Triết lý phòng bệnh hơn chữa bệnh

Nhấn mạnh yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra cho Đảng bộ Quân đội và toàn quân trong nhiệm kỳ mới, Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương nêu rõ, phải ngăn ngừa sự suy thoái ngay từ khi còn là mầm mống, ngay ở trạng thái biểu hiện của nó, nhất định không để nảy nở, phát triển trở thành suy thoái và cao hơn là “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”...

Bằng tư duy biện chứng và soi chiếu từ thực tiễn thời gian qua, chúng ta thấy rõ, những ý kiến chỉ đạo của người lãnh đạo cao nhất Đảng ta, đứng đầu Quân ủy Trung ương vừa mang tính cảnh báo, vừa thể hiện tư tưởng chỉ đạo mang tầm chiến lược. Yêu cầu ngăn chặn suy thoái ngay từ khi còn là mầm mống cũng chính là sự kế thừa triết lý truyền thống của cha ông ta về phòng bệnh hơn chữa bệnh. Đây cũng chính là sự cụ thể hóa tư tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm, chủ trương của Đảng trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng, vận dụng linh hoạt, sáng tạo, phát triển, phù hợp với yêu cầu đặt ra trong tình hình mới. Ngăn ngừa sự suy thoái còn là điều kiện bảo đảm cho “trong ấm ngoài êm”, “nội yên ngoại tĩnh” trong kế sách xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta trong bối cảnh tình hình thế giới biến động nhanh chóng, phức tạp, khó lường...

Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương phát biểu tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XII, nhiệm kỳ 2025-2030. Ảnh: VIỆT TRUNG 

Trong tiến trình xây dựng, chỉnh đốn Đảng, nhất là trong thời kỳ đất nước đổi mới, hội nhập, nghị quyết của Đảng qua các kỳ đại hội đều nhấn mạnh vai trò, tính cấp thiết của việc phòng, chống suy thoái. Đặc biệt, từ Hội nghị Trung ương 4 (khóa XII), Đảng ta đã chỉ rõ 27 biểu hiện suy thoái trong nội bộ. Việc “điểm mặt, chỉ tên” những biểu hiện này chính là cơ sở để cấp ủy, tổ chức đảng các cấp có căn cứ “bắt mạch, kê đơn” những mầm mống, biểu hiện suy thoái từ cơ sở. Từ Hội nghị Trung ương 4 (khóa XII) đến nay, Đảng ta đã triển khai một cuộc chỉnh đốn sâu rộng chưa từng có, xử lý nghiêm minh nhiều tổ chức đảng và đảng viên suy thoái. Hàng loạt vụ việc lớn được điều tra, kết luận và xử lý công khai, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, “bất kể người đó là ai”. Chính sự kiên quyết ấy đã củng cố niềm tin của nhân dân, củng cố sức mạnh nội sinh để Đảng nâng cao sức đề kháng, tự bảo vệ nội bộ Đảng và hệ thống chính trị.

Tuy nhiên, với phương pháp luận khoa học biện chứng, chúng ta cần thấy rõ và có trách nhiệm phải làm cho nhân dân và dư luận quốc tế thấy rõ, cách làm của Đảng ta không phải là “thanh trừng nội bộ” như các luận điệu xuyên tạc rêu rao, mà đó chính là cách Đảng ta tự chỉnh đốn để củng cố sức mạnh nội sinh. Cái cốt lõi trong cách chỉnh đốn của Đảng ta chính là trị một người để cứu muôn người, xử một vụ để cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực. Xử lý nghiêm minh là để cảnh tỉnh, để giáo dục, để xây dựng môi trường chính trị trong sạch, chứ không phải để làm tổn hại con người, tổ chức. Đó là bản chất nhân văn của Đảng, một điểm sáng nổi bật trong văn hóa chính trị Việt Nam. Song, để đạt được mục tiêu chung, không thể chỉ trông đợi vào xử lý. Điều quan trọng mang ý nghĩa quyết định là phải phòng ngừa từ gốc, ngăn chặn từ mầm mống. Bài học sau hơn 9 năm triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) cho thấy, bên cạnh làm mạnh công tác kiểm tra, điều tra, xử lý cán bộ, đảng viên suy thoái, vi phạm pháp luật, việc tăng cường các phương thức phòng ngừa, ngăn chặn từ sớm, từ xa là vô cùng quan trọng. Trong bối cảnh Đảng lãnh đạo công cuộc sắp xếp, tinh gọn bộ máy toàn diện, chuẩn bị nhân sự cho đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội XIV của Đảng thì việc phòng ngừa, kiểm soát suy thoái càng mang ý nghĩa quan trọng. Các biểu hiện tư duy nhiệm kỳ, chủ nghĩa cá nhân, cục bộ, bè phái, khôn lỏi chính trị, "phông bạt", làm màu, đánh bóng cá nhân, nói không đi đôi với làm, háo danh, tham vọng quyền lực... nếu không được thanh lọc sẽ biến thành môi trường thuận lợi cho suy thoái hình thành và phát triển. Mọi suy thoái đều có điểm xuất phát. Và điểm xuất phát ấy, nếu được tầm soát, cảnh tỉnh kịp thời, được giáo dục, răn đe đúng lúc, sẽ giảm rất nhiều hệ lụy về sau. Phòng ngừa suy thoái chính là chiến lược bảo vệ Đảng từ gốc rễ.

