Thị trường sáng tạo nội dung số còn nhiều tiềm năng
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Minh Hồng, Chủ tịch VCCA cho biết, công nghiệp công nghệ thông tin và truyền thông (CNTT&TT - ICT) nói chung trong đó có công nghiệp nội dung số được nhà nước quan tâm thúc đẩy phát triển. Với nhiều chính sách hỗ trợ, đến nay lĩnh vực sáng tạo nội dung số phát triển mạnh mẽ, đa dạng. Tuy nhiên hiện vẫn còn một số rào cản, vướng mắc gây ảnh hưởng đến sự phát triển của lĩnh vực; trong đó có vấn đề thuế, với các loại thuế về thu nhập doanh nghiệp, thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng còn chưa thật phù hợp.
Vì vậy, hội nghị là dịp để kết nối các nhà sáng tạo nội dung, các chuyên gia thuế và cơ quan truyền thông cùng trao đổi, thảo luận về các khía cạnh liên quan đến thuế trong lĩnh vực MMO (Make Money Online - kiếm tiền trên nền tảng trực tuyến), từ đó tạo điều kiện giúp những người hoạt động trong lĩnh vực này hiểu một cách rõ ràng và minh bạch về các vấn đề thuế của ngành, tuân thủ pháp luật Việt Nam cũng như hiệp định về chống đánh thuế hai lần mà Việt Nam đã ký với một số nước.
    |
 |
| Ông Nguyễn Minh Hồng phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Phạm Quyên. |
Các ngành nghề kinh doanh nội dung số, kiếm tiền nhanh trên các nền tảng xuyên biên giới hiện nay gồm: Sản xuất nội dung và kiếm tiền trên các nền tảng miễn phí: YouTube, Facebook, TikTok và nhiều nền tảng xuyên biên giới khác; Kinh doanh trên các nền tảng âm nhạc trực tuyến: Spotify, Apple Music, Amazon Music và khoảng 52 nền tảng nhạc số khác; Bán hình ảnh, tranh, bản vẽ thiết kế, hình ảnh - video 2D - 3D, giáo dục trực tuyến… trên các nền tảng trực tuyến toàn cầu; Game online phát hành trên Apple Store và CH Play cũng như các nền tảng số của các quốc gia khác...
Thông tin tại hội nghị cho biết, trong năm 2022, số người Việt Nam kiếm tiền từ các nền tảng mạng xã hội lên tới 20.000 người và mang về một khoản doanh thu ngoại tệ tương đương khoảng 1.500 tỷ đồng. Việt Nam hiện có gần 500 kênh YouTube đạt nút vàng (hơn 1 triệu người đăng ký và 8 kênh đạt nút kim cương (trên 10 triệu lượt đăng ký).
YouTube là một trong những nền tảng sáng tạo nội dung có lượng người tham gia MMO hàng đầu thế giới hiện nay. Với tốc độ phát triển đến chóng mặt của các dịch vụ nội dung số, chỉ riêng trong năm 2022 đã có hơn 51 triệu kênh YouTube được tạo mới tương đương với mức tăng trưởng 36%. Trong đó, 306.000 kênh YouTube đạt hơn 100.000 người đăng ký, 29.000 kênh có hơn 1 triệu người đăng ký và 700 kênh có hơn 10 triệu người đăng ký. Số lượng tài khoản khổng lồ này cũng đem về cho YouTube hơn 1 tỷ giờ nội dung video được xem mỗi ngày.
|
 |
| Quang cảnh hội nghị. Ảnh: Phạm Quyên |
Cần có chính sách thuế phù hợp
Liên minh sáng tạo nội dung số Việt Nam cũng cho biết, sáng tạo nội dung ngày càng thu hút một lực lượng lao động trình độ cao trên toàn cầu tham gia và tạo ra một lượng doanh thu lên đến hàng chục tỷ USD mỗi năm. Ở Việt Nam, ước tính cũng có lực lượng hàng triệu lao động tham gia vào lĩnh vực này, hàng năm mang về một lượng lớn ngoại tệ cho đất nước.
