Mở đầu chương trình các bạn thiếu nhi đã thể hiện không gian thơ nhạc trong trẻo, đậm chất trẻ thơ trong thi ca của thi sĩ Xuân Quỳnh.

Theo NSND Nguyễn Thước, người thực hiện clip phóng sự cho đêm thơ nhạc kịch “Hoa cúc xanh”, tôn vinh thơ ca Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ, nhân kỷ niệm 80 năm ngày sinh của thi sĩ Xuân Quỳnh (6-10-1942/ 6-10-2022), ê kíp thực hiện chương trình đã rất bất ngờ khi tìm được đoạn âm thanh thu giọng đọc của Xuân Quỳnh. Và đây cũng là lần duy nhất, Xuân Quỳnh để lại cho những người yêu thơ của mình một bài thơ được thể hiện bằng chính giọng đọc của tác giả. Toàn bộ phần âm thanh giọng đọc của thi sĩ Xuân Quỳnh đã được ê kíp sáng tạo "Hoa cúc xanh" giới thiệu tới đông đảo công chúng.

Hai đêm diễn (5 và 6-10) thơ nhạc kịch “Hoa cúc xanh” diễn ra tại Nhà hát Lớn Hà Nội trong sự kết hợp khéo léo và đầy sáng tạo giữa những loại hình văn chương nghệ thuật đã khiến chương trình để lại cảm xúc sâu lắng trong lòng khán giả.

 NSND Lê Khanh sâu lắng trong những tác phẩm thơ của Xuân Quỳnh.

Hơn cả một chương trình nghệ thuật, khán giả được trở về với những ký ức của một thời sống trong thi ca, kịch nghệ. Ở đó, những thanh âm của quá khứ được tái hiện một cách đầy mới mẻ, mang đầy hơi thở cuộc sống đương đại. Những ký ức về một thời mê say thơ Xuân Quỳnh, về cuộc đời nhiều vất vả mà thật tươi đẹp cặp vợ chồng nhà thơ Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ được tái hiện tươi sáng và đầy nhịp điệu.

“Hoa cúc xanh” được ê kíp nghệ sĩ sáng tạo kể chuyện qua 4 chương, đặt tên bằng những thi phẩm nổi tiếng của nhà thơ Xuân Quỳnh: “Bầu trời trong quả trứng” (chương I); “Sóng” (chương II); “Tự hát” (chương III) và “Hoa cúc xanh” (chương IV). 

 Diva Hồng Nhung mang đến những khoảnh khắc dữ dội và dịu êm khi thể hiện ca khúc "Thuyền và biển".

Mở màn chương trình là những tiết mục đồng ca thơ “Con yêu mẹ bằng con dế” và “Chuyện cổ tích về loài người” do các học sinh Trường THCS Giảng Võ (Hà Nội) biểu diễn. Các em đã vẽ nên một không gian trong trẻo, đậm chất trẻ thơ, cũng như gợi lại một Xuân Quỳnh lí lắc, dí dỏm với đầy tình yêu thương dành cho trẻ nhỏ trong chương I. 

Ở chương II - “Sóng” được bao trùm bởi âm nhạc và những thước phim tư liệu. Ca khúc “Sóng” đầy mới mẻ, sáng tạo qua sự thể hiện của hai ca sĩ trẻ, điều này cũng khẳng định nỗ lực của những người làm chương trình trong việc để di sản thi ca của thi sĩ Xuân Quỳnh tiếp cận với những công chúng thuộc thế hệ “9X”.

 Cặp vợ chồng NSND Lan Hương-NSƯT Đỗ Kỷ đọc những bức thư của Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ gửi cho nhau.

Trong khi đó, nữ ca sĩ Hồng Nhung khẳng định vị thế của một diva khi mang đến những rung cảm thiết tha trong “Hoa Quỳnh”, “Thuyền và biển”. Lần đầu hát “Hoa Quỳnh”, một sáng tác của nhạc sĩ Nguyễn Vĩnh Tiến dành riêng cho chương trình, Hồng Nhung xử lý tinh tế, đem đến cho người xem được cảm xúc tôn vinh, kính ngưỡng mà chị dành cho thi sĩ Xuân Quỳnh.

