Qua đó, tạo sự lan tỏa sâu rộng về tinh thần hiếu học trong mỗi gia đình, dòng họ, cộng đồng, giúp huyện trở thành điểm sáng trong phong trào khuyến học, khuyến tài của tỉnh.

Cùng đoàn cán bộ khuyến học của huyện Sông Mã và cán bộ xã Nà Nghịu, chúng tôi về bản Kéo thăm gia đình em Quàng Thị Diệp, dân tộc Thái, học sinh lớp 8 Trường THCS Nà Nghịu. Diệp là con thứ hai trong gia đình có 3 anh em, bố mất do mắc bệnh ung thư, mọi khoản chi tiêu trong nhà đều phụ thuộc vào việc làm nương rẫy của mẹ. Do hoàn cảnh gia đình khó khăn nên không ít lần Diệp có ý định nghỉ học.

Nhằm hỗ trợ Diệp, các thầy, cô giáo của Chi hội Khuyến học Trường THCS Nà Nghịu đã kêu gọi, vận động kinh phí xây tặng gia đình em căn nhà cấp 4. Chị Quàng Thị Hậu, mẹ của Diệp cho biết: “Tôi rất vui mừng, cảm ơn nhà trường, các đoàn thể đã quan tâm, giúp đỡ gia đình xây được ngôi nhà mới. Đây là động lực để các con tôi cố gắng, không bỏ học giữa chừng, tạo điều kiện để gia đình vượt qua khó khăn, vươn lên trong cuộc sống”.

 Cán bộ khuyến học huyện Sông Mã và cán bộ xã Nà Nghịu đến thăm hỏi, động viên gia đình em Quàng Thị Diệp ở bản Kéo.

Luôn quan tâm đến công tác khuyến học, khuyến tài gắn với nâng cao chất lượng giáo dục, 5 năm qua, xã Nà Nghịu đã thực hiện hiệu quả công tác xã hội hóa giáo dục, vận động gần 10 tỷ đồng xây dựng trường, lớp học, nâng cấp trang thiết bị phục vụ công tác dạy và học; huy động nguồn lực hỗ trợ xây dựng, sửa chữa 7 ngôi nhà với tổng trị giá gần 1 tỷ đồng giúp gia đình học sinh nghèo ở các bản: Sào Và, Phiêng Pồng, Nà Phòng, Nà Lìu, Kéo và Tây Hồ.

Thầy giáo Trần Văn Luận, Hiệu trưởng Trường THCS Nà Nghịu, Phó chủ tịch Hội khuyến học xã Nà Nghịu, cho biết: “Hoạt động hỗ trợ xây nhà giúp gia đình học sinh nghèo, học sinh khuyết tật thiết thực góp phần động viên các em học tập tốt, giảm tỷ lệ học sinh bỏ học, nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường”.

Tại xã biên giới Chiềng Khương, mặc dù điều kiện kinh tế-xã hội còn nhiều khó khăn, song công tác khuyến học, khuyến tài vẫn luôn được chú trọng. Ông Lò Văn Khoa, Phó chủ tịch UBND xã, Chủ tịch Hội Khuyến học xã Chiềng Khương, cho biết: “Chúng tôi luôn quan tâm đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng. Xã có 87% gia đình đạt danh hiệu “Gia đình hiếu học”; 67% dòng họ đạt danh hiệu “Dòng họ hiếu học”. Nhiều dòng họ tiêu biểu, có con em đạt thành tích cao trong học tập, thành công trong sự nghiệp như các dòng họ: Lò, Tòng, Lường...”.

Thời gian qua, Hội Khuyến học huyện đã tích cực tham mưu cho UBND huyện triển khai hiệu quả nhiệm vụ khuyến học, khuyến tài; hướng dẫn các xã, thị trấn lập hồ sơ, theo dõi và phân loại các mô hình học tập, lựa chọn các mô hình tiêu biểu để nhân rộng. Đặc biệt, đối với các bản vùng sâu, vùng xa, biên giới, hội chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ khuyến học cơ sở; “cầm tay chỉ việc” để xây dựng các mô hình học tập hiệu quả...

Bên cạnh đó, các cấp hội còn quan tâm hỗ trợ những học sinh có hoàn cảnh khó khăn, động viên kịp thời những tập thể, cá nhân tiêu biểu trong công tác khuyến học, khuyến tài. 5 năm qua, hội khuyến học các cấp đã hỗ trợ xây dựng 20 ngôi nhà giúp đỡ học sinh nghèo; hằng năm, trao hàng nghìn suất quà tặng gia đình các em học sinh; động viên, khen thưởng 76 tập thể, gần 4.000 lượt cá nhân có thành tích cao trong thi đua khuyến học và hơn 13.000 lượt học sinh đạt thành tích cao trong học tập... 

Ông Hòa Quang Khang, Phó chủ tịch Thường trực Hội Khuyến học huyện Sông Mã cho biết: “Điểm nhấn trong phong trào khuyến học, khuyến tài của địa phương là triển khai các mô hình, hoạt động với nhiều cách làm mới, sáng tạo, thiết thực. Điển hình như huyện đã thí điểm thành công mô hình “Đưa trung tâm học tập cộng đồng cấp xã về bản” tại bản Phiêng Xa, bản Luấn (xã Chiềng Sơ), tạo điều kiện thuận tiện cho người dân tại bản cần gì học nấy; xây dựng mô hình “công dân học tập” tại các xã Mường Sai, Nà Nghịu, Chiềng Sơ; phối hợp với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện mở 71 lớp xóa mù chữ với hơn 2.600 hội viên tham gia...”.

Thực hiện hiệu quả phong trào khuyến học, khuyến tài, đến nay, huyện Sông Mã có 92% hộ gia đình đạt danh hiệu “Gia đình học tập”; 53% dòng họ đạt danh hiệu “Dòng họ hiếu học”; gần 68% bản, tổ dân phố đạt danh hiệu “Cộng đồng học tập”... Huyện cũng đã đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi; đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3 và chuẩn phổ cập giáo dục THCS mức độ 2; 92,7% người dân trong độ tuổi từ 15 đến 60 biết chữ, toàn huyện đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2... 

Bài và ảnh: LÝ HUYỀN TRĂNG