Vai trò chủ công và trách nhiệm của chúng ta

Chỉ đạo Đảng bộ Quân đội và toàn quân, Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương nêu rõ: "Phía trước chúng ta là một chân trời rộng mở, tràn đầy cơ hội và thách thức. Làm sao để chúng ta thực hiện thắng lợi 2 mục tiêu 100 năm của đất nước? Làm sao để chúng ta thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ XIV? Làm sao để đất nước có môi trường hòa bình, ổn định; để phát triển kinh tế-xã hội nhanh, bền vững; để cuộc sống người dân thực sự tự do-ấm no-hạnh phúc? Quân đội phải là lực lượng chủ công thực hiện các nhiệm vụ nêu trên...".

Xác định Quân đội là lực lượng chủ công, bởi Quân đội ta luôn đặt dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng. Bộ đội Cụ Hồ có truyền thống đoàn kết, thống nhất, mọi cán bộ, chiến sĩ phải chấp hành kỷ luật sắt tự giác nghiêm minh, trung thành tuyệt đối và có năng lực hành động cao. Để Quân đội xứng đáng với vai trò chủ công thì trước hết, Đảng bộ Quân đội phải thực sự trong sạch vững mạnh, từng cấp ủy, tổ chức đảng trong Đảng bộ Quân đội phải nói không với các biểu hiện suy thoái. Trong những năm qua, cán bộ, chiến sĩ toàn quân, đặc biệt là lực lượng công tác trên mặt trận tư tưởng-văn hóa, trong đó có Báo Quân đội nhân dân, luôn thể hiện rõ vai trò nòng cốt, vị trí tiên phong trên mặt trận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái; phòng, chống suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Sự ghi nhận, đánh giá cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và niềm tin của nhân dân đã khẳng định rõ vị trí chủ công của Quân đội trong cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Đảng trên không gian mạng. Đây là một trận tuyến đầy cam go, thử thách. Sự thành công không chỉ đòi hỏi ở trình độ, kỹ năng, chiến thuật, kỹ thuật... mà quan trọng hơn cả là người chiến sĩ trên mặt trận này phải có đủ bản lĩnh, đủ sức đề kháng, miễn dịch trước sự tấn công, xâm nhập của các luồng tư tưởng xấu độc. Muốn ngăn chặn suy thoái trong Đảng bộ Quân đội và toàn quân, không thể chỉ áp dụng điều lệnh, điều lệ hay xử lý kỷ luật đơn thuần. Điều cốt lõi là phải tầm soát mầm mống suy thoái ngay từ trong tư duy, tức là từ nơi khởi phát của mọi hành vi. Suy thoái về tư tưởng không xuất hiện đột ngột. Nó bắt đầu từ những thay đổi nhỏ trong nhận thức, đó là sự dao động về niềm tin, sự thờ ơ, buông lỏng kỷ luật, các biểu hiện quân phiệt, vụ lợi, tâm lý ngại khó, ngại khổ, tư duy hình thức, bệnh thành tích, sự lệch chuẩn giữa lời nói và hành động... Những biểu hiện ấy nếu không được nhận diện, ngăn chặn kịp thời sẽ dẫn đến các hình thức suy thoái rất nguy hại.

Tầm soát suy thoái trong Đảng bộ Quân đội và toàn quân cần được thực hiện bằng tổng hòa các hình thức, giải pháp, từ giáo dục, rèn luyện đến kỷ luật, xây dựng môi trường văn hóa quân nhân và trên hết, trước hết là sự nêu gương sáng của đội ngũ cán bộ, cấp ủy, chỉ huy các cấp. Sự nêu gương phải đi từ cái gốc của đạo đức quân nhân cách mạng, trung thực, thẳng thắn, không bao biện, không tránh né khuyết điểm. Tầm soát suy thoái không đợi đến lúc cấp trên ra lệnh hay cơ quan kiểm tra vào cuộc, mà nó cần được cụ thể hóa trong hành động hằng ngày, trong học tập, huấn luyện, công tác. Tầm soát suy thoái trong Quân đội cần được xây dựng, nâng lên thành hành vi văn hóa, nhu cầu tự thân của mỗi đảng viên, cán bộ, chiến sĩ, mà trước hết là cấp ủy, chỉ huy các cấp. Cán bộ giữ cương vị càng cao, cấp bậc quân hàm càng lớn, càng phải chú trọng nêu gương. Tuyệt đối không được có tư duy, biểu hiện “phông bạt”, làm màu.

Phòng ngừa suy thoái tư tưởng chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống trong Đảng bộ Quân đội và toàn quân hiện nay vừa là nhiệm vụ chính trị căn cốt, vừa là yêu cầu cấp thiết để trui rèn sức mạnh chủ công bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ và bảo vệ giá trị văn hóa, đạo đức Bộ đội Cụ Hồ. Chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương vừa là lời nhắc nhở mang tính thời sự, vừa là định hướng chiến lược, thể hiện yêu cầu, niềm tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với Quân đội trong kỷ nguyên mới của dân tộc. Tầm soát mầm mống suy thoái chính là cách để mỗi cán bộ, chiến sĩ xứng đáng với niềm tin mà Đảng, Nhà nước, nhân dân giao phó và các thế hệ cha anh trao truyền, gửi gắm. Cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong toàn quân cần đưa nội dung này vào nghị quyết lãnh đạo và trong học tập, sinh hoạt để quan điểm, chủ trương của Đảng thấm nhanh, thấm sâu vào đời sống bộ đội, chuyển hóa thành hành động thiết thực...