Theo ông Huỳnh Văn Thuận, Phó tổng giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) Việt Nam, hoạt động tín dụng chính sách tại NHCSXH rất đa dạng, đa lĩnh vực, cơ bản đáp ứng nhu cầu sử dụng vốn của nhiều đối tượng chính sách, trong đó có tín dụng hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, tham gia đào tạo nghề, duy trì và mở rộng việc làm. Trên thực tế, NHCSXH đã phục vụ nhu cầu vay vốn của những khách hàng là thanh niên khởi nghiệp để hình thành các doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh...
Bên cạnh đó còn phục vụ nhu cầu vay vốn của thanh niên thuộc các đối tượng là sinh viên; lao động nông thôn, có trình độ học vấn và sức khỏe phù hợp với nghề cần học, học nghề trong các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và các cơ sở đào tạo nghề khác. Ngoài ra, thanh niên được vay vốn thông qua NHCSXH để phát triển sản xuất như cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ thoát nghèo, xuất khẩu lao động, trồng rừng sản xuất, phát triển chăn nuôi, các đối tượng yếu thế... Nhờ nguồn vốn vay từ NHCSXH đã xuất hiện nhiều mô hình sản xuất, kinh doanh của thanh niên khởi nghiệp làm kinh tế giỏi ở cả thành thị và các vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn.
Xuất thân từ một gia đình trung nông, anh Nguyễn Ngọc Phú (xã Mỹ Quý, huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp) phải lao động từ nhỏ với nghề làm hồ. Lớn lên, anh đi làm ở nhiều nơi. Với khát vọng vươn lên làm giàu, năm 2021, anh Phú trở về địa phương và được Xã đoàn Mỹ Quý giới thiệu nguồn vốn vay giải quyết việc làm tại NHCSXH. Anh mạnh dạn vay 200 triệu đồng với thời hạn 48 tháng để thành lập cơ sở muối ngào Ngọc Phú. Qua quá trình sản xuất, cơ sở đã có lãi, mang về doanh thu 200 triệu đồng/năm. Ngoài việc trả nợ cho ngân hàng đúng theo phân kỳ thỏa thuận, phần lãi dư được anh Phú sử dụng mua thêm 1 máy trộn và 2 chảo ngào muối, tạo việc làm ổn định cho 4 lao động nhàn rỗi ở địa phương với mức lương bình quân 5 triệu đồng/người/tháng. Hiện nay, sản phẩm của anh được bán tại các chợ, siêu thị trên địa bàn tỉnh và một số địa phương khác.
Gia đình chị Hồ Thị Hề, sinh năm 1995, người dân tộc Ca Dong (trú tại xã Trà Vân, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam), thuộc diện hộ nghèo. Bố mẹ mất sớm, chị phải nghỉ học đi làm thuê chăm lo cho các em. Năm 2016, được Xã đoàn Trà Vân tuyên truyền, chị tham gia tổ tiết kiệm và vay vốn, được bình xét vay 15 triệu đồng trong chương trình cho vay hộ nghèo để mua 2 con bò giống và trồng 2ha cây keo. Năm 2021, sau 5 năm chăm sóc, đàn bò phát triển được 4 con, chị bán 2 con để trang trải chi phí và làm nhà ở. Cùng năm, chị bán vườn cây keo và tiếp tục vay vốn từ NHCSXH 50 triệu đồng, đầu tư trồng cây quế Trà My xen canh cây sắn cao sản. Chị Hồ Thị Hề phấn khởi cho biết: “Đến nay, gia đình tôi có hơn 10.000 cây quế, 3ha sắn cao sản và 3 con bò sinh sản. Sau gần 8 năm kiên trì phát triển kinh tế bằng nguồn vốn vay NHCSXH, gia đình tôi đã có nhà ở tương đối khang trang và thu nhập hằng năm khoảng 50-70 triệu đồng”.
Anh Vũ Đức Anh (xã Tú Thịnh, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang) cũng là một trong những tấm gương thanh niên tiêu biểu về khởi nghiệp từ nguồn vốn vay NHCSXH. Sau thời gian đi làm thuê xa nhà vất vả nhưng thu nhập thấp, cuối năm 2018, anh trở về quê và vay NHCSXH huyện Sơn Dương 200 triệu đồng để mua 800 con vịt, ngan giống. Sau 6 tháng chăn thả, các con giống đẻ trứng, anh mua lò ấp để bán vịt, ngan giống cho người dân quanh vùng và cung cấp ra thị trường. Xung quanh hồ, anh trồng mía, mít Thái không hạt, nhãn lồng Hưng Yên, xoài Australia. Mô hình kinh tế này đem lại doanh thu 300 triệu đồng/năm. Đến nay, ngoài tạo việc làm thường xuyên cho lao động trong gia đình, anh còn tạo việc làm ổn định cho 4 hộ tại địa phương với mức lương bình quân 5 triệu đồng/người/tháng.
Những tấm gương làm kinh tế kể trên nằm trong số rất nhiều đoàn viên, thanh niên ở các địa phương trong cả nước đã khởi nghiệp thành công, vươn lên thoát nghèo, làm giàu chính đáng nhờ sự hỗ trợ từ nguồn vốn tín dụng chính sách. Từ năm 2016 đến nay, vốn tín dụng chính sách xã hội được đầu tư cho đào tạo nghề, phát triển sản xuất, tạo sinh kế, việc làm cho thanh niên có doanh số cho vay đạt 179.042 tỷ đồng, với gần 5,2 triệu lượt thanh niên được vay vốn; doanh số thu nợ đạt 128.406 tỷ đồng.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh với chức năng là đơn vị nhận ủy thác đã chủ động phối hợp cùng NHCSXH trong việc truyền tải nguồn vốn đến đúng đối tượng thụ hưởng. Đến ngày 28-2-2023, tổng dư nợ các chương trình đang thực hiện tại NHCSXH ủy thác qua tổ chức đoàn quản lý đạt 41.778 tỷ đồng, với gần 25.000 tổ tiết kiệm và vay vốn, 952.000 khách hàng còn dư nợ.
Theo lãnh đạo Trung ương Đoàn, thông qua hoạt động cho vay đã tạo điều kiện để thanh niên gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm làm kinh tế, mô hình sản xuất, kinh doanh hiệu quả; tổ chức đoàn quan tâm sát sao hơn tới thanh niên, nắm bắt cơ sở, gắn kết hoạt động kinh tế với nhiệm vụ chính trị của tổ chức, đẩy mạnh các phong trào thi đua làm kinh tế giỏi.
BẢO ANH