Tình trạng hiện nay
JASDF không sở hữu quá nhiều thành phần chiến đấu. Hiện tại, chỉ có 12 phi đội của JASDF được trang bị máy bay chiến đấu. Theo Topwar, máy bay chiến đấu F-15J/DJ Eagle là loại máy bay chiếm số lượng nhiều nhất trong trang bị của JASDF. Những cỗ máy này được phát triển tại Mỹ và được Tập đoàn Mitsubishi sản xuất theo giấy phép tại Nhật Bản. Tổng cộng, có 189 máy bay (2 phiên bản F-15J và F-15 DJ ) nằm trong trang bị của JASDF. Ngoài ra, mẫu máy bay chiến đấu F-2A/ B do Mitsubishi sản xuất cũng chiếm số lượng đáng kể (88 chiếc). Bên cạnh đó, JASDF còn sở hữu 50 máy bay chiến đấu đa năng F-4E Phantom II và 13 máy bay trinh sát RF-4J. Trong dàn máy bay của JASDF, máy bay chiến đấu ném bom thế hệ năm F-35A Lightning II do Mỹ sản xuất là loại máy bay mới nhất nhưng không chiếm số lượng nhiều.
Nhìn chung, dàn máy bay chiến đấu của Nhật Bản khá cũ. Những chiếc máy bay dòng F-4 được đưa vào sử dụng từ năm 1981. Ngay sau đó, công tác lắp ráp F-15J / DJ được bắt đầu và kéo dài đến năm 1997. Trong khi đó, những chiếc máy bay F-2 mới hơn được sản xuất từ năm 1995-2011. Những chiếc F-35A mới được chuyển giao cho JASDF trong những năm gần đây.
Từ lâu, Nhật Bản đã quyết định từ bỏ dòng máy bay F-4E Phantom II, nhưng cho đến nay vẫn chưa được thực hiện điều này. Theo kế hoạch, Nhật Bản sẽ dùng F-35A của Mỹ để làm phương án thay thế. Những chiếc F-4 cuối cùng dự kiến sẽ bị loại biên vào năm 2020.
Sức mạnh trong tương lai
Topwar dự báo, trong tương lai gần, F-15J/ DJ vẫn sẽ là loại máy bay chiến đấu chiếm số lượng nhiều nhất trong trang bị của JASDF. Hiện nay, chưa có khả năng loại máy bay này sẽ bị thay thế bởi một loại máy bay nào đó. Các chuyên gia quân sự cho rằng, nếu đưa một số phương tiện chiến đấu ra khỏi trang bị mà không có phương án thay thế kịp thời, có thể gây suy giảm khả năng phòng thủ của Nhật Bản. Vào cuối năm ngoái, các phương tiện truyền thông đưa tin về kế hoạch của Bộ Quốc phòng Nhật Bản liên quan tới máy bay F-15. Tokyo đã đề nghị Washington mua F-15J/ DJ để lấy tiền mua những chiếc F-35 mới. Tuy nhiên, phía Mỹ không chấp nhận lời đề nghị này.
Tương lai của JASDF có liên quan trực tiếp đến máy bay chiến đấu F-35 của Mỹ. Theo các hợp đồng đã ký, phía Nhật Bản sẽ nhận được 105 máy bay F-35A và 42 F-35B. Đến nay, đơn hàng này chỉ được thực hiện một phần. Nhật Bản mới chỉ nhận được 12 chiếc F-35A. Vụ việc chiếc F-35A của JASDF bị rơi vào ngày 9-4 trong chuyến bay qua Thái Bình Dương sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đến số phận dòng máy bay này.
    |
 |
|
Máy bay chiến đấu F-35A. Nguồn: JASDF. |
|
|
 |
|
Máy bay chiến đấu F-15J. Nguồn: JASDF. |
Hiện tại, công tác hiện đại hóa dàn máy bay chiến đấu của Nhật Bản phụ thuộc trực tiếp vào nhập khẩu. Tuy nhiên, Nhật Bản cũng không đứng ngoài cuộc và cũng cố gắng tạo ra máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm của riêng mình. Máy bay chiến đấu hạng nhẹ thế hệ năm Mitsubishi X-2 Shinshin đã được chế tạo và đang được thử nghiệm. Sau đó, dựa trên nền tảng Mitsubishi X-2 Shinshin, các kỹ sư Nhật Bản sẽ chế tạo mẫu máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ năm F-3. Tokyo sẽ hợp tác với các công ty hàng đầu nước ngoài để phát triển mẫu máy bay này.
Theo các báo cáo gần đây, việc phát triển, thử nghiệm và triển khai sản xuất hàng loạt máy bay F-3 sẽ mất khoảng 10-15 năm. Nhật Bản hy vọng sẽ tạo ra chiếc F-3 với khả năng chiếm được ưu thế trên không khi đối đầu với máy bay của đối phương. Dự kiến, sẽ có 100 chiếc F-3 được sản xuất với tổng trị giá 50 tỷ USD. Công tác sản xuất phải được hoàn thành trước năm 2030.
Vào thời điểm lô máy bay F-3 xuất hiện, JASDF sẽ buộc phải từ bỏ các máy bay chiến đấu F-15J/ DJ lỗi thời. Ngoài ra, khi đó, Nhật Bản cũng sẽ bắt đầu tiến hành loại biên những chiếc F-2A/ B mới hơn F-15J/ DJ, nhưng không hiện đại. Do đó, nếu không có sự cố nào xảy ra, trong giai đoạn 2040- 2050, “xương sống” của đội máy bay chiến đấu trong trang bị của JASDF sẽ là F-35A/ B và F-3.
THÙY LINH (Theo Topwar)