Chuyên mục Ngày này năm xưa số ra ngày 13-10-2022 cũng được Báo Quân đội nhân dân Điện tử thực hiện dưới hình thức các tác phẩm phát thanh podcast và video clip trên Chuyên trang Media Báo Quân đội nhân dân Điện tử, trân trọng mời bạn đọc xem thêm.

Một số sự kiện trong nước và quốc tế ngày 13-10

Sự kiện trong nước

- Ngày 13-10-1949: Ngày sinh nhạc sĩ Phú Quang. Tên đầy đủ của nhạc sĩ Phú Quang là Nguyễn Phú Quang. Ông đã để lại cho kho tàng âm nhạc Việt Nam hơn 600 bài hát, trong đó đa số là các ca khúc về Hà Nội và mùa thu. Các ca khúc Em ơi Hà Nội phố, Đâu phải bởi mùa thu, Mơ về nơi xa lắm, Nỗi nhớ mùa đông... được coi là một phần của Hà Nội. Nhiều bài thơ được ông phổ nhạc như Hà Nội ngày trở về (thơ Thanh Tùng), Im lặng đêm Hà Nội (thơ Phan Thị Ngọc Liên), Một dại khờ, một tôi (thơ Nguyễn Trọng Tạo)... cũng đã trở thành các ca khúc nổi tiếng.

Nhạc sĩ Phú Quang (1949 - 2021). Ảnh: tuoitre.vn

Là một người con của Hà Nội, trọn đời dành tình yêu cho Hà Nội thông qua số lượng ca khúc đồ sộ về mảnh đất này, năm 2020, nhạc sĩ Phú Quang đã được trao Giải thưởng Lớn của Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội năm 2020. Tuy nhiên, do lý do sức khoẻ, tác giả của những ca khúc bất hủ về Hà Nội đã không thể trực tiếp đến nhận giải thưởng. Ông đã qua đời vào sáng 8-12-2021 tại Bệnh viện Việt Xô (Hà Nội) sau thời gian điều trị bệnh.   

- Ngày 13-10-1965: Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi “Thư khen quân và dân Thanh Hóa đã bắn rơi 100 máy bay Mỹ”. Trong thư Bác bày tỏ sự hài lòng khi biết quân và dân tỉnh đã bắn rơi 100 máy bay Mỹ. Như vậy ba tỉnh Quảng Bình, Nghệ An, Thanh hóa đều đã bắn rơi 100 máy bay Mỹ. Thay mặt Trung ương Đảng và Chính phủ, Bác khen ngợi đồng bào, bộ đội và cán bộ Thanh Hóa đã chiến đấu dũng cảm, sản xuất tốt.

Người căn dặn: “Bộ đội, cán bộ và đồng bào Thanh Hóa hãy phát huy thắng lợi, nêu cao truyền thống anh hùng của quân và dân ta, đoàn kết chặt chẽ, luôn luôn cảnh giác, thi đua chiến đấu giỏi, sản xuất giỏi, cùng đồng bào cả nước quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”.

- Ngày 13-10-2020: Khởi công công trình Bảo tàng Tân Trào và phòng chiếu phim. Công trình Bảo tàng Tân Trào và phòng chiếu phim thuộc Dự án Bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Tân Trào. Công trình được xây dựng nhằm bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị của khu di tích, trưng bày các hiện vật, tư liệu để giới thiệu đến nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế về những giá trị lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam.

Đồng chí Trần Quốc Vượng cùng các đại biểu thực hiện nghi thức khởi công xây dựng Bảo tàng Tân Trào. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN

Công trình do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Tuyên Quang làm chủ đầu tư, với tổng diện tích xây dựng 2.339m2, phục vụ cho việc triển lãm, trưng bày kết hợp phòng chiếu phim với diện tích xây dựng tầng 1 lên tới 2.088m2, tầng 2 rộng 1.144 m2. Không gian bảo tàng bao gồm: Khu triển lãm, các khu trưng bày theo từng chủ đề, khối kỹ thuật, khối văn phòng, kho, sảnh. Hệ thống sân vườn tổng thể và công trình được quy hoạch, bố trí khu cây xanh, hồ nước... tạo thẩm mỹ cảnh quan và không gian mở cho khu vực.

