Ghi nhận thực tiễn ở Bệnh viện Quân y 354 (Tổng cục Hậu cần-Kỹ thuật) cho thấy, hồ sơ bệnh án điện tử (HSBAĐT) không chỉ mang lại tiện ích cho bệnh nhân, mà còn giúp nâng cao năng lực quản lý, chất lượng chuyên môn và uy tín của bệnh viện.

Đến Bệnh viện Quân y 354 nhận thuốc định kỳ hằng tháng, ông Kiều Tiến Dũng (70 tuổi là bộ đội nghỉ hưu, trú tại phường Đông Ngạc, TP Hà Nội) phấn khởi chia sẻ: “Trước đây, mỗi lần đi khám hay lấy thuốc, tôi thường phải đi từ rất sớm, qua nhiều bộ phận với nhiều thủ tục khá phức tạp. Giờ đây, các kết quả xét nghiệm về sức khỏe của tôi đã có trong HSBAĐT được chuyển thẳng về phòng khám để bác sĩ đánh giá, sau đó thuốc được cấp qua hệ thống. Quy trình nhanh gọn, thoải mái hơn nhiều”.

 Nhân viên y tế Bệnh viện Quân y 354 hỗ trợ người dân làm thủ tục khám, chữa bệnh.

Ông Nguyễn Hồng Hải (59 tuổi, trú tại xã Phù Đổng, TP Hà Nội, bộ đội nghỉ hưu) cho biết: “Chúng tôi chỉ cần mang theo căn cước công dân, mọi thông tin đã được tích hợp và cập nhật sẵn trong HSBAĐT. Từ khâu lấy số đến khám và cấp thuốc đều có nhân viên hướng dẫn tận tình, thủ tục nhanh gọn cùng đội ngũ y, bác sĩ tận tâm, trách nhiệm, khiến chúng tôi rất yên tâm”.

Tối ưu hóa quy trình khám, chữa bệnh

Qua đánh giá tích cực từ nhiều bệnh nhân đến khám, chữa bệnh có thể thấy rõ kết quả trong việc triển khai HSBAĐT tại Bệnh viện Quân y. HSBAĐT giúp thay thế hoàn toàn hồ sơ giấy vốn cồng kềnh, giúp y, bác sĩ dễ dàng nắm bắt thông tin người bệnh; tiết kiệm chi phí in ấn; rút ngắn quy trình; nâng cao độ chính xác trong chẩn đoán và điều trị. Dữ liệu y tế cũng được lưu trữ dài hạn, nguyên trạng, tra cứu nhanh chóng, minh bạch và khoa học.

Trung tá, Bác sĩ chuyên khoa II Vũ Thị Phương Liên (Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Quân y 354) cho hay: “Trong quá trình điều trị, nhất là với bệnh nhân mãn tính, lớn tuổi hoặc bộ đội về hưu, việc quản lý hồ sơ  bệnh án vô cùng quan trọng. Trước đây, thủ tục giấy tờ mất nhiều thời gian, khó tra cứu. Từ khi có HSBAĐT, toàn bộ kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, đơn thuốc, lịch sử điều trị đều hiển thị trực tiếp trên hệ thống. Nhờ vậy, bác sĩ có cái nhìn tổng thể, đưa ra hướng điều trị chính xác, trong khi người bệnh không còn phải “ôm” theo nhiều giấy tờ hay lo quên kết quả khám trước đó.”

 Bác sĩ sử dụng hồ sơ bệnh án điện tử có thể dễ dàng trao đổi với bệnh nhân các thông tin về việc điều trị.

