Với mong muốn góp phần chuyển tải những trang sử oanh liệt, vẻ vang của thế hệ cha anh đã làm nên Đại thắng mùa xuân năm 1975, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân (QĐND) phối hợp cùng Thư viện Quân đội, Công ty Cổ phần Tri thức văn hóa Sách Việt Nam tổ chức tái bản, xuất bản và cho ra mắt bạn đọc bộ sách dày dặn hơn 50 cuốn.
Sống động hồi ức của các tướng lĩnh
Nhắc đến bộ sách kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước được xuất bản lần này, trước hết phải kể đến những hồi ức của các tướng lĩnh. Các cuốn sách đã được tái bản nhiều lần nhưng đến nay vẫn nguyên giá trị, khẳng định tư duy, tầm nhìn của những nhà chiến lược quân sự trong cuộc đối đầu lịch sử. Đó là: “Đại thắng mùa xuân năm 1975” của Đại tướng Văn Tiến Dũng, “Những năm tháng quyết định” của Đại tướng Hoàng Văn Thái, “Kết thúc cuộc chiến tranh 30 năm” của Thượng tướng Trần Văn Trà, “Pháo binh xuân 1975” của Trung tướng Doãn Tuế, “Xuân Giải phóng” của Thiếu tướng Phan Hàm...
Các cuốn sách mang đến cho người đọc cái nhìn bao quát, thể hiện tầm nhìn chiến lược của các tướng lĩnh trong những thời khắc lịch sử quyết định của từng chiến dịch và từng trận đánh. Ngoài ra, không chỉ trình bày diễn biến các trận đánh đơn thuần, hồi ức của các tướng lĩnh còn dùng lối tường thuật đi sâu vào chi tiết trận đánh kết hợp với diễn tả tâm lý và tinh thần của cán bộ, chiến sĩ ta, đem lại sức cuốn hút cho người đọc qua từng câu chữ.
 |
Một số cuốn sách trong bộ sách kỷ niệm Ngày Chiến thắng 30-4-1975. |
Xúc động nhất trong các cuốn sách hồi ức tướng lĩnh là những đoạn miêu tả tâm lý nhân vật trong giây phút thắng lợi cuối cùng. Cảm xúc của những vị tướng như hòa cùng cảm xúc của toàn dân tộc, những khát khao, ước vọng hòa bình nay đã thành hiện thực. Trong “Đại thắng mùa xuân năm 1975”, Đại tướng Văn Tiến Dũng, Tư lệnh Chiến dịch Hồ Chí Minh đã rưng rưng xúc cảm: “Ý nghĩ đầu tiên của chúng tôi vào giây phút đầu tiên của toàn thắng là nghĩ về Bác Hồ kính yêu, mà tên tuổi gắn liền với chiến dịch lịch sử vĩ đại này, gắn liền với mọi thắng lợi của nhân dân ta. Nhân dân và Quân đội ta sung sướng báo cáo với Bác rằng, điều căn dặn của Bác đã được thực hiện hết sức tốt đẹp”.
Với Thượng tướng Trần Văn Trà, sau giây phút thắng lợi là những việc cần làm ngay. “Kết thúc cuộc chiến tranh 30 năm” của tác giả cũng đã mô tả hoạt động của Ủy ban Quân quản TP Sài Gòn sau ngày toàn thắng. Đó là ngày hội tưng bừng phấn khởi của toàn dân, biết bao chiến sĩ cách mạng, chiến sĩ vũ trang và đồng bào yêu nước đã hy sinh thân mình trên mảnh đất thân yêu này cho ngày toàn thắng hôm nay: “Từ nay người dân Sài Gòn có thể đứng thẳng người, ngẩng cao đầu nhìn mặt trời tỏa sáng trên cảnh huy hoàng của đất nước”.
Tổng kết tri thức quân sự phong phú
Thắng lợi cuối cùng ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng là kết quả từ sự chỉ đạo sáng suốt, chính xác và kịp thời của Đảng, Bác Hồ, Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, tinh thần chiến đấu anh dũng, quả cảm, không ngại hy sinh, gian khổ của các chiến sĩ LLVT; sự đoàn kết, cống hiến hết mình của toàn dân tộc. Điều này được thể hiện một cách chân xác qua những cuốn sách nghiên cứu, tổng kết, tổng thuật, ký sự lịch sử, góp phần giải đáp và bổ sung cho người đọc về hành trình vượt qua gian khó, giành thắng lợi vẻ vang cuối cùng của dân tộc.