Sự kiện quốc tế

- Ngày 13-10-1923: Thổ Nhĩ Kỳ đã chọn Ankara làm thủ đô của mình. Đây được xem là một bất ngờ lớn, vì Istanbul là một trong những thành phố lớn nhất ở châu Âu, trong khi Ankara chỉ là một thị trấn nhỏ. Vào thời điểm đó, Ankara chỉ có khoảng 35.000 dân.

Ca sĩ Paul Simon. Ảnh: independent.co.uk

- Ngày 13-10-1941: Ngày sinh của ca sĩ, nhạc sĩ người Mỹ Paul Frederic Simon. Paul Simon giành được sự chú ý của công chúng năm 1965 với tư cách là thành viên của nhóm nhạc Simon & Garfunkel, cùng với người bạn của mình là Art Garfunkel. Năm 1970, khi đang ở đỉnh cao của sự nổi tiếng, nhóm nhạc tan rã và Simon bắt đầu sự nghiệp sô lô. Ca khúc “Still crazy after all these years” ra đời năm 1975 được đánh giá là tác phẩm thành công nhất trong sự nghiệp của ông. Những nhạc phẩm của Simon đã được dư luận và các nhà phê bình khen ngợi và giành được những thành công thương mại đáng kể trong bốn thập kỉ. Ông được Tạp chí Time bầu là một trong 100 nhân vật ảnh hưởng nhất thế giới năm 2006.

- Kể từ năm 2009, ngày 13-10 được Đại hội đồng Liên hợp quốc lựa chọn là Ngày Quốc tế giảm nhẹ rủi ro thiên tai. Ngày này cũng được ASEAN lấy để kỷ niệm Ngày Quản lý thiên tai ASEAN để kêu gọi mọi người và cộng đồng trên toàn thế giới nâng cao nhận thức và giảm nhẹ rủi ro do thiên tai gây ra.

Ngày Quốc tế giảm nhẹ rủi ro thiên tai được tổ chức nhằm nâng cao ý thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc phòng tránh những rủi ro do thiên tai gây ra. (Ảnh: untoday.org)

Cụm từ Ngày Quốc tế giảm nhẹ rủi ro thiên tai lần đầu tiên xuất hiện trong một nghị quyết của Đại hội đồng Liên hợp quốc được thông qua ngày 23-12-1989. Nghị quyết tuyên bố Thập kỷ quốc tế giảm nhẹ thiên tai (IDNDR), bắt đầu từ ngày 1-1-1990 và ngày thứ Tư thứ 2 của tháng 10 là Ngày Quốc tế giảm nhẹ rủi ro thiên tai. IDNDR và Quốc tế giảm nhẹ rủi ro thiên tai xuất hiện khi con người dần nhận ra việc ứng phó khẩn cấp với những thảm họa lớn như động đất và các hiện tượng thời tiết cực đoan khác là không còn đủ mà cần phải có biện pháp, cách tiếp cận mới để quản lý rủi ro thiên tai nếu thế giới muốn hạn chế thiệt hại do thiên tai gây ra.

Ngày Quốc tế giảm nhẹ rủi ro thiên tai được tổ chức hằng năm nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về nguy hại và sức tàn phá của thiên tai đối với con người cũng như về tầm quan trọng của việc phòng tránh những rủi ro mà họ phải đối mặt, từ đó có những hành động thiết thực góp phần giảm thiểu hoặc ngăn chặn các rủi ro thiên tai.

Người dân Thái Lan mặc đồ màu hồng tập hợp trước bệnh viên Siriraj ở Bangkok ngày 13-10 để cầu nguyện cho Quốc vương Bhumibol Adulyadej - Ảnh: Reuters

- Ngày 13-10-2016: Quốc vương Thái Lan Bhumibol Abdulyadej băng hà sau thời gian bệnh nặng và được điều trị bệnh tại Bangkok. Ngài thọ 88 tuổi và là vị vua có thời gian trị vì lâu nhất thế giới.

TRẦN HOÀI (Hồ Chí Minh toàn tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật, năm 2011; tuoitre.vn; britannica.com; untoday.org; history.info)