Chuyên mục Ngày này năm xưa số ra ngày 30-10-2022 cũng được Báo Quân đội nhân dân Điện tử thực hiện dưới hình thức các tác phẩm phát thanh podcast và video clip trên Chuyên trang Media Báo Quân đội nhân dân Điện tử, trân trọng mời bạn đọc xem thêm.

Một số sự kiện trong nước và quốc tế ngày 30-10

Sự kiện trong nước

- Ngày 30-10-1949, Ban Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương quyết định: “Các lực lượng quân sự của Việt Nam chiến đấu và công tác giúp Lào tổ chức thành hệ thống riêng và lấy danh nghĩa là Quân tình nguyện”. Đây là mốc lịch sử quan trọng, đánh dấu bước phát triển và trưởng thành của các lực lượng quân sự trên chiến trường Lào; khẳng định đường lối, quan điểm đúng đắn của Đảng trong thực hiện nhiệm vụ quốc tế. Kể từ đó, ngày 30-10-1949 được lấy làm Ngày truyền thống Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào.

Với tinh thần quốc tế vô sản và thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Giúp nhân dân nước bạn tức là mình tự giúp mình”, Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào đã có những đóng góp to lớn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ cùng với quân đội và nhân dân các bộ tộc Lào giành thắng lợi hoàn toàn trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược (1945-1975).

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân trao danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho Ban Liên lạc Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào (ngày 29-10-2019). Ảnh: hanoimoi.com.vn 

Trong suốt 39 năm thực hiện nhiệm vụ quốc tế cao cả trên đất bạn, Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào đã cùng với LLVT nhân dân các dân tộc Lào lập nên nhiều chiến công hiển hách, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng vẻ vang của hai Đảng, hai Nhà nước, hai quân đội và nhân dân hai nước, như lời khen ngợi mà lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân Lào dành cho: "Trên đất nước Lào, không có nơi nào mà không có dấu chân của Quân tình nguyện Việt Nam, không có chiến thắng nào mà không có sự hy sinh đóng góp của Quân tình nguyện Việt Nam".

Ghi nhận sự cống hiến, hy sinh to lớn của Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào, Đảng, Nhà nước, Quân đội nhân dân Lào và Đảng, Nhà nước, Quân đội nhân dân Việt Nam đã trao tặng nhiều phần thưởng cao quý.

- Ngày 30-10-1956: Chủ tịch Hồ Chí Minh họp Hội nghị Ban Bí thư Trung ương Đảng bàn về hội nghị báo chí và một số vấn đề khác.

Phát biểu tại Hội nghị, Người nói về vấn đề dân chủ, vấn đề kỷ luật, chính sách báo chí và cho rằng Báo Nhân Dân phải chuyển đổi nội dung.

Về vấn đề kỷ luật, Người chỉ rõ: “Kỷ luật phải nghiêm minh, lấy giáo dục là chính nhưng phải phân biệt động cơ, trừ trường hợp thật nghiêm trọng thì trị”.

Người kết luận: “Báo chí có nhiệm vụ giúp và sửa sai lầm, cũng như xây dựng, giúp nhằm vào đoàn kết để sửa chữa, biểu dương nơi làm tốt, phê bình nơi làm không tốt, phê bình nhằm đoàn kết, giúp sửa chữa, phục vụ nhân dân, tránh đả kích, bôi xấu”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh với các nhà báo tại Đại hội III, Hội Nhà báo Việt Nam, năm 1962. Ảnh: Bảo tàng Báo chí Việt Nam 

- Ngày 30-10-1951: Tiểu đoàn 187 - đơn vị tiền thân của Lữ đoàn 144, Bộ Tổng Tham mưu được thành lập tại Bãi Á, Chợ Chu (Định Hóa, Thái Nguyên) với nhiệm vụ bảo vệ cơ quan Trung ương, Bộ Quốc phòng và sở chỉ huy các chiến dịch lớn.

Ra đời từ Chiến khu Việt Bắc, đơn vị đã trực tiếp bảo vệ, phục vụ các chiến dịch lớn, đỉnh cao là Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ (1954), kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược. Sau khi trở về tiếp quản Thủ đô Hà Nội, đơn vị tiếp tục thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an toàn cơ quan Bộ Quốc phòng và các nhiệm vụ đặc biệt khác. Năm 1965, đế quốc Mỹ mở rộng đánh phá miền Bắc, dù lực lượng phân tán, nhiệm vụ nặng nề nhưng cán bộ, chiến sĩ luôn nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, mưu trí, trung thành, tận tụy, anh dũng, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Khi Chủ tịch Hồ Chí Minh từ trần năm 1969, đội ngũ cán bộ và chiến sĩ Lữ đoàn 144 đã vượt lên vô vàn khó khăn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thiêng liêng bảo vệ và giữ gìn tuyệt đối an toàn thi hài Bác Hồ.

 Lữ đoàn 144 luyện tập điều lệnh đội ngũ cho chiến sĩ mới.

- Ngày 30-10-1962: Hội đồng Chính phủ ra Nghị định về việc thành lập Ngân hàng Ngoại thương nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, gọi tắt là Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam, nay là Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) nhằm "tăng cường quản lý tiền tệ và tín dụng, mở rộng quan hệ kinh tế, chính trị và văn hóa với nước ngoài".