Đó là các cuốn sách: “Trận đánh ba mươi năm” của nhiều tác giả, “Những binh đoàn hành quân thần tốc giải phóng Sài Gòn” của Đại tá, Tiến sĩ Dương Đình Lập, “Từ toàn quốc kháng chiến đến Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử-Những dấu ấn phát triển của nghệ thuật quân sự Việt Nam” của Đại tá Phạm Hữu Thắng, “Dân quân, tự vệ miền Bắc Việt Nam trong thời kỳ chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ (1965-1973)" của Tiến sĩ Ngô Hoàng Nam, “Công tác binh vận, địch vận trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước” của Tiến sĩ Nguyễn Khắc Trai...
Các cuốn sách đã cung cấp cho người đọc khối lượng tư liệu đồ sộ, có hệ thống, chi tiết nhưng không rời rạc, khô khan. Những tri thức lịch sử được thống kê qua số liệu, kinh nghiệm, kết nối qua truyền thống đánh giặc, giữ nước tạo nên hiệu quả trong chuyển tải. Ví như khi nhắc đến yếu tố tận dụng thời gian tạo bất ngờ, cuốn sách “Trận đánh ba mươi năm” so sánh: “Chúng ta đã có những bài học lịch sử của tổ tiên về đánh đòn quyết định cuối cùng vào thủ đô-nơi tập trung cơ quan đầu não của địch để giành thắng lợi cuối cùng... các tướng lĩnh của ta từ Tổng Tư lệnh đến tư lệnh các chiến trường, các binh đoàn-lại càng hiểu rõ hơn bao giờ hết về vai trò của thời gian trong chiến đấu. Hành động trước địch là thắng, ngược lại là thua. Thời gian mang tính vật chất. Một phút quyết định thắng lợi một trận đánh, một giờ quyết định thắng lợi một chiến cục, một ngày quyết định cả vận mệnh một quốc gia”.
Cuộc hành quân “màu lửa” trên những trang văn
Phong phú nhất khi nhắc đến bộ sách là những cuốn tiểu thuyết, trường ca dày dặn. Đó có thể là những áng văn, thơ được tái bản nhiều lần, như: “Đường tới thành phố” của Hữu Thỉnh, “Trong cơn gió lốc”, “Trước ngưỡng cửa bình minh” của Khuất Quang Thụy, “Năm 1975 họ đã sống như thế” của Nguyễn Trí Huân, “Mưa đỏ” của Chu Lai... Hay những cuốn sách còn vương màu mực mới, như: “Vùng da báo” của Hà Đình Cẩn, “Người bến sông” của Nguyễn Duy Hiến, “Cơm Bắc, giặc Nam” của Phùng Phương Quý, “Sài Gòn 105 độ F” của Nguyễn Anh Dũng, “Hạ cháy” của Đặng Duy Lưu, “Bình minh phía trước” của Nguyễn Trọng Luân, “Hai nửa cuộc chiến” của Nguyễn Duy Liễm, “Lính miền Đông” của Bùi Thị Biên Linh...
Để giành được thắng lợi cuối cùng, miền Nam hoàn toàn giải phóng, đất nước thống nhất, biết bao thế hệ thanh niên ưu tú đã lên đường, xả thân mình vào cuộc hành quân “màu lửa”. Những trang văn đưa độc giả đi từ bưng biền sông nước Nam Bộ đến đất lửa miền Đông, từ chiến trường Thành cổ Quảng Trị, Tây Nguyên đỏ lửa đến Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Để rồi những cảm xúc như bật tung nơi cửa ngõ đô thành Sài Gòn ngày giải phóng: Bước chân đan chộn rộn với người/ Quàng thương nhớ của phố phường lên tháp pháo/ Tháp pháo để trần lăm chăm vết đạn/ Dằng dặc đường về/ Mòn xích sắt vẫn đang quay nồng mùi đất/ Mặt đường hăng mùi cỏ ngoại ô ("Đường tới thành phố" của Hữu Thỉnh)...
Thông qua bộ sách kỷ niệm do Nhà xuất bản QĐND ấn hành lần này, các tác giả mang đến sự hấp dẫn bằng những câu chuyện cảm xúc, sáng tạo nghệ thuật, tri thức quân sự cuốn hút. Qua đó, xác tín với người đọc những giá trị lớn lao, thể hiện tầm vóc, trí tuệ Việt Nam đã được khẳng định và lan tỏa trong chiến thắng lịch sử của dân tộc.
NGUYỄN ĐỨC HÀ
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.