Chứng kiến những người thợ ở Xưởng X78 (Cục Kỹ thuật Quân khu 2) khi tháo trục liên kết càng pháo cỡ lớn (như 130mm, 152mm, 155mm...) phải tiến hành nhiều bước: Cẩu, nâng bệ và đầu càng pháo lên cao, kê chắc chắn rồi dùng một đoạn trục nhôm hoặc đồng, búa tạ đóng từ dưới lên (nếu không thể đóng ra thì phải lật càng pháo quay 180 độ và đóng từ trên xuống), mất nhiều thời gian, sức lao động, đồng thời làm biến dạng ren của trục liên kết, dễ gây ra mất an toàn, Thượng tá Mai Văn Tốc, Trưởng phòng Quân khí, Cục Kỹ thuật Quân khu 2 không khỏi trăn trở.
Anh quyết định tìm hiểu kỹ để có cách tháo trục liên kết càng pháo cỡ lớn dễ dàng, giúp người lính thợ bớt vất vả và bảo đảm an toàn hơn.
Qua nghiên cứu, Thượng tá Mai Văn Tốc thấy rằng, nguyên nhân khiến việc tháo trục liên kết càng pháo cỡ lớn gặp khó khăn do trục liên kết càng pháo là mối ghép trung gian, không có khe hở, kết cấu mối ghép dạng bản lề, qua nhiều năm sử dụng bị han gỉ, hoặc trục liên kết bị mòn tạo thành hình dạng như trục khuỷu.
Là kỹ sư cơ khí có nhiều năm kinh nghiệm, anh Tốc vẽ sơ đồ chi tiết bộ dụng cụ chuyên dùng tháo trục đầu càng các loại pháo mặt đất, rồi tham khảo ý kiến của cán bộ, nhân viên Xưởng X78. Bản vẽ gồm các chi tiết, như: Trục liên kết càng pháo (trục đầu càng); lỗ liên kết (bản lề) ở đầu càng pháo; lỗ liên kết (bản lề) ở bệ dưới pháo; đai ốc nối đầu kích; pít tông kích thủy lực; xi lanh kích thủy lực; cụm bơm thủy lực đặt ngoài, bơm dầu qua kích bằng đường ống dẫn thủy lực; đai ốc nối đầu kích...
    |
 |
| Mô phỏng bộ dụng cụ chuyên dùng tháo trục đầu càng các loại pháo mặt đất. |
Điểm sáng tạo của bộ dụng cụ cơ khí chính là sử dụng lực ép thủy lực tạo ra từ một cơ cấu bơm rời, kết hợp kích thủy lực 2 chiều được gá chắc chắn trên đế lắp, nhằm tạo ra một lực lớn theo chiều trục (đến 15 tấn), đẩy trục liên kết càng pháo ra rất nhẹ và êm, kể cả những trục bị vướng kẹt lâu năm không tháo.
Sau khi chế tạo, dùng thử nghiệm ở Xưởng X78 cho thấy có hiệu quả, Thượng tá Mai Văn Tốc tiếp tục nghiên cứu để bộ dụng cụ có thể tháo được tất cả các trục liên kết càng (trục đầu càng) của các loại pháo mặt đất và anh đã thành công. Thực tế cho thấy, bộ dụng cụ này có thể thay thế 4 người thợ, năng suất tăng 200% so với sử dụng phương pháp cũ. Quá trình tháo lắp càng pháo không làm biến dạng, hư hỏng chi tiết, bảo đảm an toàn cho người và khí tài.
Được biết, trước đây, trên cương vị Giám đốc Xưởng X78, Thượng tá Mai Văn Tốc với tinh thần không ngừng sáng tạo đã có nhiều sáng kiến, cải tiến kỹ thuật rất hữu ích, góp phần nâng cao năng lực bảo dưỡng, sửa chữa, đồng bộ trang bị kỹ thuật của đơn vị.
GIA HÂN