Xét về vị trí địa lý, Ấn Độ và Indonesia nằm ở các ngã tư quan trọng tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Quần đảo Andaman và Nicobar của Ấn Độ nằm ở điểm nối địa chiến lược giữa Nam Á và Đông Nam Á, chỉ cách Indonesia 90 hải lý. Giao lộ này cũng là nơi có các tuyến liên lạc trên biển quan trọng và các điểm nút thắt hàng hải đóng vai trò là huyết mạch kinh tế của khu vực.

Cả Indonesia và Ấn Độ được coi là những người gác cổng của khu vực, là điểm trung chuyển cho ước tính khoảng 60% thương mại hàng hải toàn cầu.

leftcenterrightdel
Tàu ngầm INS Sindhukesari của Hải quân Ấn Độ cập cảng Tanjung Priok, Jakarta (Indonesia), ngày 22-2. Ảnh: Asian Military Review 

Với những lợi ích chiến lược như vậy, việc mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác song phương chắc chắn sẽ mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia này. Trên tờ The Jakarta Post, nhà phân tích chính trị Don McLain Gill của Hiệp hội Nghiên cứu Philippines-Trung Đông (PMESA) nhận định, quan hệ đối tác chiến lược Indonesia-Ấn Độ ngày nay tiếp tục được cải thiện đáng kể không chỉ về quy mô mà cả chiều sâu. Tuy nhiên, không chỉ sức mạnh vật chất và thực tế khách quan về địa lý mới kéo hai nước lại gần nhau hơn, mà mức độ hợp tác trong bối cảnh thực tế đó được nâng cao do sự hội tụ ngày càng nhiều về nhận thức, mối quan tâm và mục tiêu giữa New Delhi và Jakarta.

Trong bối cảnh đó, chuyến thăm Indonesia đầu tiên của tàu ngầm Hải quân Ấn Độ INS Sindhukesari càng mang nhiều ý nghĩa. Tàu ngầm là yếu tố quan trọng thể hiện sức mạnh của hải quân, nhờ khả năng đóng góp hiệu quả vào việc kiểm soát biển, phòng thủ trên biển và triển khai sức mạnh biển của một quốc gia. Do đó, việc đón tàu ngầm INS Sindhukesari cho thấy, Indonesia ngày càng sẵn sàng mở rộng phạm vi hoạt động của Hải quân Ấn Độ sang Tây Thái Bình Dương.

Cả Indonesia và Ấn Độ đều chia sẻ chung tầm nhìn về một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương bao trùm, dựa trên luật lệ và ổn định, trong đó vai trò trung tâm của ASEAN vẫn là then chốt.

Năm 2023, cùng với việc đảm nhiệm vị trí chủ tịch ASEAN, Indonesia đang nỗ lực thể hiện vai trò lãnh đạo của mình bằng cách chèo lái ASEAN vượt qua những thách thức trong một khu vực đầy biến động, nhất là trong bối cảnh cuộc tranh giành ảnh hưởng giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng gay gắt đã biến khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương thành một sân khấu quan trọng của cạnh tranh địa chính trị.

Trong khi đó, Ấn Độ-một cường quốc ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, có đầy đủ khả năng hỗ trợ cho Indonesia trong các vấn đề liên quan đến bảo đảm an ninh khu vực.

HIỀN MINH