Nhà báo Lưu Quang Định, em trai nhà biên kịch Lưu Quang Vũ chia sẻ: “Trước khi nói tới chị Xuân Quỳnh như một nhà thơ, chúng tôi đều coi chị như chị ruột. Chị Quỳnh là một vũ trụ mà ở đó còn nhiều điều công chúng chưa biết tới hết. Đó là những trăn trở của chị về chiến tranh, về ý thức công dân, về nỗi xót xa mà chị dành cho những người mẹ, những đứa trẻ trong cuộc chiến”. Chính vì vậy mà trong những phóng sự tài liệu do NSND Nguyễn Thước thực hiện, cũng đã hé lộ nhiều câu chuyện chưa bao giờ kể về chuyện đời, chuyện nghề của cặp đôi tài danh Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ. Không gian lắng đọng khi bộ phim phát hình ảnh cố NSND Hoàng Dũng chia sẻ về vợ chồng nữ thi sĩ. Trong đó, ông vừa rơi nước mắt vừa kể lại: Một dịp ông cùng nghệ sĩ Minh Trang tới nhà Lưu Quang Vũ chơi Tết, khi Xuân Quỳnh đi xuống bếp, nhà biên kịch Lưu Quang Vũ lấy tiền ra mừng tuổi mỗi người, họ ngại ngần vì nghĩ ông không muốn để vợ biết chuyện. Thế nhưng, đến lúc họ ra về, nhà thơ Xuân Quỳnh lại là người tiễn họ ra cổng. Chị dúi vào tay hai diễn viên trẻ chút tiền mừng tuổi họ, y như cách chồng đã kín đáo làm trước đó.

 NSƯT Kim Oanh diễn xuất kịch ngắn “Ai đã lấp cái đầm lầy mãi mãi” khiến người xem xúc động.

Hai trong số những gương mặt tài năng nhất của sân khấu kịch nói miền Bắc một thời là NSND Lê Khanh, NSƯT Minh Trang đã trình diễn những bài thơ, những trích đoạn thư của nhà thơ Xuân Quỳnh trong chương “Tự hát”. Họ đều là những người từng gắn bó và chia sẻ với vợ chồng Lưu Quang Vũ - Xuân Quỳnh nhiều kỷ niệm. Cùng với chiều dài của thời gian và chiều sâu của những trải nghiệm, họ thể hiện được tình cảm gia đình, những trăn trở và khắc khoải mà nữ sĩ đã ghi lại. 

 Lần đầu tiên ca sĩ, nhạc sĩ Bùi Lan Hương biểu diễn ca khúc "Hoa cúc xanh".

Cũng ở phần này, ngôi nhà 6m2 được tái hiện và mở ra trên sân khấu. Ở đó, chẳng có gì ngoài sách. Tình yêu của Xuân Quỳnh và Lưu Quang Vũ bao trùm lên không gian Nhà hát Lớn khi NSND Lan Hương và NSƯT Đỗ Kỷ đọc lại những lá thư của họ. Để rồi, tiếp nối ngay sau đó, diva Hồng Nhung và ca sĩ Vũ song ca ca khúc “Tình yêu ở lại” (sáng tác của nhạc sĩ Quốc Trung) – như lời khẳng định: Dù họ đã ra đi, tình yêu họ để lại nhân gian là bất diệt.

Vở kịch ngắn “Ai đã lấp cái đầm lầy mãi mãi” trong chương 4 của đêm nghệ thuật, lấy ý tưởng từ bài thơ “Hoa cúc xanh” của nữ sĩ Xuân Quỳnh, cũng như vở kịch “Hoa cúc xanh trên đầm lầy” của nhà biên kịch Lưu Quang Vũ thêm nhấn mạnh ý nghĩa của chương trình. Và bài hát “Hoa cúc xanh” được nữ ca sĩ Bùi Lan Hương sáng tác riêng cho chương trình cũng là một điểm nhấn. Ca khúc này lấy cảm hứng từ bài thơ “Hoa cúc xanh” (bài thơ được Xuân Quỳnh viết từ tháng 4-1987 để gửi tặng chồng là nhà viết kịch Lưu Quang Vũ nhân dịp sinh nhật ông, khi ông đang đi công tác ở TP Hồ Chí Minh). Với những giai điệu bay bổng, Bùi Lan Hương mang vào đó chất phiêu lãng rất riêng của cô, tạo thành cái kết đẹp và đầy dư âm cho chương trình. 

 Gia đình và ê kíp nghệ sĩ sáng tạo "Hoa cúc xanh" tổ chức sinh nhật lần thứ 80 tưởng nhớ nhà thơ Xuân Quỳnh trên sân khấu Nhà hát Lớn Hà Nội.

“Hoa cúc xanh” không chỉ là sợi dây kết nối cho mối tình thiêng liêng của hai tài năng lớn, đó còn là biểu tượng của những điều tốt đẹp, những giá trị nhân văn luôn cần hiện diện trong cuộc sống này.

HÀ VƯƠNG