Tại hội nghị, ông Nguyễn Việt Tiệp, chuyên viên cao cấp về kế toán thuế (đại diện cho DCCA) cho biết, hiện nay, theo chính sách của YouTube, các nhà sáng tạo nội dung ở các quốc gia ngoài Mỹ thực hiện đăng ký thuế với cơ quan thuế của Mỹ sẽ chịu khấu trừ 30% thuế thu nhập cho các lượt xem đến từ Mỹ; còn các lượt xem từ các quốc gia khác YouTube không khấu trừ thuế.
Chính sách của YouTube cũng quy định, các nhà sáng tạo nội dung từ các quốc gia ngoài Mỹ không thực hiện đăng ký thuế tại Mỹ sẽ bị khấu trừ 24% thuế thu nhập cho tổng lượt xem toàn cầu (chính sách này nhằm khuyến khích YouTuber đăng ký thuế tại Mỹ).
|
 |
| Các đại biểu chia sẻ thông tin tại phiên thảo luận. Ảnh: Phạm Quyên. |
Khi dòng tiền về đến Việt Nam, nhà sáng tạo cá nhân phải nộp thêm 7% (bao gồm 5% VAT và 2% thuế thu nhập cá nhân). Còn tổ chức, doanh nghiệp kinh doanh trên YouTube phải đóng khoản thuế là 30% (bao gồm 10% VAT và 20% thuế thu nhập doanh nghiệp). Như vậy có thể thấy, các doanh nghiệp, cá nhân hoạt động trên YouTube tại Việt Nam đang phải chịu 2 lần thuế đối với khoản doanh thu từ lượt xem tại Mỹ (do phía Mỹ đã thu thuế), bản chất là các doanh nghiệp, cá nhân đang bị nộp thuế chồng thuế.
Theo ông Nguyễn Thiện Nghĩa, Phó cục trưởng phụ trách Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin và Truyền thông, Bộ TT&TT để thúc đẩy phát triển, việc cần thiết là đề xuất việc giảm thuế thu nhập cá nhân, hơn là giảm thuế thu nhập doanh nghiệp. Ông Nguyễn Thiện Nghĩa nhấn mạnh, nếu chúng ta không thay đổi cách để trân trọng người tài, các chuyên gia giỏi thông qua chính sách thuế thì chúng ta sẽ rất khó để nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy phát triển.
Tại hội nghị, DCCA kiến nghị, Tổng cục Thuế xem xét áp dụng chính sách thuế đối với các cá nhân/doanh nghiệp đang kinh doanh dịch vụ nội dung số trên các nền tảng quốc tế như sau: Áp dụng nguyên tắc tránh đánh thuế 2 chiều với các nguồn thu nhập từ các quốc gia đã ký kết Hiệp định với Việt Nam đối với các tổ chức/cá nhân kinh doanh nội dung số trên các nền tảng toàn cầu. Kiến nghị Chính phủ thúc đẩy để Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần giữa Việt Nam và Mỹ sớm được thực thi.
Với các nội dung số sản xuất kinh doanh phục vụ cho thị trường nước ngoài, cho người xem nước ngoài áp dụng thuế suất VAT là 0% (VAT 0% với cả cá nhân và doanh nghiệp). Với thu nhập từ lượt xem tại Việt Nam: Cá nhân áp dụng VAT 2%, thuế TNCN 1%; Với doanh nghiệp VAT là 10% (Theo Thông tư 40/2021/TT-BTC).
DCCA cũng kiến nghị, nhà nước xem xét để hỗ trợ, thúc đẩy ngành công nghiệp nội dung số với các chính sách ưu đãi về: Thuế, ưu đãi về đầu tư, hỗ trợ đào tạo nhân lực… tương tự như ưu đãi đối với thuộc lĩnh vực phần mềm và công nghệ cao. Cụ thể, sản phẩm thuộc ngành phần mềm và công nghệ cao đang được ưu đãi miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 4 năm, giảm 50% trong 9 năm, cùng nhiều chính sách ưu đãi đầu tư khác.
Trong khuôn khổ hội nghị, Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Thông tin và Truyền thông) cũng giới thiệu đến các doanh nghiệp nhiều chương trình đầu tư nước ngoài hấp dẫn, là cầu nối quý giá đưa những sản phẩm nội dung “Make in Vietnam” vươn ra thị trường quốc tế nhiều hơn nữa.
VĂN PHONG