và phát hiện 5 bộ hài cốt nằm liên tiếp nhau… Cán bộ, chiến sĩ Đội cũng phát hiện hai khu vực mộ tập thể, nằm ở các huyện Bétchanđa (5 mộ) và huyện Keosama (9 mộ) thuộc tỉnh Mondulkiri”.

Cảm động và bất ngờ nhất với người lính K51 trong mùa khô này có lẽ là khi phát hiện hài cốt liệt sĩ thứ 22. Khi đó, Đội gần như đã hoàn tất mọi thủ tục, chuẩn bị rút quân về nước thì nhận được tin có mộ liệt sĩ. Không chần chừ, Đội K51 nhờ sự kết nối của Thiếu tá Khai Cân - lực lượng bảo vệ của nước bạn và nhanh chóng đến hiện trường. Đó là khu vực nương rẫy của người dân buôn Xa Ra, trong quá trình họ đào hố, chặt cây đã phát hiện chiếc bình tông và hài cốt liệt sĩ…

Các cháu thiếu nhi Thị trấn Chư Ty, huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai thực hiện nghi thức đặt hoa trong buổi lễ.

Qua 22 mùa khô từ ngày thành lập (năm 2001), đến nay Đội K51 đã tìm kiếm, cất bốc, quy tập được tổng số 697 hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Campuchia. Niềm hạnh phúc trào dâng khi biết bao gia đình đã tìm được di hài người thân. Nhưng cũng ngậm ngùi thay còn biết bao chiến sĩ chưa tìm được hài cốt. Lại mong những ngày được đón các anh về yên nghỉ nơi đất Mẹ Việt Nam.

Đất Mẹ yêu thương đón các anh về

Cơn mưa đêm 24-5 đã xua đi cái nóng bức ngày hè của miền biên viễn, thay vào đó tiết trời dịu mát trong buổi sáng đón các anh hùng liệt sĩ trở về đất mẹ yêu thương sau bao năm tháng nằm lại trên đất bạn Campuchia. Đúng 7 giờ, đoàn xe đưa 22 hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh ở Campuchia về tới Cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh và nhanh chóng di chuyển về Nghĩa trang Liệt sĩ huyện Đức Cơ. Dọc hai bên Quốc lộ 19 nơi đoàn xe đi qua và quanh khu vực nghĩa trang, từ rất sớm đã có hàng trăm cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang, học sinh cùng người dân tề tựu để chờ đón các anh hùng liệt sĩ trở về.

Lãnh đạo Bộ tư lệnh Quân khu 5 và tỉnh Gia Lai đưa hài cốt liệt sĩ về nơi an táng.

Cựu chiến binh Hồ Đình Đạt (tổ 4, thị trấn Chư Ty) xúc động nói: “Trước đây, tôi công tác tại Công ty 74 (Binh đoàn 15). Năm nào đón hài cốt liệt sĩ về nước, tôi cũng sắp xếp thời gian và có mặt tại nghĩa trang từ sớm. Tôi muốn chứng kiến trọn vẹn những phút giây trong ngày đồng đội của mình trở về. Nhìn các anh nằm đó, tôi biết mình đã may mắn biết bao và nhắc nhở bản thân phải trân trọng những giá trị tốt đẹp của hiện tại, phải sống có trách nhiệm hơn với mọi người xung quanh”.

Buổi lễ bắt đầu với những hồi chuông vang lên nguyện cầu hương hồn các liệt sĩ được siêu thoát, âm thanh trầm hùng của bản nhạc “Hồn tử sĩ” và tiếng cồng chiêng đưa tiễn của các nghệ nhân đến từ xã Ia Kla ngân vang… Trong không khí thiêng liêng, xúc động, các đoàn đại biểu, đồng bào kính cẩn dâng những vòng hoa tươi thắm, thắp nén hương thơm tưởng niệm, bày tỏ lòng tri ân sâu sắc trước anh linh của các liệt sĩ - những người con ưu tú của dân tộc đã anh dũng chiến đấu, hy sinh khi thực hiện nhiệm vụ quốc tế cao cả.

Đọc điếu văn tại lễ truy điệu, đồng chí Nguyễn Thị Thanh Lịch - Phó chủ tịch UBND, Trưởng Ban Chỉ đạo 515 tỉnh Gia Lai xúc động ôn lại lịch sử vẻ vang: Trong cuộc đấu tranh giúp nhân dân Campuchia giành độc lập, thoát khỏi họa diệt chủng, hàng ngàn cán bộ, chiến sĩ Quân tình nguyện Việt Nam đã sát cánh cùng nhân dân Campuchia anh dũng chiến đấu, hy sinh. Máu đào của các liệt sĩ đã tô thắm lá cờ vinh quang của Tổ quốc Việt Nam, ghi dấu ấn sâu đậm về tình hữu nghị của nhân dân hai nước Việt Nam - Campuchia. Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước Việt Nam - Campuchia mãi mãi ghi nhớ, biết ơn sự hy sinh vô cùng to lớn của các liệt sĩ.

Chiến sĩ Đại đội 1, Ban CHQS huyện Đức Cơ, Gia Lai thực hiện nghi thức an táng hài cốt liệt sĩ.

“Các liệt sĩ đã ra đi, nhưng chí khí lẫm liệt của các anh luôn được ghi lòng tạc dạ vào con người, non sông đất nước Việt Nam và là tấm gương để thế hệ sau mãi mãi noi theo. Vĩnh biệt các liệt sĩ! Chúng tôi nguyện đoàn kết một lòng bước tiếp con đường mà Đảng, Bác Hồ đã chọn, sẽ làm hết sức mình cùng cả nước xây dựng Tổ quốc Việt Nam giàu mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. Tiếp tục giữ gìn, vun đắp tình đoàn kết, hữu nghị Việt Nam - Campuchia mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững”, đồng chí Nguyễn Thị Thanh Lịch nhấn mạnh.

Thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện khó khăn song với tinh thần, trách nhiệm và tình cảm thiêng liêng với các anh hùng liệt sĩ; cùng sự giúp đỡ tận tình của chính quyền, người dân nước bạn Campuchia, tính đến thời điểm hiện tại, cán bộ, chiến sĩ Đội K52 đã cất bốc, quy tập gần 1.500 hài cốt liệt sĩ đưa về nước.

Bài và ảnh: LÊ TÂY