Hoàng Anh Tuấn là gương mặt khá nổi bật của thơ trẻ Việt Nam đương đại. Khác với nhiều đồng nghiệp cùng trang lứa ưa chuộng thể thơ tự do, nhà thơ thuộc thế hệ "8X" khoác trên vai sắc phục người chiến sĩ Công an nhân dân, đang công tác tại huyện Bảo Yên (tỉnh Lào Cai) đã lựa chọn gắn bó với lục bát, một trong những thể thơ truyền thống của dân tộc, trên hành trình văn chương. Hoàng Anh Tuấn đã dành trọn những vần lục bát của mình để tôn vinh vẻ đẹp của làng quê Việt.
Đọc lục bát của Anh Tuấn, chúng ta như lạc bước vào không gian thôn dã mơ mộng và thanh bình với những cánh đồng lúa chín vàng cò bay thẳng cánh, với “Nắng tương”, với vầng trăng cổ tích treo trên ngọn tre la đà, với những “Mùa vải chín”, với “Những chiều tam giác mạch” lãng mạn say đắm lòng người. Trong không gian thôn quê ấy, Anh Tuấn hóa thành trẻ thơ, say sưa chơi các trò chơi dân gian truyền thống của dân tộc như “Bịt mắt bắt dê”, “Ô ăn quan”, “Đánh chuyền”. Anh hòa mình cùng những dân quê chen vai thích cánh ở đình làng, đắm chìm trong những tích chèo cũ “đi cùng năm tháng” của nghệ thuật sân khấu dân gian với “Thị Mầu tu ở chùa lành”, “Ông già cõng vợ đi xem hội”, “Tâm sự anh Nô”... Anh Tuấn hào hứng cất bước lữ hành thăm thú, trải nghiệm những vẻ đẹp rêu phong trầm mặc tự ngàn xưa của các làng cổ từ Bắc vào Nam (“Làng Đồng Xâm”, “Làng Vòng”, “Làng Đường Lâm”, “Làng Vân”...).
 |
Nhà thơ Hoàng Anh Tuấn đọc thơ tại Ngày thơ Việt Nam năm 2019.Ảnh do nhân vật cung cấp.
|
Không chỉ dừng lại ở việc tái hiện vùng không gian vật chất, không gian tinh thần-văn hóa như Nguyễn Bính và nhiều nhà thơ đi trước, Hoàng Anh Tuấn đã đi xa hơn và sâu hơn khi viết về không gian văn hóa tâm linh của làng quê Việt nói riêng, dân tộc Việt Nam nói chung. Đình, đền, chùa, miếu, phủ-những địa điểm thực thi tín ngưỡng văn hóa tâm linh của người dân Việt-đều xuất hiện trong lục bát của Anh Tuấn ("Chùa Keo", "Phủ Tây Hồ", "Chiều Thiên Mụ", "Tháng ba chơi hội đền Hùng"). Anh say mê khắc họa những hoạt động, nghi thức thực hành văn hóa tâm linh độc đáo của dân tộc như lễ hầu đồng, hát chầu văn. Đọc những bài “Dâng văn ông Hoàng Bảy”, “Đêm Bảo Hà nghe hát chầu văn”... bạn đọc có cảm giác như mình đang được tham dự trực tiếp một buổi hát chầu văn, một lễ dâng ông Hoàng qua những câu thơ chân thực, sống động, phảng phất nét tinh tế, tài hoa: “Cô Đôi yếm thắm lụa đào/ Tay tiên múa lượn gió ào rung cây/.../ Áo xanh Bà chúa Thượng ngàn/ Xinh tươi như thể hoa ban lưng đồi/.../ Cậu Bé chạy nhảy lon ton/ Cúi lạy Thánh Mẫu mà còn “mè nheo”/ Tam quan cong mảnh trăng treo/ Giật mình lá úa bay vèo phù vân".
Chính những bài viết về đề tài văn hóa tâm linh đã làm nên bản sắc lục bát rất riêng, rất duyên của Hoàng Anh Tuấn, tạo cho nhà thơ trẻ này một vị trí nhất định trong dòng chảy lục bát Việt những năm đầu thế kỷ 21.
TÂM ANH
Thơ ca Việt Nam hiện đại nói chung, thơ lục bát nói riêng có hẳn một dòng thơ viết về đề tài thương binh, liệt sĩ. Ở thời điểm này, thật khó để thống kê đủ số lượng bài lục bát viết về đề tài này, nhưng chúng ta có thể ước chừng một con số lên đến hàng vạn bài của hàng nghìn tác giả từ các nhà thơ nổi tiếng cho đến những người cầm bút nghiệp dư.
“Làm cho lục bát quê ta như vườn xuân hoa thơm bướm lượn, tô thêm vẻ đẹp xứ Đông”. Ý nguyện ấy của Ban biên tập Câu lạc bộ (CLB) Thơ lục bát tỉnh Hải Dương dần thành hiện thực với nhiều điều thú vị.