Từ ngày nhập ngũ đến tháng 5-1954, Nguyễn Văn Ty đã tham gia 7 chiến dịch lớn, với 35 trận đánh, trận nào anh cũng thể hiện tinh thần dũng cảm, táo bạo, bị thương vẫn không rời trận địa. Dù làm liên lạc cũng như khi phụ trách Tiểu đội trưởng bộc phá, bất kỳ nhiệm vụ nào, trong hoàn cảnh nào Nguyễn Văn Ty đều chấp hành nghiêm chỉnh mệnh lệnh.
Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, Nguyễn Văn Ty là Tiểu đội trưởng bộc phá của Trung đoàn 88, Đại đoàn 308 có nhiệm vụ tiêu diệt cứ điểm Độc Lập. Tiêu diệt cứ điểm Độc Lập là một nhiệm vụ rất khó khăn, nhất là với Trung đoàn 88. Trung đoàn 88 vừa mới hành quân về tới nơi, địa hình, sự bố trí của địch chưa nắm được chắc, thời gian chuẩn bị chiến đấu chỉ còn đúng 3 ngày. Ngoài những công việc chuẩn bị khác, trong 3 ngày, Trung đoàn phải đào một đường hào xuất kích từ cửa rừng ra tới chân đồn địch. Cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 88 tranh thủ phổ biến kế hoạch tác chiến, hiệp đồng, chuẩn bị vật chất, tiến hành công tác chính trị. Đêm đến, lại kéo ra đào tiếp con hào đường trục xuất phát tiến công. Cường độ lao động của mọi người lên tới mức cao nhất, 18 đến 20 giờ làm việc cật lực mỗi ngày.
Ngày 14-3-1954, việc chuẩn bị đã hoàn thành...
    |
 |
| Chân dung anh hùng Nguyễn Văn Ty. Ảnh: baotanglichsu.vn |
Đúng 3 giờ 30 phút ngày 15-3, từ phía Đông, những khẩu lựu pháo 105mm sau vài giờ im lặng, bất chợt lại gầm lên trút đạn xuống Đồi Độc Lập. Cả ngọn đồi chìm ngập trong khói lửa. Các ổ súng máy của địch hầu như bị tê liệt. Lệnh mở cửa bắt đầu. Tiểu đội thứ nhất, một chiến sĩ ôm quả bộc phá lao thẳng lên hàng rào thứ nhất. Trong chớp mắt anh đã quay trở lại, cũng vừa lúc một tiếng nổ kèm theo một khối lửa lớn. Người thứ hai ôm bộc phá chạy lên. Tiếp ngay đó là một tia chớp lửa đỏ rực. Người thứ ba lao lên...
Những quả bộc phá của tiểu đội thứ hai nối tiếp nhau nổ vang, mỗi lúc nhích dần lên tiến gần vào cứ điểm địch. Khi tiểu đội thứ hai hoàn thành nhiệm vụ thì Nguyễn Văn Ty bắt đầu dẫn tiểu đội mình vượt lên. Anh cúi gập người tránh làn đạn súng máy chạy vụt lên phía trước. Nguyễn Văn Ty đã lên tới đường mở. Theo dõi những ánh lửa của bộc phá, Nguyễn Văn Ty thấy nó cứ dần dần chếch đi. Đường mở bị lệch chăng? Từng làm liên lạc viên cho đại đội, Ty đã thấy rõ tác hại của việc mở lệch đường.
Không chậm trễ, lợi dụng một quả pháo sáng Nguyễn Văn Ty ngắm đúng lô cốt địch rồi lùa ống bộc phá của mình vào hàng rào dây thép gai thật khéo léo và mau lẹ. Một tiếng nổ vang, Nguyễn Văn Ty dẫn luôn người chiến sĩ bộc phá của mình lên cao, đặt tiếp quả khác rồi quả khác nữa theo đúng hướng vừa chỉnh lại. Cả mười một chiến sĩ của tiểu đội Nguyễn Văn Ty dẫn lên đều đặt đúng hướng.
