Phóng viên (PV): Đánh dấu 73 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Trung Quốc, Đại sứ có thể đánh giá về mối quan hệ hai nước hiện nay? Theo Đại sứ, đâu là những điểm nổi bật nhất trong năm 2022? 

Đại sứ Hùng Ba: Trung Quốc và Việt Nam vừa là láng giềng tốt, bạn bè tốt, núi sông liền một dải, vừa là đồng chí tốt, đối tác tốt cùng chung chí hướng, chia sẻ vận mệnh chung, có lợi ích chiến lược chung rộng rãi. Dưới sự định hướng và dẫn dắt chiến lược của Tổng Bí thư Tập Cận Bình và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, quan hệ Trung-Việt duy trì xu thế phát triển tốt lành.

Hai bên kiên trì nhìn nhận và nắm bắt quan hệ hai nước từ tầm cao chiến lược giữ gìn sự nghiệp chủ nghĩa xã hội và phát triển ổn định của mỗi nước, kiên định ủng hộ chương trình nghị sự chính trị quan trọng của nhau, không ngừng củng cố tin cậy chính trị lẫn nhau. Hai bên kiên trì tinh thần cùng có lợi và cùng thắng, đẩy nhanh kết nối chiến lược phát triển, giữ gìn ổn định và thông suốt của chuỗi cung ứng và chuỗi sản xuất, thúc đẩy tổng kim ngạch thương mại năm ngoái hai bên đạt 234,9 tỷ USD.

Hiện nay, Việt Nam đang giữ vị thế là đối tác thương mại lớn nhất trong ASEAN và lớn thứ 6 trên thế giới của Trung Quốc; đồng thời, Trung Quốc tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất, nhà đầu tư FDI lớn thứ 6 của Việt Nam. Hai bên phát huy truyền thống tương trợ lẫn nhau, chung tay ứng phó đại dịch Covid-19, nỗ lực bảo vệ sức khỏe và an toàn tính mạng của nhân dân. Hai bên không ngừng vun đắp tình hữu nghị truyền thống, không ngừng tăng cường nền tảng ý dân về quan hệ hai nước. Hai bên cùng bảo vệ chủ nghĩa đa phương và công bằng chính nghĩa quốc tế, đóng góp quan trọng cho sự nghiệp hòa bình, phát triển và tiến bộ của nhân loại.

Điểm nổi bật nhất của quan hệ Trung – Việt trong năm 2022 chính là thành công trong chuyến thăm Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Sau khi Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XX của Đảng Cộng sản Trung Quốc bế mạc thành công, Tổng Bí thư Tập Cận Bình ngay lập tức mời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến thăm Trung Quốc và Trung Quốc cũng là quốc gia đầu tiên Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến thăm sau Đại hội lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam. Điều này đã thể hiện đầy đủ sự coi trọng cao độ của lãnh đạo cao nhất hai đảng đối với quan hệ hai đảng, hai nước, một lần nữa chứng minh vị trí quan trọng đặc biệt của hai nước trong tổng thể ngoại giao của mỗi quốc gia.

Sau 5 năm, Tổng Bí thư hai đảng gặp lại nhau và tiến hành trao đổi chiến lược sâu rộng, cùng định hướng cho sự phát triển quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung – Việt trong thời đại mới. Trong chuyến thăm lần này, hai bên đã đạt được nhận thức chính trị chung quan trọng về ủng hộ nhau vững bước đi lên con đường xã hội chủ nghĩa, thực hiện mục tiêu phát triển đất nước trung và dài hạn mà hai đảng đã xác định. Hai bên nhấn mạnh, hai nước Trung – Việt vững bước đi lên con đường xã hội chủ nghĩa sẽ góp phần quan trọng cho hòa bình và sự nghiệp tiến bộ của nhân loại, chỉ rõ tầm ảnh hưởng của quan hệ Trung – Việt vượt xa khuôn khổ song phương, có ý nghĩa quan trọng với thế giới. Hai bên đã ra Tuyên bố chung quan trọng, ký kết 13 văn kiện hợp tác trên các lĩnh vực, đưa ra thiết kế tầng đỉnh và định hướng chiến lược cho sự phát triển của quan hệ hai đảng, hai nước trong giai đoạn tiếp theo, thể hiện đầy đủ sự phát triển trình độ cao của quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung – Việt. Chúng tôi sẵn sàng cùng phía Việt Nam thực hiện những nhận thức chung và thành quả quan trọng này, thúc đẩy quan hệ Trung – Việt trong thời kỳ mới không ngừng vững bước tiến lên.

leftcenterrightdel

Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Hùng Ba. Ảnh do Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam cung cấp.  

