Trường Sa mùa gió chướng - Lá phiếu giữa biển trời

Tháng 7-1997, tôi có dịp lần đầu tiên được ra công tác tại huyện đảo Trường Sa, đúng dịp diễn ra Bầu cử Đại biểu Quốc hội Khóa X. Đó là một trong những chuyến đi không thể nào quên trong đời làm báo của tôi.

Chúng tôi lên tàu HQ631 trong mùa biển động, trời nổi gió chướng. Mặc dù đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, nhưng vì sóng to, gió lớn, phần lớn anh em trong đoàn đều bị say sóng. Duy chỉ có anh Lê Đức Do, phóng viên ảnh của Báo Hải quân, chắc đã ra Trường Sa nhiều lần, có kinh nghiệm nên không bị sóng biển đánh gục. Và cũng lạ, khi tàu đến gần đảo Trường Sa, điểm đảo đầu tiên chúng tôi đến, nghe thuyền trưởng tàu thông báo tàu đã đến đảo Trường Sa, chúng tôi bật cả dậy, lên boong tàu, nhìn màu xanh trên đảo mà trào dâng xúc động.

Cử tri huyện đảo Trường Sa bầu cử đại biểu Quốc hội khóa X năm 1997. 

Chúng tôi nhanh chóng cùng lực lượng tổ bầu cử chuyển hòm phiếu, thẻ cử tri, phiếu bầu, phù hiệu... xuống ca nô để lên đảo. Tuy vất vả nhưng mọi người đều cố gắng góp sức vào thành công của Bầu cử đại biểu Quốc hội khóa X.

Trong hành trình ấy, đoàn chúng tôi đi qua 9 điểm đảo. Mỗi nơi đến, gặp các cán bộ, chiến sĩ, tôi càng cảm nhận rõ tinh thần trách nhiệm, lòng yêu nước của những cử tri nơi biển đảo. Các chiến sĩ, phần lớn rất trẻ, lần đầu tiên được cầm lá phiếu trên tay, đều chăm chú đọc tiểu sử các ứng viên, bàn bạc kỹ lưỡng trước khi lựa chọn. Đồng chí Nguyễn Quang Sơn, tổ trưởng Tổ bầu cử số 19 trên đảo Trường Sa, tâm sự: “Là những cử tri trên huyện đảo Trường Sa, chúng tôi xác định và nhận thức sâu sắc cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa X có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với đất nước, với dân tộc. Chúng tôi thấy rõ hơn trách nhiệm của mình trong việc lựa chọn những đại biểu xứng đáng bầu vào Quốc hội khóa X”. Hai chiến sĩ trẻ Nguyễn Văn Tâm và Lê Hồng Tiến ở đảo Trường Sa, đều tuổi 20, lần đầu tham gia bầu cử đại biểu Quốc hội tâm sự: “Là công dân trên đảo, chúng tôi có trách nhiệm với lá phiếu của mình, lựa chọn những người xứng đáng, đủ đức, đủ tài vào Quốc hội. Là những chiến sĩ nơi hải đảo tiền tiêu, chúng tôi nguyện nắm chắc tay súng, bảo vệ vững chắc biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc”.

Không chỉ tuyên truyền vận động cử tri, các tổ bầu cử còn tổ chức hòm phiếu lưu động cho các cử tri tại bệnh xá, các tổ trực chiến. Mọi phương án đều được chuẩn bị chu đáo, để không một lá phiếu nào bị bỏ sót, để cử tri trên các đảo làm tròn trách nhiệm công dân.

Chứng kiến cuộc bầu cử sớm đại biểu Quốc hội ở huyện đảo Trường Sa, chúng tôi tin chắc rằng: Quân và dân Trường Sa, với tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, sẽ tiếp tục bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo, để Trường Sa xứng đáng là huyện đảo tuyến đầu của Tổ quốc.

Nhớ Xieng Khouang 

Trước đó hơn một thập kỷ, tháng 8-1983, tôi và anh Hà Phạm Phú được Tổng biên tập Trần Công Mân giao nhiệm vụ lên đường sang nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào viết bài kỷ niệm ngày thành lập Quân đội nhân dân Lào.

