Mới đây có dịp đến huyện miền núi Quỳ Châu, chúng tôi được tham dự Lễ hội lồng tồng. Bản Đồng Minh, xã Châu Hạnh năm nay được chọn làm địa điểm tổ chức lễ hội của huyện Quỳ Châu. Ngay từ sáng sớm, bà con các bản làng trong những bộ trang phục truyền thống đã có mặt tại khu vực tổ chức lễ hội. Lễ hội được mở đầu bằng lễ cúng các vị thần linh do một cụ cao tuổi là người có uy tín của bản thực hiện. Lễ cúng với ý nghĩa cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, quê hương giàu mạnh...
    |
 |
Thi cấy lúa trong Lễ hội lồng tồng ở huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An năm 2023. Ảnh: BÉ VINH
|
Trong đó, nghi thức thiêng liêng và quan trọng nhất là lễ cúng thổ địa, thần đất, thần trời, thần núi, thần khe suối, tổ tiên đã có công lập nên bản làng. Cụ Lô Văn Tý ở bản Kẻ Bọn, xã Châu Hạnh giới thiệu với chúng tôi: “Lễ cúng gồm một mâm ngũ quả, bánh kẹo, một chai rượu trắng, một con gà trống luộc, một đĩa xôi, hai chén rượu, một đôi đũa, một cuộn vải trắng do phụ nữ người Thái dệt, một đĩa trầu cau, một đôi vòng tay bằng bạc và một chum rượu cần làm bằng men gạo nếp...”.
Sau phần cúng lễ là phần khai hội. Phần hội được diễn ra trong không khí náo nhiệt, rộn ràng tiếng chiêng, tiếng trống với các trò chơi dân gian truyền thống như: Đánh cồng chiêng, nhảy sạp, ném còn, hát giao duyên đối đáp nam nữ, múa lăm vông tập thể... Sôi nổi nhất là phần thi cấy lúa của phụ nữ 5 bản thuộc xã Châu Hạnh. Trong những bộ váy truyền thống, giữa âm thanh náo nhiệt của tiếng chiêng, tiếng trống và tiếng reo hò cổ vũ của mọi người, các chị, các mẹ tay thoăn thoắt cấy phần ruộng của đội mình. Kết thúc phần thi, ai cũng vui mừng vì được tham gia lễ hội xuống đồng ngày đầu năm mới.
Đồng chí Lê Hải Lý, Phó chủ tịch UBND huyện Quỳ Châu cho biết, Lễ hội lồng tồng là sinh hoạt văn hóa đặc sắc, chứa đựng nhiều giá trị văn hóa nghệ thuật độc đáo của đồng bào dân tộc Thái ở huyện Quỳ Châu. Đây là hoạt động văn hóa cộng đồng lành mạnh, mang tính nhân văn, góp phần tích cực vào việc vun đắp tình đoàn kết cộng đồng, giáo dục truyền thống uống nước nhớ nguồn, tạo bầu không khí vui tươi, phấn khởi trong lao động sản xuất cho bà con.
THIÊN THẢO