PV: Năm 2023 là năm quan trọng của cả Việt Nam và Trung Quốc, theo Đại sứ, chúng ta cần làm gì để thúc đẩy quan hệ toàn diện trên các lĩnh vực, hướng tới việc mỗi bên bổ sung điểm mạnh cho nhau, thực hiện lợi ích thực chất cho cả hai bên.

Đại sứ Hùng Ba: Năm 2023 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với cả hai nước cũng như quan hệ hai nước Trung - Việt, là năm đầu tiên Trung Quốc quán triệt và thực hiện toàn diện tinh thần của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XX của Đảng Cộng sản Trung Quốc, cũng là năm then chốt để Việt Nam thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam, Trung Quốc và Việt Nam hướng tới kỷ niệm 15 năm thiết lập quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện. Hai nước cần tuân theo Tuyên bố chung và nhận thức chung quan trọng đạt được trong cuộc gặp giữa Tổng Bí thư hai đảng, triển khai tốt kết quả của chuyến thăm Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, cùng chung tay thúc đẩy quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung - Việt thời đại mới không ngừng phát triển lên tầm cao mới.

Đầu tiên, điều quan trọng nhất là tiếp tục kiên trì sự dẫn dắt chiến lược cấp cao. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình đã nhấn mạnh, tập thể lãnh đạo Trung ương của hai đảng cần tăng cường giao lưu tiếp xúc, kịp thời trao đổi ý kiến về các vấn đề to lớn và quan trọng của quan hệ hai nước. Mới đây, Tổng Bí thư hai đảng một lần nữa trao đổi Thư chúc mừng năm mới nhân dịp Tết Nguyên đán 2023, trao đổi điện mừng nhân kỷ niệm 73 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, định hướng cho quan hệ hai nước Trung - Việt trong cả năm. Chúng tôi sẵn sàng cùng với phía Việt Nam tiếp tục thực hiện tốt cơ chế trao đổi đối thoại cấp cao giữa Đảng, Chính phủ, Quân đội, Công an của hai nước, duy trì tiếp xúc cấp cao và trao đổi chiến lược thông qua nhiều hình thức linh hoạt, tiếp tục củng cố tin cậy chính trị lẫn nhau giữa hai bên, thúc đẩy quan hệ Trung - Việt luôn vững bước tiến xa theo đúng hướng.

Thứ hai, cần tiếp tục triển khai sâu rộng hợp tác thực chất. Hai nước Trung Quốc và Việt Nam núi sông liền một dải, chuỗi sản xuất và chuỗi cung ứng có tính lồng ghép cao. Dưới sự nỗ lực chung của hai nước, kim ngạch thương mại song phương năm 2022 tăng so với xu hướng, Việt Nam tiếp tục là đối tác thương mại lớn thứ 6 của Trung Quốc trên thế giới và là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong ASEAN. Hai nước cần phát huy tốt hơn nữa những lợi thế kể trên, tăng cường kết nối chiến lược phát triển, không ngừng thúc đẩy nâng cấp hợp tác đầu tư, kinh tế, thương mại giữa hai nước. Trung Quốc sẵn sàng cùng với phía Việt Nam tích cực thúc đẩy hợp tác công nghiệp sản xuất, tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực mới nổi như kinh tế số, kinh tế xanh và năng lượng mới, ủng hộ Việt Nam thực hiện chuyển đổi và nâng cấp công nghiệp, tạo thêm nhiều điểm tăng trưởng hơn nữa cho hợp tác thực chất.

