Chất lượng tăng trưởng kinh tế đã tốt hơn 

Chiều 18-11, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trả lời chất vấn các ĐBQH. Trước khi trả lời chất vấn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc báo cáo, giải trình về một số vấn đề mà nhiều ĐBQH và cử tri cả nước quan tâm. Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng trân trọng cảm ơn các vị ĐBQH đã thảo luận tâm huyết, trách nhiệm về các báo cáo của Chính phủ và thông qua các nghị quyết về phát triển kinh tế-xã hội và dự toán ngân sách Nhà nước năm 2018. Đa số ĐBQH đánh giá cao kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội với 13/13 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch, các chỉ số vĩ mô ổn định, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm; các lĩnh vực văn hóa, xã hội tiếp tục chuyển biến tích cực; tạo không khí phấn khởi trong làm ăn kinh doanh và trong toàn xã hội; triển khai hiệu quả nhiều hoạt động đối ngoại, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao. Niềm tin của người dân vào sự lãnh đạo, quản lý, chỉ đạo điều hành của Đảng và Nhà nước được nâng lên.

Trả lời chất vấn của đại biểu Lê Thanh Vân về việc Thủ tướng có hài lòng với kết quả điều hành không, còn điều gì trăn trở, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, những kết quả đạt được vừa qua rất đáng phấn khởi, nhưng đó mới là kết quả bước đầu. Theo Thủ tướng, chất lượng tăng trưởng có khá hơn, môi trường kinh doanh tốt hơn, trong điều kiện thiên tai, bão lũ xảy ra, gây nhiều thiệt hại, nhưng chúng ta vươn lên được. Tuy nhiên, quy mô nền kinh tế còn nhỏ, thiên tai liên tục xảy ra, khoa học công nghệ còn lạc hậu, năng lực nguồn nhân lực còn hạn chế...

Chính vì vậy, Thủ tướng khẳng định: "Trả lời câu hỏi có hài lòng với kết quả điều hành không? Thì tôi thấy chưa hài lòng! Chúng ta phải thẳng thắn như vậy. Chính vì vậy, cần làm tốt hơn nữa, trách nhiệm hơn nữa và đồng bộ hơn nữa thì kết quả tốt hơn”.

leftcenterrightdel

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trả lời chất vấn tại Quốc hội. Ảnh: TTXVN 

Trả lời câu hỏi của ĐBQH: “Thủ tướng lo lắng gì nhất?”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ: “Đảng ta đã nhận định từ lâu các nguy cơ tụt hậu, "diễn biến hòa bình", tham nhũng, gần đây theo tinh thần chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng là chống suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Và lo lắng nữa là hiện tượng “trên nóng, dưới lạnh”, một bộ phận cán bộ còn nhũng nhiễu, chưa sát dân, chưa gần dân, chưa kịp thời giải quyết các nguyện vọng chính đáng của người dân. Do đó, phải tiếp tục thực hiện kiến tạo, liêm chính, hành động vì nhân dân. Cả bộ máy phải đồng lòng vì nhân dân, để dân tin, không còn tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”. Quan trọng trong điều hành hiện nay là giải quyết các “điểm nghẽn” Đại hội XII của Đảng đã chỉ ra, đó là hạ tầng, nguồn nhân lực, thể chế, chính sách".

Quyết liệt khắc phục các hạn chế của dự án BOT

Trả lời chất vấn của đại biểu Đỗ Thị Lan (Quảng Ninh) về giải pháp hạn chế bất cập trong các dự án BOT giao thông, Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xã hội hóa, huy động nguồn lực để xây dựng hạ tầng cho đất nước. Thủ tướng cho hay, hạ tầng về phát điện và giao thông đang rất cần kêu gọi đầu tư BOT. Trong những năm qua, lĩnh vực giao thông đã huy động được 210 nghìn tỷ đồng thông qua các dự án BOT.