Chuyến đi được chuẩn bị rất gấp. Ngoài hành lý cá nhân, chúng tôi còn mang theo một chiếc xe đạp Thống Nhất - món quà nghĩa tình của Báo Quân đội nhân dân Việt Nam gửi tặng Báo Quân đội nhân dân Lào. Tôi vẫn nhớ buổi sáng tất bật đến Hải quan Hà Nội trên phố Bà Triệu làm thủ tục cho chiếc xe đạp. Chiếc xe được đóng gói cẩn thận, chuyển tận tay các đồng nghiệp phía bạn.

Sang tới đất bạn, chúng tôi được đón về nghỉ tại nhà khách Bộ Quốc phòng. Theo đề nghị của chúng tôi về lịch trình công tác của chuyến đi này, Báo Quân đội nhân dân Lào đã cử cán bộ, phóng viên đi cùng chúng tôi đến các đơn vị Quân đội nhân dân Lào đang làm nhiệm vụ ở một số đảo trên hồ thủy điện Nậm Ngừm, rồi đi các đơn vị bảo vệ biên giới ở tỉnh Xayabury, lên Luang Prabang. Đến đâu, chúng tôi cũng được cán bộ, chiến sĩ các đơn vị đón tiếp thân tình, cởi mở như người anh em đi xa lâu ngày trở lại. Đáp lại tình cảm chân tình đó, chúng tôi cũng làm việc hết sức khẩn trương, thu thập tài liệu, hình ảnh chuẩn bị cho những vệt bài viết về quá trình hình thành, xây dựng và phát triển của lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc Lào.

Ấn tượng nhất có lẽ là những ngày làm việc ở các đơn vị quân đội và với nhân dân ở tỉnh Xieng Khouang. Bạn đã thuê một chuyến máy bay nhỏ, đưa đoàn công tác gồm phóng viên hai báo lên Xieng Khouang. Nơi đầu tiên chúng tôi đặt chân là Cánh đồng Chum. Nơi đây có hàng trăm chiếc chum bằng đá, đường kính từ 1,5m đến 2m, chiếc đứng, chiếc nằm, mỗi chiếc có thể chứa cả nghìn lít nước. Vậy mà khi tiếp xúc với những người dân nơi đây, họ đều cho rằng, đó là những chiếc chum đá dùng để đựng rượu khao quân. Những chiếc chum bằng đá ấy vẫn là bí ẩn đối với nhiều người.

Những ngày ở Xieng Khouang, các đồng nghiệp Lào đưa chúng tôi đến thăm nhiều đơn vị quân đội, các địa điểm đánh lớn của Quân tình nguyện Việt Nam phối hợp cùng các lực lượng Pathet Lào trong các thời kỳ kháng chiến trước đây. Ấn tượng sâu sắc đối với chúng tôi là các địa điểm đánh lớn của Quân đội hai nước đều ở địa hình hiểm trở, đi lại rất khó khăn, vậy mà các chiến sĩ Quân tình nguyện Việt Nam và Quân đội Pathet Lào đã đoàn kết, dũng cảm chiến đấu, lập nên những chiến công xuất sắc, ghi vào sử vàng truyền thống của Quân đội và nhân dân các dân tộc Lào.

Dù hơn 40 năm đã trôi qua, tôi vẫn nhớ mãi đất nước Lào tươi đẹp, nhớ nhân dân Lào thân thiện và đặc biệt nhớ những người bạn, người đồng nghiệp ở Báo Quân đội nhân dân Lào, những người đã cùng chúng tôi trên những cung đường dọc dài đất nước để viết nên truyền thống vẻ vang của quân đội, những người đã kề vai sát cánh cùng Quân tình nguyện Việt Nam làm nên chiến thắng trong các cuộc kháng chiến trước đây và đang chung sức trong công cuộc bảo vệ, xây dựng đất nước Lào tươi đẹp, trường tồn.

Bài, ảnh: VĂN HƯỚNG, nguyên phóng viên Phòng biên tập Công tác Đảng - Công tác chính trị, Báo Quân đội nhân dân

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Diễn đàn 100 năm báo chí đồng hành cùng dân tộc xem các tin, bài liên quan.