Đoàn chiến sĩ thi đua năm ấy hành quân gần một tuần mới về tới hậu phương Việt Bắc. Trên đường vào Cơ quan Tổng cục Chính trị có kết hoa và dựng cổng chào rất trang trọng, đích thân Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam Nguyễn Chí Thanh ra đón và chủ trì tổ chức lễ đón trọng thể.  

Ngay hôm đầu, đồng chí Nguyễn Chí Thanh đã bố trí để Trung đoàn trưởng Hoàng Cầm được nói chuyện với Bác qua điện thoại. Mang tâm trạng vui sướng và cũng không kém phần hồi hộp, đồng chí Hoàng Cầm báo cáo đoàn chiến sĩ thi đua từ Mặt trận Điện Biên Phủ về mừng sinh nhật Bác đã có mặt. Cuộc trò chuyện sau này được Thượng tướng Hoàng Cầm kể lại: “Bác hỏi chúng tôi ở Tây Bắc có đói, có khổ không? Anh Nguyễn Chí Thanh đứng gần, vui vẻ nhắc tôi "cứ nói thật với Bác". Tôi thú thực với Bác rằng vô cùng gian khổ, vất vả. Bác lại hỏi: “Các chú có thuốc lào hút không?”.

Bác Hồ tặng Huy hiệu “Chiến sĩ Điện Biên Phủ” cho các cá nhân có thành tích xuất sắc trong Chiến dịch Điện Biên Phủ. Ảnh tư liệu 

Bộ đội ta bấy giờ đa số là nông dân, nhiều người nghiện thuốc nặng. Không có thuốc hút, người cứ bần thần, chẳng muốn làm gì. Hiểu nhu cầu tuy nhỏ nhưng không thể thiếu ấy, Chính phủ và Bác đã chỉ thị cho cơ quan cung cấp ở hậu phương chú ý lo cho bộ đội khoản thuốc lào gửi lên mặt trận cùng với súng đạn, gạo, muối và thuốc men. Nhưng do chiến đấu kéo dài, cảnh thiếu thuốc hút vẫn là vấn đề "thời sự" được nhắc đến hằng ngày. Câu hỏi của Bác khiến cả đoàn chiến sĩ thi đua rất xúc động. 

Cuộc trò chuyện qua điện thoại hôm ấy kéo dài chừng 10 phút. Trưởng đoàn Hoàng Cầm báo cáo sơ bộ tình hình và nguyện vọng được gặp Bác của đoàn. Từ đầu dây bên kia, giọng Bác chậm rãi, thân mật, ân cần. Bác biết tin đoàn chiến sĩ thi đua ở Điện Biên Phủ về thăm Bác, nhưng do bận họp Hội đồng Chính phủ, chưa thể gặp ngay. Bác dặn mọi người nghỉ ngơi cho khỏe, chờ họp xong Bác cháu sẽ gặp mặt lâu và vui hơn.

Tuy nhiên, do yêu cầu nhiệm vụ, đồng chí Hoàng Cầm phải về trước, không được gặp Bác. 10 năm sau, dịp Bác về thăm Sư đoàn 312, Sư đoàn trưởng Hoàng Cầm có báo cáo với Bác về việc từng dẫn đầu đoàn chiến sĩ thi đua về báo công mừng sinh nhật Bác sau Chiến thắng Điện Biên Phủ. “Bác gật đầu bảo hôm đó do đang bận họp nên chỉ nói chuyện với tôi qua điện thoại. Tôi thật không ngờ, một câu chuyện nhỏ đã qua 10 năm, dù bận trăm công nghìn việc mà Bác vẫn nhớ rõ như vậy. Còn tôi luôn tâm niệm những lời dạy bảo ân cần của Bác qua các chiến dịch: Quyết tâm không bao giờ thừa đối với bất cứ một trận chiến đấu, một chiến dịch nào”, Thượng tướng Hoàng Cầm viết trong hồi ký.

LÊ QUANG ĐẠT

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chiến thắng Điện Biên Phủ  - Mốc son lịch sử xem các tin, bài liên quan.