Làng may Vân Từ, trăm năm gìn giữ hồn Việt

Hành trình truyền qua bao thế hệ

Sau những năm của thập niên 1920, nhiều thanh niên trong làng đã tìm lên Hà Nội để học hỏi nghề may rồi sau đó về làng tiếp tục phát triển kỹ thuật. Nhờ sự chăm chỉ, đôi bàn tay khéo léo mà những con người ở mảnh đất này đã tạo nên những bộ comple, veston nức tiếng kinh kỳ.

Những thành phẩm comple, veston hoàn thiện được trưng bày.

Vân Từ là một xã lớn thuộc huyện Phú Xuyên gồm 10 thôn, tất cả đều đạt tiêu chí làng nghề. Đặc biệt, trong số này có 3 thôn được thành phố công nhận là làng nghề truyền thống. Cả xã có khoảng hơn 70% gia đình theo nghề may, tập trung nhiều nhất ở làng Từ Thuận với 99% số hộ gia đình tham gia.

Trong những năm vừa qua, nghề may comple, veston truyền thống tại đây đã tạo hàng nghìn việc làm, không chỉ cho lao động trong xã mà còn mở rộng cơ hội cho các xã lân cận như Phúc Tiến, Châu Can, Đại Xuyên.

Những người giữ lửa

Rất nhiều cá nhân và doanh nghiệp ở xã Vân Từ, sau nhiều năm cống hiến cho nghề đã nhận được nhiều bằng khen và chứng nhận từ các cấp chính quyền. Tiêu biểu là Công ty TNHH may mặc Hùng Luyến đã đạt chứng nhận 4 sao OCOP do Thành phố Hà Nội trao tặng năm 2020.

Chứng nhận 4 sao OCOP của Công ty TNHH may mặc Hùng Luyến.

Ông Đào Ngọc Hùng, Giám đốc Công ty TNHH may mặc Hùng Luyến là thế hệ thợ may thứ hai của Vân Từ. Bố của ông Hùng là cụ Đào Văn Dự - một trong những bậc tiền nhân có công truyền nghề cho nhiều thế hệ trong thôn, gắn bó và giữ lửa cho nghề may đã hơn 60 năm nay.

“Khi bố tôi 14 tuổi, ông được lên Hà Nội để học nghề từ các trung tâm trên phố cổ như Hàng Gai, Hàng Trống, Hàng Đào. Bố tôi sau đó đi bộ đội, rồi vào làm ở Công ty May 10, “con chim đầu đàn” của ngành may mặc Việt Nam, chuyên may quân phục cho Quân đội. Với tất cả kinh nghiệm học hỏi được trên này, cụ đã về làng và hành nghề. Ban đầu, cụ chỉ dạy cho con cháu thôi, giờ thì đã phát triển thành làng nghề, và giờ tôi là người nối tiếp bố”, ông Đào Ngọc Hùng tâm sự.

Điểm giới thiệu và bán sản phẩm của ông Đào Duy Hùng.

Những năm của thập niên 1990, ông Hùng làm thuê ở các cửa hiệu may trên Hà Nội. Độ sau 10 năm đi làm thuê, đến năm 2007 ông bắt đầu tìm thị trường và học thêm về kinh doanh. Năm 2009, ông Hùng về làng thành lập doanh nghiệp. “Tôi từng phục vụ trong Quân đội từ năm 1987-1989. Khi đất nước chuyển mình sang chương mới cũng là lúc hết giai đoạn nghĩa vụ và tôi quay về làng phát triển kinh tế. Làng có lực lượng truyền nghề, không có trường lớp đào tạo gì cả. Cứ cha truyền con nối mà tiến xa như hiện tại”, ông Hùng chia sẻ thêm.

Vươn lên từ nền móng vững vàng

Kế thừa và phát triển giá trị truyền thống từ thời cha ông để lại, làng may Vân Từ ngày nay đã “nở rộ” và sản sinh ra nhiều người thợ tài hoa. Nhờ chất lượng và độ hoàn thiện tốt, các sản phẩm comple, veston tại đây đã vươn mình ra nhiều tỉnh, thành phố khắp cả nước, ngày một khẳng định thương hiệu của làng may trăm tuổi.

Công đoạn là trong xưởng hoàn thiện sản phẩm.

Để may ra được một bộ comple, veston cần tới 4 người thợ. Trong đó, 1 người làm thân, 1 người làm cổ, 1 người trao đôi tay, 1 người may quần nữa là 4. Trong khoảng một năm đầu học việc, người thợ cần thành thạo các kỹ năng như bo khuyết áo, đính cúc và cắt chỉ thừa. Sau vài năm, họ sẽ học cách may ống tay áo, sau đó tiến tới ghép các bộ phận lại với nhau để hoàn thiện một chiếc áo comple, veston. Cuối cùng, là học kỹ thuật may quần. Phải mất khoảng 10 năm, một người mới có thể trở thành thợ may comple, veston lành nghề.

Ông Hùng ngồi tra tay áo để khách đặt may tới thử.

Xưởng may của ông Đào Ngọc Hùng là một trong những cơ sở có quy mô lớn nhất tại Vân Từ. Hiện xưởng đang tạo công ăn việc làm cho 35 lao động. Nơi đây được chính quyền địa phương, Hội Cựu chiến binh rất quan tâm và thường xuyên thăm hỏi.

Công nhân tỉ mẩn nhặt chỉ cho sản phẩm đã được lắp ráp hoàn chỉnh.

“Vải may ở đây được nhập từ các công ty vải hàng đầu trong nước và cả nước ngoài như Trung Quốc. Ở đây khách đặt may đo nhiều lắm, nên càng phải cẩn thận đến từng mũi kim sợi chỉ. Trước đây tôi phải làm thủ công 2/3 chiếc áo, giờ có sự hỗ trợ của máy may công nghiệp nên giảm còn 1/3. Ngoài ra, xưởng cũng đã trang bị máy công nghệ độn áo để sản phẩm lên phom, mang tính thời trang hơn”, ông Hùng chia sẻ chi tiết về nghề may comple, veston truyền thống tại xưởng của mình. Và kết quả là, thành phẩm comple, veston hoàn thiện ra không mắc lỗi nhỏ như dư chỉ thừa, đường chỉ lệch hay các túi may bị phô không đều nhau và làm hài lòng ngay cả những khách hàng khó tính nhất...

Những tháng cuối năm, khi miền Bắc trở lạnh là thời gian các hộ trong xã huy động nhân công để sản xuất với số lượng lớn. Phát triển và thành công như hiện tại là nhờ bao công sức nỗ lực giữ nghề, nâng cấp và cải tiến kỹ thuật. Đó chính là tiền bạc, trí tuệ, tâm sức nghiên cứu của những người thợ Vân Từ qua nhiều thập kỷ để làm đẹp cho người, làm đẹp cho đời. 

Bài, ảnh: THANH THẢO

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan