Sau 10 ngày, bộ đội ta đã đào được hơn 100km giao thông hào cùng hàng nghìn công sự, hàng vạn ụ súng các loại, hình thành một hệ thống trận địa tiến công, vây lấn hoàn chỉnh từ đại đoàn đến các phân đội. Trong đó, tuyến xuất phát tiến công đánh các cụm cứ điểm ở phía Đông (gồm E, D1, D2, C1, C2, D3, A1) và phía Tây (gồm 106, 311, 105, 206) được chuẩn bị rất chu đáo.

Theo kế hoạch, trong đợt 2 chiến dịch (từ ngày 30-3 đến 30-4-1954), ta tập trung ưu thế binh hỏa lực đánh các cứ điểm phía Đông và phía Tây. Để chuẩn bị đánh cứ điểm 106 trên cánh đồng phía Tây sân bay Mường Thanh, Trung đoàn 36, Đại đoàn 308 tổ chức đào các chiến hào tiến sát hàng rào của địch. Đêm 1-4-1954, bộ đội ta bí mật vận động theo chiến hào tiến sát hàng rào, tiêu diệt các ụ súng của địch, rồi nhanh chóng vào trong cứ điểm, bất ngờ nổ súng diệt gọn quân địch trong vòng 30 phút. Trận đánh cứ điểm 106 có thể coi là trận mở đầu cho hình thức chiến thuật vây lấn của Quân đội ta.

leftcenterrightdel
Quân ta tấn công cứ điểm Him Lam, mở đầu Chiến dịch Điện Biên Phủ, năm 1954. Ảnh tư liệu 

Kế tiếp là trận Trung đoàn 165, Đại đoàn 312 đánh cứ điểm 105. Đây là một trong những cứ điểm quan trọng của địch bảo vệ sân bay Mường Thanh. Trận đánh diễn ra quyết liệt, từ đêm 4 đến sáng 5-4, ta diệt một bộ phận sinh lực địch, chiếm 3/4 cứ điểm. Địch điều động một tiểu đoàn và 5 xe tăng từ Mường Thanh ra ứng cứu. Do các đơn vị phối hợp chưa chặt chẽ, bộ đội ta chỉ diệt được một số địch và không đủ sức giữ trận địa. Theo chỉ đạo của Bộ chỉ huy chiến dịch, Trung đoàn 165 tạm dừng tiến công, tiếp tục xây dựng trận địa, hào giao thông để tiến công, bao vây cứ điểm 105, đến đêm 16-4 thì hoàn thành. Nhờ hệ thống trận địa, chiến hào được chuẩn bị chu đáo, bộ đội chiến đấu dũng cảm, khi tiến công cứ điểm 105 lần 2 (từ đêm 18 đến sáng 19-4), Trung đoàn 165 đã làm chủ trận địa, tiêu diệt và bắt hơn 100 tên địch.

Cùng thời gian này, Trung đoàn 36 sau khi đánh thắng trận cứ điểm 106 được giao nhiệm vụ đánh cứ điểm 206 (cách sân bay Mường Thanh 100m về phía Tây), do Đại đội 4 Âu-Phi được trang bị hỏa lực mạnh đóng giữ. Từ kinh nghiệm trận đánh cứ điểm 106 và học tập kinh nghiệm các đơn vị bạn, Trung đoàn 36 xác định xây dựng trận địa đánh cứ điểm 206 theo chiến thuật vây lấn. Đêm 22-4, Trung đoàn được lệnh tiến công. Ngay từ loạt pháo đầu tiên, ta đã đánh trúng hầm chỉ huy và hầm thông tin, cắt đứt liên lạc của địch với tập đoàn cứ điểm, tạo điều kiện cho bộ binh ta từ 3 hướng tiến công vào trung tâm cứ điểm địch. Đến 2 giờ 10 phút ngày 23-4, ta diệt và bắt toàn bộ quân địch, làm chủ hoàn toàn cứ điểm 206. Thắng lợi của trận đánh này đã tạo điều kiện cho các lực lượng của ta thắt chặt vòng vây, tạo thế cho chiến dịch phát triển chuyển sang đợt 3, tổng công kích, tiến tới tiêu diệt toàn bộ quân địch ở Điện Biên Phủ, kết thúc chiến dịch.

Thực hiện phương châm “đánh chắc, tiến chắc”, bộ đội ta đã sáng tạo ra cách đánh vây lấn-một hình thức chiến thuật tiến công địch phòng ngự trong công sự kiên cố bằng cách bao vây, đánh lấn từng bước, tiêu hao, phá hoại và lấn chiếm từ vòng ngoài vào tung thâm, làm cho địch suy yếu dần, tiến tới tiêu diệt toàn bộ chúng. Chiến thuật vây lấn được khởi đầu từ trận đánh các cứ điểm 106, 105 và được hoàn thiện trong trận đánh cứ điểm 206. Trận đánh cứ điểm 206, bộ đội ta tổ chức xây dựng trận địa tiếp cận cứ điểm địch, kết hợp bắn tỉa, đánh địch ra phá lấp trận địa ta; đồng thời sử dụng các phân đội nhỏ đánh lấn, vây hãm khiến quân địch căng thẳng, mệt mỏi, rồi ta tiến công tiêu diệt hoàn toàn cứ điểm. Đây là bước phát triển nhảy vọt về chiến thuật của Quân đội ta trong Chiến dịch Điện Biên Phủ.

DƯƠNG ĐÌNH LẬP