Theo Đại tá, TS, BS Nguyễn Quốc Khánh, Phó giám đốc Bệnh viện Quân y 354, HSBAĐT là xu thế tất yếu của ngành y tế, song quá trình triển khai trong thời gian ngắn gặp không ít thách thức. Trước hết là việc thay đổi tư duy, thói quen của cán bộ, nhân viên y tế. Tiếp đến là hạ tầng công nghệ cần đầu tư lớn cùng với đó là một số quy định, chính sách còn bất cập. Tuy nhiên, với quyết tâm cao, Bệnh viện Quân y 354 đã chủ động rà soát, chuẩn hóa quy trình, thành lập tổ chuyên trách, thường trực xử lý tình huống, vừa triển khai, vừa đào tạo và điều chỉnh kịp thời trong quá trình triển khai HSBAĐT

Từ nền tảng số hóa dữ liệu 100% từ năm 2015, Bệnh viện đã nâng cấp đồng bộ các hệ thống HIS (Hệ thống thông tin bệnh viện), LIS (Hệ thống thông tin phòng xét nghiệm), PACS (Hệ thống lưu trữ và truyền hình ảnh), bảo mật và chữ ký số, bảo đảm tính pháp lý cao nhất. Hiện nay, Bệnh viện đã đủ điều kiện công bố HSBAĐT trên cổng thông tin của Bộ Y tế, đồng thời chuẩn hóa dữ liệu để hướng tới ứng dụng trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu lớn, phục vụ quyết định lâm sàng, quản lý và nghiên cứu khoa học.

Thông tin sức khỏe của bệnh nhân được cập nhật nhanh chóng trên cơ sở dữ liệu của Bệnh viện Quân y 354. 

Một trong những yếu tố quyết định thành công của việc triển khai HSBAĐT là sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng ủy, Ban giám đốc Bệnh viện Quân y 354, đã ban hành nghị quyết chuyên đề, yêu cầu lãnh đạo các khoa, ban nêu gương, trực tiếp giám sát triển khai. Khi quy trình khám, chữa bệnh được chứng minh hiệu quả, chính đội ngũ y, bác sĩ trở thành lực lượng đồng hành, chủ động đề xuất cải tiến phần mềm và nghiệp vụ góp phần nâng cao chất lượng triển khai HSBAĐT.

Bệnh viện cũng đặc biệt chú trọng tới nhóm bệnh nhân cao tuổi (trên 75 tuổi, chiếm khoảng 30-35%) bằng việc bố trí nhân viên hỗ trợ và linh hoạt trong khâu xác thực chữ ký số. Do hiện mới có khoảng 28% người dân có chữ ký số, Bệnh viện đã áp dụng giải pháp cho phép người bệnh ký trên giấy, sau đó scan lưu trữ; đồng thời phối hợp mở rộng hình thức xác thực qua VNeID và những phương thức phù hợp khác.

Từ ngày 28-8 đến nay, dù mới triển khai chưa đầy một tháng nhưng HSBAĐT đã mang lại hiệu quả rõ rệt: Thời gian chờ đợi của bệnh nhân được rút ngắn, thao tác của nhân viên y tế giảm trên 50%. Quan trọng hơn, toàn bộ đội ngũ y, bác sĩ, dược sĩ, nhân viên tài chính… cùng làm việc trên một hệ thống thống nhất, dữ liệu được chia sẻ nhanh chóng thay vì phân tán như trước.

 Muốn xem hồ sơ bệnh án của mình, bệnh nhân chỉ cần quét mã QR do nhân viên y tế cung cấp.

“Chúng tôi vẫn liên tục cải tiến, tối ưu hóa các quy trình làm việc để nâng cao hiệu quả công tác với mục tiêu đến năm 2030, Bệnh viện Quân y 354 trở thành bệnh viện thông minh. Trong đó, HSBAĐT là cấu phần quan trọng của quá trình chuyển đổi số toàn diện của đơn vị nói riêng và ngành Quân y nói chung” - Đại tá, TS, BS Nguyễn Quốc Khánh nhấn mạnh.

Xây dựng ngành “quân y số"

Song song với triển khai HSBAĐT tại các bệnh viện quân y, Bộ Quốc phòng cũng chỉ đạo đẩy mạnh xây dựng hồ sơ sức khỏe điện tử (HSSKĐT) cho quân nhân toàn quân, góp phần hình thành nền “quân y số”.

Trung tá QNCN Nguyễn Hồng Nhanh, Tổ trưởng Tổ Công nghệ thông tin (Phòng Tham mưu-Kế hoạch, Cục Quân y, Tổng cục Hậu cần-Kỹ thuật) cho biết: “Sau hai tuần triển khai HSSKĐT quân nhân, các cơ quan, đơn vị đều vào cuộc quyết liệt nên tiến độ đạt khá nhanh. Tính đến ngày 19-9, toàn quân đã chuẩn hóa hơn 26% dữ liệu vào HSSKĐT”.