Lô cốt địch hiện ra khá gần. Nhưng tới lúc đó quân ta hết bộc phá. Mưa mỗi lúc một to hơn. Năm phút, mười phút, hai mươi phút vẫn chưa bắt liên lạc được với các bộ phận bộc phá của tiểu đoàn, trung đoàn ở phía sau lên tiếp viện. Rồi ba mươi phút... Không thể đợi hơn được nữa, Nguyễn Văn Ty chạy băng trở lại. Vừa lúc đó anh gặp trung đội trưởng đem ba quả bộc phá của anh em bị thương lên. Ty ôm cả ba quả, chạy lên đường mở.
Một quả nổ như sét đánh, chấm dứt ba mươi phút căng thẳng của trận đánh. Tới quả thứ hai, Ty kiểm tra lại, thì thấy kíp nổ đã rơi mất từ bao giờ. Thế là Ty buộc lựu đạn vào, giật nổ thay kíp. Quả bộc phá được giật nổ bằng lựu đạn đã quét thêm được 2m dây thép gai nữa. Nguyễn Văn Ty quay trở lại, đem tiếp quả thứ ba cũng đã mất kíp phải thay thế bằng một quả lựu đạn, lên đánh nốt. Nhưng khi nhìn lên bãi dây thép gai vẫn còn dày tới 20m. Nguyễn Văn Ty lại không nói không rằng, chạy ngược trở lại. Đường hào chật chội, để tranh thủ thời gian, Nguyễn Văn Ty cứ băng băng chạy trên miệng hào giao thông mặc cho đạn địch nổ xung quanh.
|
 |
| Pháo binh ta bắn trúng nhiều vị trí tại trung tâm đồi Độc Lập, Bản Kéo. Ảnh: Baotanglichsu.vn |
Nguyễn Văn Ty chạy về gần tới sở chỉ huy của tiểu đoàn, anh gặp một đơn vị đang tiến lên, Nguyễn Văn Ty vui mừng khôn xiết, anh quay ngoắt người dẫn tiểu đội bộc phá trở lên đường mở. Ty dẫn một chiến sĩ lên, quả bộc phá mới, chưa bị ẩm ướt, hư hỏng gì, nổ một tiếng thật giòn. Và cứ như thế, đến quả bộc phá thứ sáu thì chỉ còn cách lô cốt địch có năm mét.
Trong lô cốt, một khẩu đại liên bắn ra loạn xạ. Các khẩu súng máy của quân ta đem lên tới đó đều bị bùn đất tắc hết. Không còn gì để yếm hộ cho những chiến sĩ lên đánh quả bộc phá cuối cùng nữa. Nguyễn Văn Ty đề nghị Trung đội trưởng cho anh em ở phía sau nhặt lựu đạn đem lên cho anh. Trung đội trưởng đồng ý, ít phút sau anh em đã chuyển lên cho Ty gần chục quả lựu đạn. Ty lấy một quả, nhằm thẳng lỗ châu mai đang tóe lửa phía trước, mím môi ném tới. Ổ đại liên địch bị dập tắt. Quả bộc phá thứ bảy, rồi thứ tám nổ xong, hàng rào thép gai trước lô cốt chỉ còn có gần 2m.
Anh nói người chiến sĩ đánh quả bộc phá cuối cùng. Ty vừa nói xong thì bất ngờ một quả lựu đạn nổ tung ở ngay trước mặt. Anh thấy mặt mũi mình rát bỏng, hai mắt tối sầm lại, Nguyễn Văn Tỵ dùng tay cố quan sát phía trước và chỉ huy người chiến sĩ thứ chín phải đánh bằng được quả bộc phá cuối cùng. Khi quả bộc phá gầm lên một tiếng rung chuyển cả trận địa thì cũng là lúc Ty kiệt sức ngã xuống ngay giữa đường mở.
Đường đã mở thông, xung kích ào lên đánh chiếm các mục tiêu... 6 giờ 30 phút ngày 15-3-1954, ta hoàn toàn làm chủ căn cứ Đồi Độc Lập. Cánh cửa thứ hai của Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ đã mở.
Ngày 31-8-1955, Nguyễn Văn Ty được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Quân công hạng Ba và danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
THÙY ANH (lược trích)
1. Anh hùng trong chiến dịch Điện Biên Phủ /Lê Hải Triều, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2009
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chiến thắng Điện Biên Phủ - Mốc son lịch sử xem các tin, bài liên quan.