Theo Kế hoạch, đến năm 2030, chất lượng môi trường không khí trên cả nước phải được cải thiện rõ rệt. Tại Hà Nội, nồng độ bụi mịn PM2.5 trung bình năm giảm xuống dưới 40 µg/m3, tương đương mức giảm 20% so với năm 2024. Tỷ lệ số ngày có chỉ số chất lượng không khí (VN_AQI) đạt mức tốt và trung bình phải đạt tối thiểu 80%. Các tỉnh xung quanh Hà Nội như Bắc Ninh, Hưng Yên, Phú Thọ, Hải Phòng, Thái Nguyên và Ninh Bình đặt mục tiêu giảm tối thiểu 10% nồng độ PM2.5 so với năm 2024. Đối với Thành phố Hồ Chí Minh và các đô thị lớn khác, chỉ số VN_AQI phải được cải thiện theo hướng năm sau tốt hơn năm trước.

Ảnh minh họa: TTXVN 

Một trong những mục tiêu nổi bật là đến năm 2030, 100% phương tiện giao thông đường bộ gồm ô tô, xe máy và xe mô tô sẽ được quản lý, kiểm soát khí thải theo lộ trình quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Đồng thời, 100% các nguồn phát thải lớn từ những ngành có nguy cơ gây ô nhiễm cao như xi măng, nhiệt điện, luyện thép, lò hơi… phải được giám sát chặt chẽ, có lộ trình giảm phát thải theo yêu cầu.

Kế hoạch cũng đặt mục tiêu hoàn thiện hệ thống giao thông đô thị theo hướng tăng tỷ lệ giao thông xanh, giao thông công cộng. Phương tiện công cộng tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh sẽ được chuyển đổi hoàn toàn sang sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh trước năm 2030. Các địa phương đồng thời phải triển khai chính sách hỗ trợ xe vận tải hàng hóa, xe công nghệ và shipper chuyển đổi sang phương tiện xanh.

Trong lĩnh vực xây dựng, Kế hoạch yêu cầu 100% công trường phải tuân thủ biện pháp che chắn, vệ sinh, rửa xe và quản lý chất thải đúng quy định. Tình trạng tồn đọng cát bụi, rác thải trên đường phố phải được xử lý triệt để; hệ thống cây xanh đô thị được bổ sung theo hướng đa tầng nhằm giảm phát tán bụi.

Một yêu cầu quan trọng là chấm dứt hoàn toàn đốt rác và đốt phụ phẩm nông nghiệp ngoài trời; phấn đấu đến năm 2030, toàn bộ phụ phẩm như rơm rạ phải được tái sử dụng hoặc tái chế bằng biện pháp phù hợp. Các cơ sở tâm linh, tôn giáo cũng cần có giải pháp giảm khói bụi từ hoạt động đốt vàng mã.

Kế hoạch đặt mục tiêu đến năm 2030, cả nước có 1.200 công trình xây dựng xanh, trong đó Hà Nội tối thiểu 200 công trình, Thành phố Hồ Chí Minh tối thiểu 500 công trình. Các giải pháp ứng dụng trí tuệ nhân tạo, công nghệ số và hệ thống quan trắc tự động sẽ được đẩy mạnh nhằm nâng cao năng lực giám sát, dự báo ô nhiễm không khí.

Để bảo đảm triển khai đồng bộ, Chính phủ quyết định thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về khắc phục ô nhiễm không khí, giúp Thủ tướng chỉ đạo, điều phối các nhiệm vụ liên ngành, đặc biệt là giải quyết ô nhiễm không khí vùng Thủ đô.

Kế hoạch đưa ra 9 nhóm nhiệm vụ trọng tâm, bao gồm: Hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật; nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ; kiểm soát nguồn phát thải từ công nghiệp và giao thông; tăng cường quản lý hoạt động xây dựng; giám sát hoạt động đốt mở; xây dựng hệ thống quan trắc và cảnh báo quốc gia; thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm; đẩy mạnh truyền thông và hợp tác quốc tế.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao chủ trì các nhiệm vụ, phối hợp với bộ, ngành và địa phương xây dựng quy chế phối hợp liên vùng; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về nguồn thải; hoàn thiện mạng lưới quan trắc tự động; nghiên cứu chính sách kinh tế tuần hoàn cho phụ phẩm nông nghiệp và đảm bảo lợi ích cho người dân khi thu gom, tái chế.

Các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND tỉnh, thành phố và MTTQ Việt Nam phải xây dựng kế hoạch triển khai cụ thể, định kỳ sơ kết vào năm 2027 và tổng kết vào cuối năm 2030 để báo cáo Chính phủ.

Quyết định có hiệu lực từ ngày 19-11-2025, đánh dấu bước khởi đầu cho giai đoạn hành động mạnh mẽ nhằm cải thiện chất lượng không khí và hướng đến một môi trường sống an toàn, bền vững hơn cho người dân.

TẠ TUẤN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Xã hội xem các tin, bài liên quan.