Phát biểu kết luận tại cuộc họp, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng, Quy hoạch đã đưa ra được những yêu cầu quan trọng trước tình trạng biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan ngày càng khó lường, khó dự báo; nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh trong bối cảnh mới. Tuy nhiên, Bộ Tài nguyên và Môi trường cần tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung, bám sát các căn cứ chính trị, pháp lý, quy định của Luật Quy hoạch, các quy hoạch chuyên ngành khác… cũng như xu thế lớn về thích ứng với biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh, kinh tế xanh…

leftcenterrightdel

 Phó thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì phiên họp.

Để thực hiện nhiệm vụ dự báo từ sớm, từ xa các hiện tượng thời tiết cực đoan và sự cố, rủi ro có thể, Phó thủ tướng nhấn mạnh sự cần thiết của hoạt động hợp tác quốc tế trong thu thập, chia sẻ dữ liệu khí tượng thủy văn. Vì vậy, mạng lưới trạm khí tượng thủy văn là bộ phận thống nhất, đồng bộ trong quan trắc khu vực và toàn cầu; tập trung, thống nhất, khoa học trong hệ thống khí tượng thủy văn quốc gia. "Một trận bão, lũ có thể phá vỡ mọi kế hoạch phát triển. Vì vậy, đầu tư cho khí tượng thủy văn là đầu tư cho sự ổn định và phát triển; bảo đảm sự chủ động, tính bền vững trong xây dựng và thực hiện các quy hoạch phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh", Phó thủ tướng nêu rõ.

Phó thủ tướng nhấn mạnh, quy hoạch phải có tính "mở và động", phân định rõ giữa hệ thống quan trắc cơ bản, lâu dài với chuyên dụng. Mạng lưới, mật độ trạm khí tượng thủy văn cần được tính toán, xây dựng dựa trên cơ sở, tiêu chí khoa học cũng như công nghệ, phương pháp thu thập số liệu quan trắc; mục tiêu dự báo, nghiên cứu khoa học.

Phó thủ tướng cũng gợi mở định hướng phát triển khí tượng thủy văn ứng dụng trong nông nghiệp, hàng không, môi trường…, mở ra không gian cho các ngành khoa học khác khai thác, sử dụng số liệu quan trắc thứ cấp, phục vụ mọi mặt đời sống kinh tế, xã hội.

Trong tổ chức thực hiện Quy hoạch, Phó thủ tướng yêu cầu cần có cơ chế tài chính kết hợp nguồn lực nhà nước và xã hội; xem xét đầu tư, khai thác, sử dụng, hiệu quả nguồn lực nhà nước dành cho khí tượng thủy văn...; từng bước tự chủ trong sản xuất trang thiết bị, máy móc, làm chủ công nghệ quan trắc bảo đảm tương thích, thống nhất trong cả hệ thống.

Theo báo cáo của Tổng cục Khí tượng Thủy văn (Bộ Tài nguyên và Môi trường), Quy hoạch nhằm mục tiêu phát triển mạng lưới trạm khí tượng thủy văn quốc gia hiện đại, đồng bộ, đạt trình độ ngang bằng với các nước phát triển trong khu vực châu Á vào năm 2030; có khả năng lồng ghép, tích hợp, kết nối, chia sẻ với mạng lưới quan trắc tài nguyên và môi trường quốc gia và mạng lưới trạm khí tượng thủy văn toàn cầu, đáp ứng nhu cầu thông tin, dữ liệu. Đồng thời, nâng cao độ chính xác, tính kịp thời và độ tin cậy cho công tác dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn, phòng, chống thiên tai, phát triển kinh tế, xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh quốc gia và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Tại cuộc họp, nhiều ý kiến đánh giá cao việc xây dựng Quy hoạch theo yếu tố quan trắc hướng tới mô hình mạng lưới trạm hiện đại, đồng bộ, có mật độ quan trắc hợp lý và công nghệ quan trắc tiên tiến, mức độ tự động hóa cao. Quy hoạch đã có sự ưu tiên, tập trung rõ rệt trong việc quy hoạch mạng lưới trạm cho các vùng trống số liệu vùng thường xuyên chịu tác động và rủi thiên tai do biến đổi khí hậu; tích hợp và lồng ghép tối đa giữa mạng lưới quan trắc khí tượng thủy văn quốc gia với mạng lưới quan trắc tài nguyên và môi trường.

Một số ý kiến đề xuất việc lồng ghép mạng lưới trạm khí tượng thủy văn quốc gia với hệ thống trạm quan trắc chuyên ngành, chuyên dụng như hàng không, nông nghiệp, thủy lợi… để tối ưu hóa nguồn lực; tập trung đầu tư, nâng cấp đồng bộ trang thiết bị, máy móc, hạ tầng truyền tải thông tin, dữ liệu quan trắc; tăng cường quan trắc tại các khu vực có nguy cơ sạt lở, quan tâm đến các trạm thủy văn khí tượng đô thị...

Tin, ảnh: TTXVN