Theo AFP, ngày 27-4, Chủ tịch EC Ursula von der Leyen cho biết: “Chúng tôi sẽ cố gắng để quyết định của Gazprom gây ra ít tác động nhất cho người tiêu dùng châu Âu”. Người đứng đầu EC nêu rõ, kỷ nguyên năng lượng hóa thạch của Nga tại châu Âu sắp kết thúc. Bà Ursula von der Leyen cũng cảnh báo các nhà nhập khẩu năng lượng rằng ngoại trừ các hợp đồng quy định thanh toán bằng đồng ruble có từ trước, tất cả những nhượng bộ yêu cầu thanh toán bằng đồng ruble của Nga là hành động vi phạm các lệnh trừng phạt đang được áp dụng. Chủ tịch EC nêu rõ: “Các công ty sẽ phải chịu rủi ro lớn nếu vi phạm các biện pháp trừng phạt. 97% hợp đồng của các nước thành viên EU đều quy định rõ ràng về thanh toán bằng euro hoặc USD”.

leftcenterrightdel
 Công nhân kiểm tra đường ống dẫn khí đốt tại biên giới Bulgaria - Hy Lạp.Ảnh: AFP.

Bà Ursula von der Leyen cho biết, EU đã có sự chuẩn bị sẵn sàng trong trường hợp Nga tạm dừng nguồn cung khí đốt cho các nước thành viên và lên kế hoạch cho một phản ứng phối hợp của khối. “Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác quốc tế để bảo đảm nguồn cung thay thế. Và tôi cũng sẽ tiếp tục làm việc với các lãnh đạo châu Âu cũng như thế giới để bảo đảm an ninh năng lượng ở châu Âu”, Chủ tịch EC nói thêm.

Về phần mình, đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và an ninh của EU Josep Borrell cho rằng động thái của Gazprom sẽ chỉ khiến châu Âu đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang năng lượng xanh và hạn chế sự phụ thuộc vào năng lượng Nga. Dự kiến, Bộ trưởng Năng lượng các nước thành viên EU sẽ gặp nhau để thảo luận về tình hình vào đầu tuần sau.

Gazprom đã thông báo ngừng cung cấp khí đốt cho cả Ba Lan và Bulgaria. Lý do chung được đưa ra cho quyết định này là Gazprom đã không nhận được khoản thanh toán bằng đồng ruble từ hai quốc gia thành viên EU này cho các hợp đồng mua khí đốt. Gazprom cho biết đã thông báo tới hai cơ quan năng lượng Bulgargaz của Bulgaria và PGNiG của Ba Lan về quyết định ngừng cung cấp khí đốt, đồng thời nêu rõ quyết định sẽ có hiệu lực cho đến khi các khoản thanh toán được trả bằng đồng ruble.

Giữa lúc Bulgaria tìm cách khắc phục khó khăn về khí đốt, Thủ tướng Hy Lạp Kyriakos Mitsotakis khẳng định sẽ giúp Bulgaria đối phó với tình hình. Reuters dẫn nguồn tin từ Hy Lạp cho biết Athens có thể giúp Sofia bằng việc đảo chiều dòng chảy của đường ống khí đốt TurkStream. Đường ống này đưa khí đốt của Nga đến Hy Lạp qua Biển Đen, Thổ Nhĩ Kỳ và Bulgaria. Ngoài ra, Thủ tướng Hy Lạp cũng cho biết, đường ống khí đốt Interconnector Hy Lạp-Bulgaria (IGB) sẵn sàng triển khai vào tháng 6 tới. Khi xuất hiện những lo ngại xung quanh việc Nga cắt nguồn cung khí đốt cho Bulgaria và Ba Lan, giới chức Đức tuyên bố, việc này hiện không ảnh hưởng đến nguồn cung khí đốt của Đức, song Berlin vẫn theo dõi chặt chẽ tình hình.

Trong bối cảnh các nước phương Tây gia tăng trừng phạt Nga liên quan đến chiến dịch quân sự đặc biệt của nước này tại Ukraine, trong tháng 3 vừa qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Moscow sẽ không chấp nhận thanh toán hợp đồng mua khí đốt bằng các loại tiền khác ngoài đồng ruble. 

Trong một tuyên bố mới đây, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nhấn mạnh, yêu cầu thanh toán tiền khí đốt của Moscow bằng đồng ruble không phải là hành động hăm dọa vì mọi khách hàng của Nga đều đã được thông báo trước về phương thức thanh toán mới. Ông Peskov cũng khẳng định, Nga vẫn là nhà cung cấp năng lượng đáng tin cậy khi nước này thực hiện đủ nghĩa vụ đã cam kết trong hợp đồng. Theo ông Peskov, Nga sẽ làm mọi thứ cần thiết để bảo vệ các lợi ích quốc gia.

Giá khí đốt ở châu Âu đã tăng 24% sau tuyên bố khóa van tới Ba Lan và Bulgaria của Gazprom. Hãng tin Bloomberg cho rằng việc mất nguồn cung khí đốt từ Nga sẽ gây ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp quan trọng của châu Âu và làm trầm trọng thêm triển vọng kinh tế vốn đã ảm đạm.

LÂM ANH