Thứ ba, cần tăng cường giao lưu văn hóa. Tổng Bí thư hai nước đã nhiều lần nhấn mạnh cần tăng cường giao lưu hữu nghị giữa nhân dân hai nước, thúc đẩy thế hệ trẻ hai nước quen nhau, biết nhau và thân nhau. Hiện nay, Trung Quốc đang tiếp tục tối ưu hóa các chính sách phòng, chống dịch Covid-19, đẩy nhanh thoát khỏi ảnh hưởng của Covid-19, điều này sẽ đem lại những lợi ích to lớn cho việc giao lưu văn hóa giữa hai nước trong giai đoạn tiếp theo. Hai nước cần nắm vững cơ hội, tổ chức tốt các hoạt động giao lưu văn hóa và giao lưu hữu nghị như: Gặp gỡ hữu nghị thanh niên Trung - Việt, diễn đàn nhân dân Trung - Việt, liên hoan hữu nghị nhân dân biên giới, tăng cường triển khai giao lưu hữu nghị và hợp tác cùng có lợi giữa các địa phương hai nước đặc biệt là giữa các tỉnh biên giới, tích cực thúc đẩy giao lưu thăm viếng lẫn nhau giữa các cơ quan truyền thông và các tổ chức nghiên cứu của hai nước, tăng cường giao lưu hữu nghị và hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước đặc biệt là giữa thế hệ trẻ của hai nước, cùng xây dựng nền tảng xã hội và bầu không khí dư luận tốt đẹp cho sự phát triển của quan hệ song phương.

Thứ tư, cần tăng cường hợp tác đa phương. Trung Quốc và Việt Nam đều là quốc gia đang phát triển và là nền kinh tế mới nổi, có lợi ích chung rộng lớn trên phương diện thực hành chủ nghĩa đa phương chân chính và duy trì sự công bằng chính nghĩa quốc tế. Trung Quốc sẵn sàng cùng với phía Việt Nam tiếp tục tăng cường phối hợp và ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn đa phương quốc tế như: Liên hợp quốc, Tổ chức Y tế thế giới, Tổ chức Thương mại thế giới. Phía Trung Quốc kiên quyết ủng hộ Việt Nam trúng cử làm thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc, sẵn sàng cùng với Việt Nam tiếp tục tăng cường hợp tác trên lĩnh vực nhân quyền, phản đối việc chính trị hóa vấn đề nhân quyền, phản đối dùng nhân quyền làm công cụ để can thiệp nội bộ nước khác, bảo vệ lợi ích chiến lược chung của hai nước. Chúng tôi cũng sẵn sàng cùng với Việt Nam không ngừng làm sâu sắc hơn hợp tác trong cơ chế khung Trung Quốc - ASEAN và tiểu vùng sông Mê Kông, cùng nhau duy trì hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực.

PV: Là một bộ phận quan trọng trong quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Trung Quốc, Đại sứ đánh giá thế nào về những đóng góp của quan hệ quốc phòng đối với quan hệ chung giữa hai nước? Thời gian tới hợp tác quốc phòng hai nước cần tập trung vào lĩnh vực ưu tiên nào?

Đại sứ Hùng Ba: Hợp tác quốc phòng là trụ cột quan trọng của quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung Quốc - Việt Nam. Trong những năm gần đây, dưới sự dẫn dắt chiến lược của lãnh đạo hai đảng, hai nước, các cuộc tiếp xúc cấp cao giữa quân đội hai bên diễn ra thường xuyên, việc xây dựng cơ chế được thúc đẩy có trình tự, hợp tác phòng, chống dịch bệnh đã được tiến hành suôn sẻ, công tác tuần tra chung trên đất liền và trên biển rất có hiệu quả, không ngừng tiếp thêm nội hàm mới cho quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung - Việt trong thời đại mới.

Năm 2022, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có chuyến thăm thành công tới Trung Quốc, trong hội đàm, hai người đứng đầu hai đảng đã tái khẳng định ý nghĩa chiến lược to lớn của việc tăng cường giao lưu, hợp tác giữa quân đội hai nước. Mong muốn hai bên tiếp tục thực hiện, tăng cường trao đổi cấp cao giữa hai quân đội, duy trì các cơ chế hoạt động hiệu quả như: Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới, đối thoại chiến lược quốc phòng, tuần tra liên hợp trên vịnh Bắc Bộ giữa hải quân hai nước. Hai bên có thể tiếp tục duy trì trao đổi chiến lược về phòng, chống “cách mạng màu”, bảo vệ an ninh chính trị của mỗi nước, bảo vệ sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở mỗi nước phát triển vững chắc và lâu dài, đóng góp to lớn hơn nữa vào việc thúc đẩy quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung - Việt, duy trì hòa bình ổn định quốc tế và khu vực.

VĂN DUYÊN (thực hiện)