Thủ tướng cũng nêu rõ, bên cạnh mặt tích cực, nhiều dự án BOT còn hạn chế, quy hoạch chưa làm tốt, triển khai ồ ạt, có những tuyến đường khiến dư luận bất bình về nơi đặt trạm, về giá phí... “Chính phủ đang rà soát để quyết liệt chấn chỉnh các hạn chế của BOT”, "tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách về BOT để triển khai tốt hơn trong thời gian tới”, Thủ tướng cho biết. Chính phủ yêu cầu các cơ quan chức năng phải kiểm soát được tổng mức đầu tư, giá phí các dự án BOT, tổ chức đấu thầu công khai để nhiều nhà đầu tư tham gia.

Về vấn đề Hoa Kỳ rút khỏi TPP, Thủ tướng nêu rõ, Bộ Chính trị đã xem xét kiến nghị của Chính phủ và đồng ý thảo luận ở cấp bộ trưởng thương mại các nước tham gia về CPTPP với 11 đối tác. Hoa Kỳ là nền kinh tế lớn, nhưng Australia, Nhật Bản, Mexico cũng là nền kinh tế mà Việt Nam đang khai thác. Tự do thương mại là xu thế không đảo ngược của kinh tế thế giới. Thủ tướng nhấn mạnh, Hoa Kỳ là thị trường lớn nên sẽ có lợi hơn, nhưng không có Hoa Kỳ, việc ký CPTPP với 11 thành viên còn lại sẽ vẫn có lợi. Việt Nam quyết tâm cùng các thành viên tiếp tục nỗ lực sớm triển khai Hiệp định CPTPP trên tinh thần cân bằng lợi ích, bảo vệ lợi ích quốc gia lên trên hết trong quá trình đàm phán.

Tái cơ cấu khu vực FDI

Về thực trạng và giải pháp nâng cao đóng góp của doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào nền kinh tế, Thủ tướng cho biết, “đây là vấn đề tôi rất tâm huyết”, đồng thời khẳng định rằng FDI đóng vai trò quan trọng cho xuất khẩu, giải quyết lao động, chuyển giao công nghệ và quản lý, đặc biệt góp phần thúc đẩy kinh tế trong nước. Riêng xuất khẩu, khối doanh nghiệp FDI chiếm 60% tổng kim ngạch xuất khẩu của đất nước, giải quyết 3 triệu việc làm. Trong một số mô hình quản lý cũng rất tốt và bước đầu đã kết hợp FDI với doanh nghiệp trong nước. “Doanh nghiệp FDI đã đóng góp cho nền kinh tế Việt Nam và là một thành phần của nền kinh tế Việt Nam”, Thủ tướng nói.

Tuy nhiên, Thủ tướng cũng chỉ rõ, bên cạnh những tiến bộ, doanh nghiệp FDI còn một số tồn tại phải xử lý. Đó là công nghệ còn ở mức trung bình, có tình trạng chuyển giá, trốn thuế, vi phạm môi trường trong một số doanh nghiệp FDI. Thủ tướng nêu quan điểm là “chúng ta phải xử lý nghiêm” và “cần phát triển mạnh mẽ khu vực FDI trên cơ sở tái cơ cấu khu vực này”. Theo đó, “chúng ta cần cái gì thì kêu gọi đầu tư, nhưng không phải kêu gọi đầu tư mọi thứ và không phải đầu tư bằng bất cứ giá nào”, Thủ tướng nói và mong muốn “các bộ, ngành, địa phương cần triển khai mạnh mẽ hơn việc kết hợp giữa doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nước để cùng phát triển, cùng có lợi". Đặc biệt, việc tạo dựng môi trường đầu tư và nguồn nhân lực thật tốt của Việt Nam cũng chính là môi trường quan trọng để thu hút FDI vào Việt Nam.

Thời gian điều tra các vụ án tham nhũng còn kéo dài

Trước đó, sáng 18-11, Chánh án Tòa án Nhân dân (TAND) Tối cao Nguyễn Hòa Bình đã trả lời chất vấn các ĐBQH. Vấn đề được nhiều đại biểu và cử tri quan tâm là công tác xét xử, điều tra, truy tố, thi hành án những vụ án tham nhũng kinh tế lớn thời gian qua. ĐBQH Lê Thị Nga (Thái Nguyên) cho rằng: Ngoài 7 thành tích đạt được, hiện còn 4 hạn chế lớn. Theo đại biểu, có 4 tồn tại là điều tra kéo dài, có bị can chạy trốn, tỷ lệ trả điều tra bổ sung cao (năm 2017, tỷ lệ này là 71,1%), thu hồi tài sản thấp và bản án có dấu hiệu không chuyển tội danh.

