Không chỉ là hậu phương trực tiếp trong thế trận phòng thủ tuyến biển, Hải Dương còn là "phên giậu" bảo vệ Thủ đô Hà Nội. Điều này đã được chứng minh rõ nét trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, quân và dân Hải Dương đã thực hiện tốt nhiệm vụ vừa là tiền tuyến, vừa là hậu phương. Từ vị trí chiến lược này, trong nhiều năm qua cùng với quan tâm đẩy mạnh phát triển kinh tế-xã hội, thu hút đầu tư, cấp ủy, chính quyền các cấp ở Hải Dương đặc biệt coi trọng công tác quân sự, quốc phòng địa phương. Hải Dương là một trong những địa phương có tốc độ tăng trưởng kinh tế-xã hội cao. Đặc biệt, các mục tiêu, chương trình phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn tỉnh đều được gắn với nhiệm vụ củng cố và tăng cường tiềm lực quốc phòng-an ninh. Có được kết quả đó, Bộ CHQS tỉnh đã thực hiện tốt chức năng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền trong chỉ đạo, tổ chức hiệp đồng và triển khai thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng.

Nhằm bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất, hằng năm cơ quan quân sự các cấp đã tham mưu cho cấp ủy từng cấp xây dựng nghị quyết chuyên đề và được triển khai sâu rộng đến mọi đối tượng. Một trong những vấn đề được cấp ủy, chính quyền các cấp ở Hải Dương quan tâm đầu tiên là nâng cao nhận thức về công tác quân sự, quốc phòng cho mọi tầng lớp nhân dân. Trong thực hiện công tác quốc phòng ở địa phương, Bộ CHQS tỉnh đã tham mưu cho Hội đồng giáo dục quốc phòng (GDQP) tỉnh ban hành kế hoạch công tác GDQP và bồi dưỡng kiến thức quốc phòng theo từng năm, đồng thời chỉ đạo Ban CHQS các huyện, thành phố triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả. Chỉ tính riêng năm 2006, Hội đồng GDQP các cấp ở Hải Dương đã triển khai và tổ chức gần 200 lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng cho hơn 33.000 cán bộ, đảng viên thuộc đối tượng 3, 4, 5. Trong đó, Hội đồng GDQP tỉnh tổ chức bồi dưỡng kiến thức quốc phòng cho gần 100 cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các doanh nghiệp trên địa bàn.

Năm 2006, Hải Dương trở thành tỉnh dẫn đầu Quân khu 3 trong triển khai thực hiện công tác bồi dưỡng kiến thức quốc phòng cho các đối tượng. Hải Dương cũng là tỉnh sớm nhất xây dựng và triển khai đề án GDQP ở cấp huyện trên địa bàn Quân khu 3. Dưới sự chỉ đạo, điều hành của UBND tỉnh, Bộ CHQS tỉnh cùng Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Trung tâm GDQP 2 (Trường đại học Sư phạm Hà Nội 2), tiến hành lựa chọn, đào tạo gần 100 giáo viên giảng dạy môn GDQP với thời gian 6 tháng, bảo đảm đủ điều kiện nâng cao chất lượng GDQP cho học sinh, sinh viên. Đó chính là những điều kiện để Hải Dương nâng cao nhận thức, tạo sự chuyển biến về chất trong triển khai, tổ chức và thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Không dập khuôn, sơ cứng, công tác GDQP ở Hải Dương được các cấp, các ngành triển khai thực hiện với nhiều hình thức phong phú, sinh động. Nhiều địa phương trong tỉnh đã lồng ghép công tác GDQP với các hình thức sinh hoạt văn hóa mang tính cộng đồng, gắn với các lễ hội truyền thống.

Không chỉ chú trọng nâng cao chất lượng công tác GDQP, Tỉnh ủy, UBND tỉnh còn triển khai hoàn chỉnh và đồng bộ các biện pháp xây dựng LLVT địa phương. Các phương án tác chiến tỉnh thường xuyên tổ chức luyện tập, bổ sung kịp thời, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của từng cơ quan, đơn vị, địa phương và thống nhất từ tỉnh đến cơ sở. Hằng năm, căn cứ tính chất nhiệm vụ, Bộ CHQS tỉnh tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND chỉ đạo các địa phương và một số ngành tổ chức diễn tập khu vực phòng thủ ở nhiều cấp với nhiều hình thức khác nhau. Thông qua diễn tập, không ngừng nâng cao ý thức cảnh giác cách mạng, mà còn là điều kiện để LLVT trong tỉnh luyện tập xử lý các tình huống nảy sinh trong đời sống sinh hoạt như: Tham gia phòng, chống lụt bão, tìm kiếm cứu nạn; công tác dân vận; tham gia xóa đói giảm nghèo…

Xác định rõ vai trò nòng cốt của LLVT trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, trong nhiều năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Bộ CHQS tỉnh đã tập trung xây dựng, củng cố lực lượng DQTV, DBĐV thực sự vững mạnh. Đến nay, 100% cán bộ DQTV, DBĐV trên địa bàn tỉnh đều được kiện toàn đầy đủ với chất lượng cao. 100% xã, phường đội trưởng, chỉ huy trưởng tự vệ, cán bộ các phân đội dân quân đều là đảng viên và tham gia cấp ủy cùng cấp. Kết thúc khóa 3 (5-2008), Hải Dương bảo đảm 100% xã, phường đội trưởng đều được đào tạo theo chương trình quy định. Đặc biệt, tỉnh đã dành khoản ngân sách khá lớn bảo đảm chi trả đầy đủ chế độ phụ cấp cho đội ngũ cán bộ Ban CHQS các cấp, đồng thời mua sắm trang phục, đầu tư cơ sở vật chất phục vụ huấn luyện, duy trì khả năng SSCĐ. Năm 2006, Hải Dương cũng là địa phương đầu tiên của Quân khu 3 tổ chức hội thao các binh chủng đối với lực lượng DQTV với sự tham gia của hơn 500 vận động viên của 100% đơn vị DQTV. Hội thao được Bộ tư lệnh Quân khu 3 đánh giá cao, đồng thời coi đây là hình thức huấn luyện các chuyên ngành binh chủng đối với lực lượng DQTV hiệu quả, thiết thực.

60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, tuy vẫn còn nhiều vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu, tháo gỡ, nhưng bằng sự năng động, sáng tạo, bám sát cơ sở, nắm vững thời cơ, cơ quan quân sự các cấp ở Hải Dương đã xây dựng LLVT Hải Dương luôn giữ vững vai trò xung kích, nòng cốt trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, thực sự trở thành chỗ dựa vững chắc của cấp ủy, chính quyền và mọi tầng lớp nhân dân, góp phần quan trọng thúc đẩy kinh tế tăng trưởng nhanh.

Đại tá Trần Công Cửu - Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Hải Dương