- Ngày 30-10-1965: Nhà máy Z173 (Công ty TNHH MTV Đóng tàu Hồng Hà) trực thuộc Tổng cục Công nghiệp quốc phòng, Bộ Quốc phòng được thành lập với nhiệm vụ vận chuyển thiết bị, vật tư đến các cơ sở sản xuất ở Hà Nội, Thái Nguyên, Hải Phòng để gia công, đặt hàng sản xuất các phương tiện tàu, thuyền vận chuyển vũ khí, lương thực chi viện cho chiến trường miền Nam. Bằng nhiệt huyết và bản lĩnh Bộ đội Cụ Hồ, cán bộ, công nhân viên, người lao động Nhà máy Z173 đã viết nên một hành trình vượt khó để vươn tới đỉnh cao công nghệ về đóng mới và sửa chữa tàu hiện đại, góp phần vào sự phát triển của ngành công nghiệp quốc phòng nói chung, ngành đóng tàu quân đội nói riêng.

Tàu chữa cháy và cứu nạn cứu hộ Hải Phòng 01, do Công ty TNHH MTV Đóng tàu Hồng Hà thi công. Ảnh: canhsatpccc.gov.vn 

- Ngày 30-10-1963: Tỉnh Quảng Ninh được thành lập trên cơ sở hợp nhất tỉnh Hải Ninh và khu Hồng Quảng, được Bác Hồ đặt tên là tỉnh Quảng Ninh. Trải qua 59 năm xây dựng và phát triển, đặc biệt trong những năm gần đây, Quảng Ninh đã có những bước phát triển vượt bậc, khẳng định là một đầu tàu của vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc.

 Một góc đô thị thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ngày nay. Ảnh: Trung tâm truyền thông tỉnh Quảng Ninh

- Ngày 30-10-1975: Sư đoàn Không quân 370 thành lập tại sân bay Đà Nẵng theo Quyết định số 157-QĐ/QP của Bộ Quốc phòng. Sự ra đời của sư đoàn có ý nghĩa quan trọng, đánh dấu bước trưởng thành lớn mạnh của Không quân nhân dân Việt Nam, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư dự, phát biểu tại buổi lễ kỷ niệm 25 năm Ngày thành lập Hội đồng Lý luận Trung ương. 

- Ngày 30-10-1996: Trước yêu cầu tăng cường việc chỉ đạo công tác nghiên cứu lý luận chính trị trong thời kỳ đất nước thực hiện đường lối đổi mới, Bộ Chính trị đã ban hành Quyết định số 06-QĐ/TW thành lập Hội đồng Lý luận Trung ương.

- Ngày 30-10-2019: Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia - Sự thật tổ chức Lễ bàn giao sách “Lịch sử Đảng bộ Công an Trung ương” (1945-2015). Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm khẳng định, cuốn sách là ấn phẩm quan trọng tái hiện quá trình hình thành, phát triển của Đảng bộ Công an Trung ương trong 70 năm qua; là quá trình hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của tổ chức đảng trong Công an nhân dân.

Sự kiện quốc tế

- Ngày 30-10-1941, Tổng thống Mỹ Roosevelt đã phê duyệt viện trợ Lend-Lease (Đạo luật cho mượn - cho thuê) cho Liên Xô. Theo đó, Mỹ sẽ cho Liên Xô vay 1 tỉ USD không lãi suất và không buộc phải hoàn trả cho đến 5 năm sau khi chiến tranh kết thúc.

 Tổng thống Roosevelt ký dự luật Lend-Lease để viện trợ cho Anh và Trung Quốc (tháng 3 năm 1941). Ảnh tư liệu

- Ngày 30-10-1973: Cầu treo Bosphorus tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ hoàn thành. Đây là cây cầu nối 2 bờ lục địa Á-Âu bắc qua eo biển Bosphorus. Cầu dài 1.560m, rộng 39m với chiều cao thông thuyền là 64m và gồm 8 làn xe, trong đó có 2 làn khẩn cấp.

Cầu treo Bosphorus tại Istanbul. Ảnh: istanbul.com 

- Ngày 30-10-2016: Sau nhiều lần bị trì hoãn, Hiệp định Thương mại và kinh tế toàn diện Canada - Liên minh châu Âu (EU), gọi tắt là CETA, đã được ký kết chính thức tại thủ đô Brussels của Bỉ, sau khi Bỉ - quốc gia cuối cùng trong số 28 nước thành viên EU thông qua hiệp định trên. Hiệp định CETA được cho là sẽ kết nối EU - một trong những thị trường lớn nhất thế giới gồm hơn 500 triệu dân với Canada - nền kinh tế lớn thứ 10 toàn cầu.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau (giữa), Chủ tịch Hội Đồng châu Âu Donald Tusk (trái) và chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker trước khi ký hiệp định CETA tại Brussels ngày 30-10-2016. Ảnh: Reuters
 

QUỲNH OANH (Tổng hợp từ Bảo tàng Hồ Chí Minh, Tạp chí Kinh tế Việt Nam, Tạp chí của Ban Tuyên giáo Trung ương, Tạp chí Xây dựng Đảng, Báo Phòng không - Không quân điện tử, onthisday.com và history.com)