Trả lời những nội dung này, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, có những vụ án được tòa án trả lại và truy tố đúng tội danh. Điều tra kéo dài là trách nhiệm của công tác điều tra, truy tố. Tham gia trả lời làm rõ những vấn đề đại biểu Lê Thị Nga nêu ra, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, tội phạm tham nhũng có chủ thể đặc biệt, có nhiều thủ đoạn tinh vi để che giấu hành vi phạm tội, gây khó khăn cho công tác phát hiện điều tra của cơ quan chức năng. Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao Lê Minh Trí cho biết thêm, trong vụ án kinh tế tham nhũng thường có nhiều hành vi phạm tội cần phải chứng minh. Với số lượng vài chục bị can, hàng trăm đối tượng có liên quan, hàng nghìn người bị hại cần lấy lời khai ở các địa bàn khác nhau. Quy mô như vậy cũng là áp lực cho các cơ quan tố tụng...

Làm rõ việc Châu Thị Thu Nga khai “chạy tiền” 

Liên quan đến vụ án Châu Thị Thu Nga, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị Chánh án TAND Tối cao làm rõ việc: Có thông tin cho rằng tại phiên tòa bị cáo khai việc “chạy” vào Quốc hội, nhưng tòa không cho khai.

Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, khi báo chí nêu việc hội đồng xét xử không cho khai, TAND Tối cao đã lập tức yêu cầu kiểm tra hồ sơ vụ án, kỹ thuật phòng xét xử và yêu cầu chủ tọa phiên tòa báo cáo, gặp luật sư để làm rõ. Theo Chánh án TAND Tối cao, phòng xét xử diễn ra bình thường, không xảy ra sự cố kỹ thuật. Trong hồ sơ vụ án có tất cả tài liệu lời khai của Châu Thị Thu Nga, quyết định tách án của cơ quan điều tra, biên bản đối chất của bị cáo Nga và các bên liên quan. Việc chủ tọa phiên tòa dừng việc không cho khai tiếp do vụ án này tách ra là được phép. Lời khai của bị cáo Châu Thị Thu Nga nằm trong hồ sơ vụ án, không có gì giấu giếm, không có gì mờ ám. Theo đó, bị cáo đã khai việc chi tiền cho hội đồng bầu cử địa phương để có tên trong danh sách ứng cử viên ĐBQH và chi giải quyết một số việc của bà Nga trong thời điểm bầu cử... Chánh án TAND Tối cao khẳng định, với tình tiết này, việc tòa tách án là cần thiết, cơ quan điều tra sẽ làm rõ ở một phiên tòa khác về tình tiết này.

Kết luận 3 ngày chất vấn và trả lời chất vấn của Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đánh giá, nhóm vấn đề chất vấn đều là vấn đề bức xúc, được đông đảo cử tri quan tâm. Không khí chất vấn sôi nổi, dân chủ. Nhiều ĐBQH đặt câu hỏi chất vấn và tham gia tranh luận. Thủ tướng Chính phủ và các bộ trưởng đã nghiêm túc trả lời đầy đủ, thẳng thắn chỉ rõ trách nhiệm và nêu rõ các giải pháp, quyết tâm tạo ra sự chuyển biến tích cực trong thời gian tới. Quốc hội ghi nhận sự nghiêm túc, cầu thị của Chính phủ, các thành viên chính phủ, kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc, bảo đảm công bằng xã hội.
Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, một số nội dung chuyển biến còn chậm, cần có quyết tâm cao hơn, giải pháp đột phá mạnh hơn để khắc phục hạn chế yếu kém trong thời gian tới. Nhiều yêu cầu của ĐBQH đặt ra đối với Chính phủ, các bộ,  ngành có liên quan, UBTVQH sẽ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn làm cơ sở giám sát triển khai thực hiện.

QUANG PHƯƠNG - MINH MẠNH