Lửa thử vàng, gian nan thử sức

Ngày 30-4-1975, đất nước trọn niềm vui thống nhất, Bắc Nam sum họp một nhà. Khi tiếng súng vừa dứt, đất nước bước ngay vào giai đoạn “tái thiết” và “dựng xây” từ đống tro tàn. Bên bờ Nam sông Hậu, sau khi lực lượng vũ trang Quân khu 9 tiếp quản căn cứ “Yểm trợ tiếp vận” của chế độ cũ, một nhà xưởng nhỏ đã ra đời với cái tên giản dị “Xưởng Bình Thủy”-cơ sở tiền thân của Nhà máy X55. Đến ngày 15-9-1975, theo Chỉ thị của Bộ Tổng Tham mưu, Trung đoàn 962 bàn giao cho đại diện bộ khung của Vùng 5 quản lý. Ngày 26-10-1975, Bộ Quốc phòng chính thức ký quyết định thành lập 5 vùng duyên hải, cũng là ngày thành lập của các đơn vị trực thuộc, và xưởng Bình Thủy trở thành đơn vị trực thuộc của Vùng 5 Hải quân. Một năm sau, xưởng đổi tên thành “Xưởng X55” mở đầu cho hành trình bền bỉ của một tập thể kiên cường nơi vùng đất Tây Nam đầy nắng gió.

Gắn bó từ lúc còn là một công nhân trẻ, Đại tá Hồ Đức Hoa, nguyên Phó giám đốc kỹ thuật Nhà máy X55 vẫn nhớ như in những năm tháng đầy gian truân ấy: “Nhà xưởng thô sơ, mái tôn cũ kỹ, trang thiết bị nghèo nàn, chỉ sửa được xe máy, súng pháo nhỏ, đáp ứng một phần kỹ thuật rất nhỏ cho Vùng 5 Hải quân. Nhưng trong gian khó, ý chí người thợ được tôi luyện. Chúng tôi vừa làm vừa học, tự mày mò từng chi tiết máy, từng mối hàn để tích lũy kinh nghiệm. Cho đến mãi năm 1995, sau khi được đầu tư máy móc và triền kéo, Nhà máy X55 mới đóng được con tàu đầu tiên, từ đó mở ra thời kỳ phát triển”, Đại tá Hoa xúc động nhớ lại.

Toàn cảnh khu vực hệ thống đốc nổi và sàn nâng tàu hàng nghìn tấn của Nhà máy X55, phục vụ hạ thủy các loại tàu, thuyền trọng tải lớn. 

Trong dòng hồi ức trở về, Đại tá Hồ Đức Hoa mỉm cười khi kể về những ngày tháng cùng đồng nghiệp đóng con tàu Dầu đầu tiên cho một doanh nghiệp kinh tế. Ngày hạ thủy, ai cũng lặng nhìn nó rẽ sóng trên dòng sông Hậu, vận tải chỉ 300 tấn, nhưng đó chính là trái ngọt cho cả một quá trình bền bỉ học hỏi. Đại tá Hồ Đức Hoa xúc động nói: “Khi đóng con tàu đó, chúng tôi lấy tinh thần và ý chí của người thợ làm động lực, lấy kinh nghiệm tích lũy làm nền tảng. Chính từ những năm tháng ấy, nhiều anh em đã trưởng thành, trở thành thợ giỏi, tiếp tục truyền lửa nghề cho lớp trẻ”.

Đổi thay để vươn ra biển lớn

Trải qua nửa thế kỷ, Nhà máy X55 nay khoác lên mình một diện mạo mới, hiện đại, chuyên nghiệp. Tại không gian nhà xưởng rộng gần 6.000m2, các công nhân, kỹ sư sử dụng những cẩu trọng tải 10 tấn để kết nối các mảnh ghép to lớn của con tàu tuần tiễu ST294-con tàu vỏ nhôm thứ 3 được nhà máy thi công theo hình thức đóng úp. Là người gắn bó với con tàu từ lúc tiếp nhận bản vẽ, anh Hoàng Văn Huấn, Tổ trưởng Tổ vỏ tàu 1 chia sẻ: “Để đóng được tàu tuần tiễu ST294 đòi hỏi tay nghề thợ phải cao, do kết cấu vỏ tàu là hợp kim nhôm nên tuyến hình và kết cấu mềm hơn thép, chỉ cần sai lệch nhỏ là ảnh hưởng toàn bộ hình dáng. Vì vậy, mỗi mối hàn, mỗi chi tiết những người thợ như chúng tôi đều phải gia công tỉ mỉ”.

Hình ảnh tàu nước tải trọng 250 tấn căng mình, rẽ sóng trên dòng sông Hậu là minh chứng sinh động cho năng lực đóng tàu ngày càng lớn mạnh của Nhà máy X55. Bên cạnh đó, đơn vị còn sửa chữa, đóng mới nhiều tàu kinh tế như: Superdong Phu Quy, du thuyền Cần Thơ, Victoria MeKong…; tàu quốc phòng hiện đại như: Tàu vận tải 80 - 520 tấn, tàu kiểm ngư, tàu tuần tiễu, tàu hải đội dân quân thường trực. Những năm gần đây, Nhà máy X55 còn đẩy mạnh số hóa trong quy trình thi công. Từ trang bị hệ thống máy cắt CNC Plasma, máy uốn ống, máy tiện CNC đến các phần mềm chuyên nghiệp như AutoCAD cho thiết kế 2D, Rhino để mô phỏng 3D và Tekla Structures để tăng độ chính xác, tiết kiệm thời gian và nhân lực.

Các mảnh ghép của Tàu tuần tiễu ST294 đang được công nhận kết nối bằng cẩu tải trọng 10 tấn tại nhà xưởng rộng gần 6.000m² của Nhà máy X55 Hải quân.

Bước vào kỷ nguyên mới, Thượng tá Lê Văn Quốc, Phó giám đốc Nhà máy X55 cho biết, đơn vị đã xây dựng lộ trình phát triển dài hạn, tập trung hiện đại hóa cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, đầu tư hệ thống đốc nổi và sàn nâng tàu 1.600 tấn nhằm đáp ứng yêu cầu sản xuất quy mô lớn. Đặc biệt, nhà máy chú trọng công tác đào tạo nguồn nhân lực được xem là “xương sống” của đơn vị. Thượng tá Lê Văn Quốc chia sẻ: “Chúng tôi sẽ cử cán bộ, kỹ sư, thợ lành nghề tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu, học hỏi kinh nghiệm từ các đơn vị bạn, qua đó nâng cao chất lượng và uy tín của X55 trong ngành đóng tàu quốc phòng”.

Tại miền Tây sông nước, Nhà máy X55 như một điểm “tái sinh” và “khởi tạo” cho các con tàu miền Tây Nam Bộ, thậm chí còn là cánh tay nối dài góp phần bảo vệ các nhà giàn ở khơi xa. Trên hành trình làm chủ công nghệ đóng tàu hiện đại, mỗi con người của Nhà máy X55 vẫn nỗ lực từng ngày, gửi vào đó cả tâm huyết và lòng tự hào của người lính thợ Hải quân. Để viết tiếp khát vọng vươn ra biển lớn, bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc bằng chính đôi tay và trái tim của mình./.

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.