Miễn giấy phép xây dựng với nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng, diện tích sàn dưới 500m2 tại nông thôn 

Luật Xây dựng (sửa đổi) quy định cụ thể về 8 nhóm công trình được miễn giấy phép xây dựng, trong đó có công trình bí mật nhà nước; công trình xây dựng khẩn cấp, cấp bách; một số công trình đầu tư công; công trình xây dựng tại khu vực đất sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh...

Trong 8 nhóm công trình được miễn GPXD còn có công trình xây dựng nhà cấp bốn, nhà ở riêng lẻ quy mô dưới 7 tầng, có tổng diện tích sàn xây dựng dưới 500m2 tại khu vực nông thôn. Quy định của luật cũng làm rõ nội hàm để xác định “khu vực nông thôn” đối với nhà ở riêng lẻ ở nông thôn được miễn GPXD.

Theo đó, nhà ở riêng lẻ được miễn GPXD phải không thuộc một trong các khu vực: Khu chức năng, khu vực phát triển đô thị được xác định trong quy hoạch chung thành phố; khu chức năng, khu dân cư nông thôn, khu vực phát triển đô thị được xác định trong quy hoạch chung đô thị thuộc tỉnh, thành phố, quy hoạch chung khu kinh tế, khu du lịch quốc gia; khu vực xây dựng được xác định trong quy hoạch chung xã; khu vực đã có quy chế quản lý kiến trúc.

 Thi công xây dựng dự án nhà ở tại Bắc Ninh. Ảnh: TUẤN ANH

Thực hiện nguyên tắc “từ giai đoạn chuẩn bị dự án đến khi khởi công xây dựng, mỗi công trình/dự án chỉ phải thực hiện 1 thủ tục”, luật đã mở rộng đối tượng được miễn GPXD. Trong đó, công trình xây dựng thuộc dự án đã thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi thì được miễn GPXD. Quy định về miễn giấy phép bao gồm cả dự án có quy hoạch chi tiết 1/500 sau khi đã được cơ quan có thẩm quyền kiểm soát các nội dung cơ bản về phù hợp quy hoạch và an toàn. Chỉ các công trình quy mô nhỏ (không phải thẩm định) mới phải thực hiện thủ tục cấp GPXD. 

Việc miễn GPXD được đi kèm các biện pháp kiểm soát chặt chẽ. Theo đó, luật quy định về thông báo khởi công đối với các công trình xây dựng để có thông tin, cơ sở cho cơ quan quản lý trật tự xây dựng. Việc quản lý trật tự xây dựng được thực hiện từ khi khởi công đến nghiệm thu, bàn giao, nhằm phát hiện, ngăn chặn, xử lý vi phạm. Đồng thời, luật bổ sung quy định khung về việc lắp đặt biển báo, thiết bị giám sát tại công trình, công khai thông tin để cộng đồng tham gia giám sát, phản biện và giao Chính phủ quy định chi tiết về nội dung này. 

Thời gian cấp giấy phép xây dựng dự kiến tối đa 7-10 ngày

Báo cáo của Chính phủ cho biết, thủ tục cấp GPXD sẽ được quy định đơn giản hóa tối đa tại Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Xây dựng (sửa đổi). Cụ thể, sẽ theo hướng thực hiện thủ tục trực tuyến toàn trình; đơn giản hóa về hồ sơ và điều kiện. Cùng với đó, nâng cao trách nhiệm của tư vấn thiết kế về bảo đảm an toàn công trình; giảm tối đa thời gian thực hiện cấp giấy phép (dự kiến tối đa 7-10 ngày). Qua đó, giúp giảm tối thiểu 30% thời gian, chi phí. 

Luật đã bãi bỏ thủ tục thẩm định thiết kế triển khai sau thiết kế cơ sở, giao trách nhiệm kiểm soát thiết kế xây dựng sau khi dự án được phê duyệt cho chủ đầu tư. Đối với công tác kiểm tra chất lượng công trình xây dựng, luật quy định việc kiểm tra công tác nghiệm thu của cơ quan chuyên môn về xây dựng, Hội đồng kiểm tra nhà nước được thực hiện ngay trong quá trình thi công xây dựng và khi hoàn thành. Quy định này bảo đảm quản lý chặt chẽ chất lượng công trình xây dựng ngay trong quá trình thi công (theo từng giai đoạn, từng phần công trình) và khi hoàn thành thi công xây dựng công trình phải đáp ứng các điều kiện mới được đưa vào khai thác, sử dụng. 

Theo quy định của pháp luật về xây dựng hiện nay, việc tổ chức thực hiện kiểm tra công tác nghiệm thu của cơ quan chuyên môn về xây dựng mới chỉ dừng lại ở kiểm tra xác suất (tối đa không quá 4 lần đối với mỗi công trình cấp I, cấp đặc biệt và không quá 3 lần đối với mỗi công trình từ cấp II trở xuống) để bảo đảm không cản trở việc xây dựng công trình.

Cơ quan chủ trì soạn thảo Luật Xây dựng (sửa đổi) sẽ rà soát, nghiên cứu điều chỉnh số lần kiểm tra, nội dung và phạm vi kiểm tra của cơ quan chuyên môn về xây dựng để bảo đảm việc quản lý chất lượng, an toàn trong thi công xây dựng được quan tâm, chú trọng ngay từ bước khởi công công trình cho đến khi hoàn thành công trình. Các nội dung này sẽ đưa vào các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn luật.