Bằng những vần thơ vừa trữ tình, vừa bi tráng, tác giả gửi gắm lòng cảm phục, tri ân những thanh niên sẵn sàng gác tình riêng, rời cuộc sống yên bình ở một triền sông với một bà mẹ và người bạn gái sắp se duyên để vui vẻ nhập Đoàn quân vượt Trường Sơn ra trận.
 |
| Làng quê yên bình. Tranh minh họa |
Trong cuộc chiến đấu tử sinh, kẻ thù đã cướp mất cả hai chân, nên chàng trai giấu kín nỗi đau ấy không viết thư về nữa, khiến làng xã và gia đình đều cho rằng anh đã hy sinh, đồng thời lúc đó gia đình lại có thư báo tử. Hòa bình, anh trở về làng thì hay tin mẹ đã nằm dưới cõi âm, còn bạn gái không biết đang sống nơi nào. Với ý chí và nghị lực phi thường, bằng đôi nạng, anh đã đi nhiều nơi kiếm tìm nhưng bất lực!
Tròn 10 năm ngày giỗ mẹ, anh ra mộ thắp hương thì tình cờ gặp người bạn gái dẫn con nhỏ cùng chít chiếc khăn tang đến viếng mộ! Bi kịch thật xót xa, nhưng người thương binh ghìm nước mắt, động viên hai mẹ con hãy tiếp tục sống với cuộc sống gia đình hiện tại; còn anh coi đó là niềm an ủi chính mình và tự xác định là đấng nam nhi hãy biết vượt lên đau thương để đắp vun hạnh phúc cho người khác. Vì thế, ta cũng có thể coi bài thơ này là bản Tình ca cuộc sống!
Báo QĐND trân trọng giới thiệu bài thơ cùng bạn đọc:
PHẬN NGƯỜI BÊN MỘT DÒNG SÔNG
Mỗi đời sông gắn với những phận người
Chúng mình biết nhau qua mảng bè tre, nứa
Thả lưới, buông câu, kéo vó, đặt lờ
Đêm về, cùng thức với sao khuya…
Đã qua bao mùa lúa, vụ ngô
Ngẫm phận người như sông chen dòng trong, dòng đục
Khi lũ về, ầm ào cuồn cuộn
Bè mảng nát tan, nước cuốn về xuôi!
Ta đành rời bỏ nghề chài
Cùng hợp sức sớm chiều cuốc đất
Khai phá bãi bờ um tùm cỏ lác
Cặm cụi gieo những mùa hạt đầu tiên
Trời chẳng phụ người hiền
Đất sình lầy thành mía, rau mát mắt
Đàn bò thong dong gặm cỏ
Mẹ bỏm bẻm nhai trầu, lòng khấp khởi
Cầu mong hai đứa sớm se duyên…
Đất nước bỗng chiến tranh
Anh vào Trường Sơn trận mạc
Kỷ niệm mang theo duy nhất
Hơi ấm bàn tay trước lúc lên đường…
Tiếng súng ngừng, anh về lại quê hương
Đôi nạng thương binh gập ghềnh qua nhiều huyện, tỉnh
Dù biết em đã nhận thư báo tử
Vẫn le lói niềm hy vọng mong manh!
Anh trầm ngâm trước mộ mẹ kính thương
Lòng đau quặn giữa khói hương trầm mặc
Dòng sông nước đỏ ngầu vẫn chảy
Bỗng một con thuyền dừng cạnh bãi ngô
Người phụ nữ và đứa trẻ chít khăn tang rời thuyền lên mộ
Anh bàng hoàng nhìn em trào tuôn dòng lệ
Mẹ nằm cõi âm nay trọn mười năm
Lại là ngày gặp nhau trong nghịch cảnh đau lòng
Thân phận những người bên một dòng sông!
Mây như ngừng trôi
Mặt trời tự dưng tắt lịm
Anh vỗ vai em:
“Đừng bận tâm nhiều về anh
Phận đời, trời đã định
Mong mẹ con hãy sống an lành!”
Phút chia ly bịn rịn
Mặt trời ra khỏi đám mây
Nắng lóa giữa màu xanh ngút ngát…
(Tháng 4-2023)
NGUYỄN HỒNG VINH