Nhiều đơn vị có cách làm hiệu quả, như Quân khu 3, Học viện Kỹ thuật Quân sự… với việc thành lập tổ chuyên trách, rà soát kỹ thông tin hành chính, xác định rõ đối tượng và phối hợp chặt chẽ với cơ quan quân y để chuẩn hóa dữ liệu, rút ngắn đáng kể thời gian triển khai. Những mô hình, kinh nghiệm hay được nhanh chóng phổ biến, nhân rộng để áp dụng toàn quân.

Việc áp dụng HSSKĐT thay cho sổ sách giấy tờ phân tán trước đây mang lại nhiều lợi ích như: Quản lý tập trung, thuận tiện cho chỉ huy, tra cứu nhanh, đồng thời giúp theo dõi, chăm sóc, bảo vệ sức khỏe bộ đội tốt hơn. Trong đó, thuận lợi lớn nhất là hạ tầng công nghệ thông tin đang được triển khai đồng bộ tại các đơn vị, cùng với sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của thủ trưởng các cấp.

Theo Trung tá QNCN Nguyễn Hồng Nhanh, trong quá trình thực hiện, Tổ Công nghệ thông tin còn tiếp nhận nhiều khó khăn, vướng mắc. Một số vấn đề kỹ thuật, nghiệp vụ cần phối hợp, nghiên cứu thêm mới có thể trả lời, hỗ trợ đơn vị. Do đó, tổ công tác phải chia thành nhiều nhóm nhỏ, vừa hướng dẫn đơn vị sử dụng phần mềm, vừa xử lý tình huống phát sinh hằng ngày để bảo đảm tiến độ hoàn thiện HSSKĐT.

 Trung tá QNCN Nguyễn Hồng Nhanh kiểm tra phần mềm quản lý hồ sơ sức khỏe điện tử quân nhân.

Tạo hành lang pháp lý và kỹ thuật thống nhất

Ngay từ đầu năm 2025, Tổng cục Hậu cần-Kỹ thuật đã chỉ đạo Cục Quân y rà soát, cập nhật các quy chuẩn của Bộ Y tế, đồng thời ban hành hệ thống văn bản hướng dẫn, tạo hành lang pháp lý và kỹ thuật thống nhất cho việc triển khai HSBAĐT và HSSKĐT. Cùng với đó, hạ tầng công nghệ thông tin tại 27 bệnh viện quân y cũng được nâng cấp, bổ sung gần 2.000 thiết bị và phần mềm bản quyền, bảo đảm đồng bộ, đáp ứng yêu cầu ứng dụng trên diện rộng. Đến ngày 9-9, 100% các bệnh viện đã hoàn thành đánh giá điều kiện triển khai HSBAĐT, trong đó 71% đã được Bộ Y tế công bố chính thức.

Tổng cục Hậu cần-Kỹ thuật cũng chỉ đạo Bộ Tham mưu, Cục Quân y phối hợp với Bộ tư lệnh 86 và Tập đoàn Viettel tiến hành đánh giá an toàn thông tin, triển khai phần mềm HSSKĐT quân nhân trên hạ tầng Trung tâm dữ liệu Bộ Quốc phòng.

Theo Kế hoạch số 1568/KH-HCKT của Tổng cục Hậu cần-Kỹ thuật về triển khai HSSKĐT quân nhân năm 2025, các đơn vị được chọn thực hiện trước trong thời gian từ 1-6-2025 đến hết tháng 8-2025 gồm: Quân khu 3, Quân đoàn 12, Học viện Kỹ thuật Quân sự và các Bệnh viện Quân y: 354, 105, 87. Từ cơ sở dữ liệu ban đầu do Cục Chính sách-Xã hội (Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam) cung cấp, sau khi được tập huấn, các đơn vị đã tiến hành chuẩn hóa thông tin hành chính, đồng thời cập nhật kết quả khám sức khỏe định kỳ năm 2025.

Bài và ảnh: LÊ HIẾU

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Giáo dục Khoa học xem các tin, bài liên quan.